تفاوت میان نسخه‌های «تناقض»

{{بخش‌بندی}}

 

به طور مثال می‌توان به دو گزاره «همهٔ دانش‌جویان روشن‌فکر هستند» و «برخی از دانشجویان، روشنفکر نیستند» اشاره کرد. درستی هر دو طرف هم‌ستیزی امکان ندارد، یعنی اگر قضیهٔ «همهٔ دانشجویان، روشن‌فکر هستند» درست باشد، از درستی آن لازم می‌آید که قضیهٔ «برخی از دانش‌جویان روشن‌فکر نیستند» نادرست باشد و برعکس. نادرستی هر دو طرف هم‌ستیزی هم امکان ندارد، به این معنی که اگر قضیهٔ «همهٔ دانشجویان، روشنفکر هستند» نادرست باشد، از نادرستی آن لازم می‌آید که قضیهٔ «برخی از دانشجویان، روشنفکر نیستند» درست باشد، زیرا امکان دیگری در میان نیست. در این صورت باید گفت که در برابر هر قضیه فقط یک قضیهٔ هم‌ستیز وجود دارد. به بیان دیگر دو طرف هم‌ستیزی برخلاف دوطرف [[تضاد]]، هیچ امکانی برای شق ثالث باقی نمی‌گذارند.<ref name="d">دو منطق – اثر امیرحسین آریان پور – نشر احیا - 1357</ref>