هزل: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏ریشه‌شناسی: اصلاح ابهام‌زدایی لاتین با استفاده از AWB
{{تغییرمسیر|تمسخر|فیلمی به این نام|تمسخر (فیلم)}}
خط ۱:
{{تغییرمسیر|تمسخر|فیلمی به این نام|تمسخر (فیلم)}}
''این نوشتار دربارهٔ هزلِ ادبی است.''<br />{{سخ}}
'''هَزْل''' در [[ادبیات]]، سخنی را می‌گویند که لحن و مضمونی رکیک و خلاف ادب داشته باشد و بی‌پرده از [[روابط جنسی]] یا [[تمایل جنسی]] سخن گوید و در تقابل با جد، پند و حکمت قرار می‌گیرد.<ref name="اصلانی">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = اصلانی (همدان) | نام = محمدرضا | عنوان =فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز | سال = [[۱۳۸۵]] | ناشر = [[انتشارات کاروان|کاروان]] |مکان = تهران | شابک =۹۶۴۸۴۹۷۲۸۱ | صفحه = ۲۵۴}}</ref> هزل در پی موضوعی جدی نیست و با [[طنز]] و [[هجو]] متفاوت است؛ چرا که در طنز، خنده وسیله‌ای است برای رسیدن به هدفی والاتر، و هجو در حمله‌های خود جنبه‌های فردی یا سیاسی-اجتماعی را در نظر دارد.<ref name="اصلانی" />
 
سطر ۱۹ ⟵ ۲۰:
{{پایان شعر}}
سعدی در ابتدای ''[[هزلیات سعدی|خبیثات و مجالس الهزل]]'' دربارهٔ انگیزه‌اش از هزل‌سرایی نوشته است: «مرا ملزم کردند بعضی از بزرگان که تصنیف کنم برای ایشان کتابی در هزل به شیوهٔ سوزنی، من به ایشان جواب ندادم پس مرا تهدید کردند به کشتن. پس به خاطر آن پاسخ دادن امر او را و سرودم این بیت‌ها و من پناه می‌برم به خداوند بلندمرتبه از برای سرودن این هزلیات. این فصلی است به شیوهٔ هزل و این شیوه را بزرگان فضل ایراد نمی‌گیرند. برای اینکه هزل در کلام مانند نمک در غذاست. این کتاب مطایبه است و از خداوند توفیق می‌خواهم.»
عطار نیشابوری نیز گویا از هزل گریزان بوده است و بیتی دارد «شعر مدح و هزل گفتن هیچ نیست/شعر حکمت به که در وی پیچ نیست.»<ref>http://ganjoor.net/attar/mosibatname/mbkhsh0/sh26/</ref> [[عبید زاکانی]] در ابتدای ''رسالهٔ دلگشا'' نوشته است: «چنین گوید مؤلف این رساله...رساله… که فضیلتِ نُطق که شرفِ انسان بدان منوط است بر دو وجه است: یکی جد و یکی هزل، و رحجان جد بر هزل از بیان و برهان مستغنی است و چنان‌که جدِّ دایم موجب ملال خاطر می‌باشد، هزل دایم نیز سبب استخفاف و کسرِ عرض می‌شود و قدما گفته باشند: جدِّ همه‌سال جان مردم بخورد/ هزلِ همه‌روزه آبِ مردم ببرد. اما اگر ارباب لطف از بهر دفعِ ملال و تفریح بال چنان‌که حکما فرموده‌اند که الهزلُ فی الکلام کالمِلحِ فی الطعام؛ زمانی به مطالعه نوعی از هزل ملتفت شوند و قول شاعر را کهر.ک. می‌گوید:
{{شعر}}
{{ب|گرچه توحید و بیان در کار است|قدری هم هذیان در کار است}}
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/هزل»