تالاب انزلی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲:
}}
 
'''تالاب انزلی''' یا '''مرداب انزلی''' با مساحتی در حدود ۲۰ هزار هکتار<ref name="تالاب انزلی «در زباله غرق شده‌است»">[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2012/05/120501_l21_environment_wetland_anzali_gilan.shtml تالاب انزلی «در زباله غرق شده‌است»]، بی‌بی‌سی فارسی</ref> در شمال [[ایران]]، واقع در [[استان گیلان]] قرار دارد. مرداب انزلی از جالب‌ترین و بزرگترین زیستگاه‌های طبیعی جانواران ایران محسوب می‌شود<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2011/07/110705_l28_warning_over_orumieh_lake.shtml احتمال بارش ۱۰ میلیارد تن نمک در آذربایجان ایران]، بی‌بی‌سی فارسی</ref> و هر ساله پذیرای تعداد زیادی از [[پرنده|پرندگانی]] است که از سوی کشورهای همسایه شمالی به ایران می‌آیند.<ref>[http://www.radiofarda.com/content/f4_killing_bears_iran_reasons_consequences/24336775.html همه چراغ‌های محیط زیست در ایران قرمز شده‌اند]، رادیو فردا</ref> تالاب انزلی به دلیل موقعیت جغرافیایی از نظر میزان بالای [[رطوبت]] و [[آب]] با هیچ‌یک از تالاب‌های ایران قابل مقایسه نیست.<ref name="تالاب انزلی «در زباله غرق شده‌است»" /> تالاب انزلی [[جزیره‌های تالاب انزلی|چندین جزیره]] را در خود جای داده است.
 
== مقدمه ==
خط ۶۳:
* بخشی غربی آبکنار
* بخش مرکزی
* سلکه و [[سیاه کشیمسیاه‌کشیم]]
این تالاب در فهرست رامسر قرار داشته و منطقه ثبت شده آن در این فهرست شامل تمام تالاب انزلی، منطقه سیاه کشیم، [[منطقه حفاظت شده]] سلکه و سایر آب بندان‌های متعدد محدوده تالاب انزلی است.<ref>[http://anzaliclub.ir/?page_id=5008 معرفی مناطقه‌ای تالاب انزلی]</ref>
این چهار بخش از نظر خصوصیات فیزیکوشیمیائی، مرفولوژیک، فیتواکولوژی و جغرافیائی دارای تفاوتهایتفاوت‌های چشمگیر بوده و سیستمهای متفاوتی را ارائه می‌نمایند.
 
=== آب و هوای تالاب ===
خط ۸۱:
به گفته [[محمدجواد محمدی‌زاده]]، رئیس وقت [[سازمان محیط زیست ایران]]، ژرفای تالاب انزلی تا پیش از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]]، حدود «۸ متر» بوده و امکان صید هفت تا هشت تن ماهی در آن وجود داشته، اما تا تاریخ [[۱۳ بهمن]] [[۱۳۹۰]] خورشیدی، به دلیل افزایش سطح رسوب‌ها، ژرفای این تالاب به «یک و نیم تا حداکثر دو متر» رسیده است.<ref>[https://archive.is/20120729095059/www.dw.de/dw/article/0,,15712469,00.html عمق تالاب انزلی ۶ متر کاهش یافته است]، دویچه وله فارسی</ref>
 
== ریشهریشه‌یابی یابی نامگذارینام‌گذاری تالاب ==
* در [[زبان گیلکی]]، واژه «همزلی» معانی نظیر سایش و نزدیکی آب و خشکی را می‌دهد که می‌تواند، برگرفته از وجود مرداب در منطقه باشد و از پیشینیان منطقه به ارث رسیده است.<ref>[http://kanakh.com/forum/forum17/thread29482.html فرزانگان]</ref>
* در [[زبان یونانی]] نیز واژه‌هایی نظیر «انزلیوس و انزلیا» وجود دارد به معنی «مرداب»{{مدرک}}، با توجه به اینکه جزیره و مرداب در این منطقه از قدمتی ۱۵۰۰۰ ساله برخوردار است.<ref>[http://www.chopogh.com/content/detail_4940.html انزلی شهر نیلوفرهای آبی]</ref> این نامگذاری می‌تواند به دورانی به مراتب کهن ترکهن‌تر بازگردد و حتی نامگذارینام‌گذاری شهر انزلی نیز می‌تواند برگرفته از وجود یکی از بزرگترین تالاب‌های جهان در این منطقه باشد.<ref>[http://mojshekan.persianblog.ir/post/6 ریشه نامگذاری بندر انزلی]</ref><ref>[http://anzaliclub.ir/?page_id=5008 ریشه نامگذاری تالاب انزلی]</ref>
 
== رویش‌های گیاهی تالاب انزلی ==
خط ۹۵:
=== لایه گیاهان شناور ===
گیاهانی که در این لایهٔ رویش قرار دارند در سطح آب شناور می‌باشند یعنی قسمت‌های اصلی گیاه بخصوص برگ‌ها به حالت شناور در سطح آب قرار می‌گیرند و قسمت‌های تولید مثلی یا به صورت شناور و یا خارج از آب واقع اند. اندام‌های مخصوص مانند بافت‌های اسفنجی شکل این عمل شناوری گیاه را تسهیل می‌نمایند. اکثر گیاهان لایه شناور و رویش‌های گیاهی مرداب و رودخانه مجاور را می‌توان به شرح زیر نام برد:
اوتریکولاریا. شالوین. هیدروکاریس. عدسک سرنیزه‌ای. عدسک کوچک. عدسک چند ریشهچندریشه. تراپا. مریم آبی. [[علف هفت بند]]. پوتاموژتون شناور. دسپیرودلا.
 
=== لایه گیاهان غوطه ور ===
در این لایه پوشش گیاهانی مورد مطالعه قرار می‌گیرند که تمام و یا قسمت اعظم بخش‌های رویشی وتولید مثلی گیاه به حالت غوطه ور در آب می‌باشد. اکثر گیاهان تشکیل دهنده لایه غوطه ورغوطه‌ور پوشش گیاهی مرداب و رودخانه‌های مجاور در زیر نام برده می‌شود:
میرپوفیلوم. سراتوفیلوم دمرسوم. سراتوفیلوم سابمرزوم. پوتاموژتون پکتیناتوس. هیدریلاور تیسیلاتا
 
آقای دکتر [[علی درویش زاد]] استاد [[دانشکده علوم دانشگاه تهران]] و کارشناس مرداب وزمین شناسیوزمین‌شناسی به عنوان نگارنده چنین می‌نویسد:
 
به علت موقعیت شغلی خود تمام نقاط ایران و بعضی از [[کشورهای اروپایی]] و آسیایی را زیر پا گذاشته اعتراف دارد که زیباتر از مرداب انزلی تاکنون ندیده است.<ref name="کرکان بندر انزلی" />
خط ۱۲۳:
 
در فروردین ۱۳۹۴، مدیرکل [[سازمان محیط زیست|حفاظت محیط زیست]] گیلان، از کاهش عمق به این تالاب به کمتر از ۱ متر خبر داد و دلیل آن را ورود سالانه، ۲۵۰ هزار متر مکعب، رسوبات طبیعی و خانگی و صنعتی دانست که از ۱۰ رودخانه و ۵ شهرستان، به آن محل وارد می‌شود و نقش مهمی در خشک شدن این تالاب ایفا می‌کند.<ref name=tabnak>[http://www.tabnak.ir/fa/news/495681/کاهش-عمق-تالاب-انزلی-کمتر-از-یک-متر کاهش عمق تالاب انزلی ، کمتر از یک متر!] ''خبرگزاری تابناک''</ref>
 
== گیاه آزولا چیست ==
گیاه آبزی آزولا یا [[آزیر]] طی دودهه اخیر درآبگیرهای استان گیلان و بخصوص مرداب بندر انزلی گسترش یافته است. این گیاه به دلیل رشد سریع، در [[فصل تابستان]] سطح تالاب را می‌پوشاند به نحوی که از نظر زیست‌محیطی باعث کاهش میزان نفوذ نور واکسیژن به داخل آب شده و باعث به مخاطره انداختن حیات آبزیان می‌شود.
این در حالی است که علف تولیدی از گیاه آزولادارای [[ارزش غذایی]] قابل توجهی بوده که می‌توان از آن در تغذیه دام‌ها استفاده نمود؛ بنابراین با برداشت به موقع آزولا از سطح تالاب و نیز دیگر آبگیرها ضمن کمک به تأمین بخشی از نیازهای غذایی دام‌های منطقه، مشکلات زیست‌محیطی را نیز می‌توان برطرف نمود.
آزولا سرخس آبزی کوچکی است که یک رابطه همزیستی با نوعی سیانو باکتر به نام آنابینا آزولی دارد. نتیجه این زندگی همزیستی، باروری بالا و تولید پروتئین زیاد می‌باشد. این حالت به آزولا ارزش‌های تغذیه‌ای و کودی داده به طوریکه که قرن‌هاست در چین و ویتنام شناخته شده است و مورد استفاده قرار می‌گیرد. ازولا تثبیت کننده ازت می‌باشد.
استفاده از کودهای ازته برای افزایش عملکرد در واحد سطح برای اکثر محصولات زراعی کاربرد وسیعی پیدا کرده است زیرا کمبود ازت در اغلب خاکها وجود داشته و این کمبود معمولاً از طریق کودهای ازته جبران می‌شود؛ ولی آنچه مسلم است این است که تداوم استفاده از [[کودهای شیمیایی]] بسیاری از آلودگیهای زیست‌محیطی را سبب گردیده و از طرف دیگر هزینه نهاده در کاشت و داشت را زیادتر کرده است. استفاده از آزولا بعنوان یک کود بیولوژیکی و یا آلی در شالیزار در بسیاری از کشورها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته و اثرات مثبتی را که می‌تواند در افزایش محصول داشته باشد بخوبی ثابت شده است.<ref>[http://www.mohit-zist.com/viewtopic.php?f=25&t=294 محیط زیست]</ref>
 
[[پرونده:Azolla caroliniana0.jpg]]
 
=== راه‌های مقابله با آزولا ===
کمخرج‌ترین راه مقابله با گیاه آزولا استفاده از حشره‌ای است که از این گیاه تغذیه می‌کند. اما متأسفانه اقدامات مناسبی برای نجات بزرگترین تالاب بین‌المللی جهان تا کنون صورت نپذیرفه است.
 
== خواهرخواندگی ==
تالاب انزلی با [[تالاب کوشیرو]] در [[:en:Kushiro Shitsugen National Park|پارک ملی کوشیرو شیتسوگن]] پیوند «خواهرخواندگی» دارد.<ref>[http://www.gilannews.ir/7102.html خواهر خواندگی تالاب انزلی گیلان و تالاب کوشیرو ژاپن]، گیلان نیوز</ref>
 
== در ادبیات ==
سطر ۱۴۳ ⟵ ۱۳۲:
== جستارهای وابسته ==
* [[بندر انزلی]]
* [[جزیره‌های تالاب انزلی]]
{{-}}