دولت - ملت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار، اصلاح املا
گسترش ابرابزار
خط ۳:
ملت-دولت یا ملت-کشور شکل خاصی از دولت‌سازی است که مشروعیت خود را از اعمال حاکمیت به نام یک ملت در واحد سرزمینی دارای حاکمیت کسب می‌کند. وبر ملت-کشور مدرن را «ساختار سیاسی دارای حق انحصاری اعمال اقتدار مشروع در سرزمینی مشخص» تعریف کرده است. ملت-کشور پدیده‌ای مدرن است که [[عقلانی شدن]] ساختارهای گوناگون اداری، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، آن را از ساختارهای سیاسی پیشین مانند امپراطوری‌ها و حکومت‌های قبیله‌ای متمایز می‌کند.<ref>دلیرپور: ۱۳۸۹، ص ۵</ref>
 
== تاریخچه شکل‌گیری ==
== عناصر دولت‌های ملی ==
یک دولت ملی از عناصر خاصی تشکیل شده است.
# '''سرزمین''' یا گستره جغرافیایی با مرزهایی مشخص. در طول تاریخ سرزمین مهم‌ترین عنصر دولت ملی بوده است و دولت‌ها مایل بوده‌اند تا آنجا که ممکن است بر گستره آن بیفزایند.
# '''جمعیت''' که تا پیش از [[نوگرایی|عصر جدید]] در قالب ملت تعریف نشده بود و افراد مقیم در مرزهای یک کشور رعایای سلطان محسوب می‌شدند و خود تبلور حاکمیت و حکومت بود.
# '''حاکمیت''' مفهومی قانونی‌ست به معنای سیطره دولت در سراسر سرزمین، مشروع بودن و انحصار استفاده از زور و خشونت فیزیکی برای اعمال قوانین. حاکمیت در سیستم بین‌المللی نتیجه [[پیمان وستفالی]] در اروپا بود که بعدها از طریق [[استعمار]] و تأثیر اجتماعی و فرهنگی اروپا به سراسر جهان صادر شد.
# '''حکومت''' گروهی از افراد که در چهارچوب [[دیوان‌سالاری]] دولت را اداره می‌کنند.
 
== تحول دولت‌های ملی ==
از نظر [[گیدنز]]، همهٔ دولت‌های کنونی، ملت-دولت محسوب می‌شوند. وی معتقد است در [[دولت سنتی|دولت‌های سنتی]] مفهوم [[حاکمیت]] به‌مراتب ضعیف‌تر از ملت-دولتها بود. همچنین در دولت‌های سنتی مفهوم شهروندی با حقوق و وظایف مشترک شکل نمی‌گرفت. وی شکل‌گیری ملت-دولت‌ها را با ظهور [[ناسیونالیسم]] در ارتباط می‌داند.<ref>گیدنز: ۱۳۸۴، صص ۳۴۰–۱</ref>
 
سطر ۱۳ ⟵ ۲۲:
* [[آنتونی گیدنز|گیدنز، آنتونی]]، ''جامعه‌شناسی''، ترجمهٔ [[منوچهر صبوری]]، نشر نی، ۱۳۸۴: تهران.
* دلیرپور، پرویز، نوسازی و دگرگونی سیاسی، نشر پیام نور، ۱۳۸۹: تهران.
* نقیب‌زاده، احمد، تاریخ دیپلماسی و روابط بین‌الملل، نشر قومس، ۱۳۸۸: تهران.
* مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «<bdi>[[:en:Nation_state|Nation_state]]</bdi>»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد.
 
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}