دیالکتیک: تفاوت میان نسخه‌ها

[[هگل|هِگِل]]، فیلسوف مشهور آلمانی با توسل به مفهومی که [[هراکلیتوس]] ابداع کرده بود و در ادامه نظریه وی، منطق و روش مخصوص خود را برای کشف حقایق، دیالکتیک نام گذارد. وی، وجود تضاد و تناقص را شرط تکامل فکر و طبیعت می‌دانست و معتقد بود که پیوسته ضدی از ضد دیگری تولید می‌شود.{{مدرک}}

دیالکتیک هگلی بر پایه چهار اصل زیر استوار است:{{مدرک}}

# همه چیز، با توجه به این که در چارچوب [[زمان قرار دارد، گذرا و محدود است.

# هنگامی که نیرویی بر ضد (برابر نهاد)برابرنهادِ خود غلبه می‌کند، ''[[تغییر]]'' رخ می‌دهد.

بالاخره در مکاتب [[مارکسیسم]] و لنینیسم،[[لنینیسم]]، واژه دیالکتیک به معنای حرکت و تحول در تمام جنبه‌های مادی، اجتماعی، اقتصادی، اخلاقی و طبیعی به کار رفت. بدین ترتیب، فلسفه دیالکتیک در این مکاتب چیزی جز مطالعه طبیعت و جامعهٔ در حال دگرگونی نیست.

[[مارکس]] و [[انگلس]] نظرات مادی خود را براساس منطق هگل تشریح و تبیین کردند و از همین‌جا بود که [[ماتریالیسم دیالکتیک]] به وجود آمد. در حقیقت، ماتریالیسم دیالکتیک، ترکیبی است از فلسفه مادی [[قرن هجدهم]] و منطق هگل که مارکس و انگلس این دو را به یکدیگر مرتبط کردند.{{مدرک}}

[[لنین]] نیز دیالکتیک را با استفاده از [[قاعده جمع جبری صفر]] توضیح می‌دهد.{{مدرک}}