پریخان خانم (دختر شاه تهماسب یکم): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۸:
پریخان خانم نقش به سزایی در به قدرت رساندن برادر خود، [[شاه اسماعیل دوم]] و قتل برادر دیگرش [[حیدر میرزا (فرزند شاه طهماسب یکم)|حیدر میرزا]] (ولیعهد و رقیب اصلی اسماعیل میرزا) ایفا کرد.<ref>{{پک|فلسفی|۱۳۹۱|ک=زندگانی شاه عباس اوّل|ص=۶۰|زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/safavids|عنوان=SAFAVID DYNASTY|بازبینی=28 October 2013 |ناشر=iranicaonline.org|نشانی بایگانی=http://www.webcitation.org/6KhVegE7y |تاریخ بایگانی=28 October 2013 |کد زبان=en}}</ref>
 
خشونت اسماعیل دوم، گرایش وی به [[تسنن]]، طرد پریخان خانم دختر قدرت‌طلب و بانفوذ شاه طهماسب و تهدید امرای [[قزلباش]] نهایتاً منجر به کشته شدن او شد. کشندگان شاه اسماعیل با همکاری کنیزان حرم و پریخان خانم [[افیون]] مصرفی شاه را مسموم کردند و محافظان روز بعد شاه را نیمه‌مرده همراه با رفیقش [[حسن بیکحسن‌بیگ حلواچی اوغلی]] از اتاق او در دولتخانه بیرون آوردند. شاه ساعتی بعد مرد اما حسن بیک زنده ماند.<ref>{{پک|پناهی سمنانی|۱۳۷۱|ک=شاه اسماعیل صفوی مرشد سرخ کلاهان|ص=۲۸۷ تا ۳۰۳|زبان=fa}}</ref> برخی نوشته‌اند ۱۲ مرد به لباس زنانه به اتاق خواب او رفتند و به تحریک خواهر شاه پریخان خانم، او را خفه کردند. برخی مرگ او را به بیماری [[قولنج]] ذکر کرده‌اند و عده‌ای مرگ او را خوردن [[تریاک]] یا [[فلونیا]]ی زیاد در منزل [[حسن‌بیگ حلواچی اوغلی]] نوشته‌اند. برخی دیگر هم در آن عصر مرگ شاه اسماعیل دوم را باور نداشتند و می‌گفتند وی کشته نشده است.<ref>{{پک|باستانی پاریزی|۱۳۶۷|ک=سیاست و اقتصاد عصر صفوی|ص=۴۳|زبان=fa}}</ref>
 
در این زمان پریخان خانم خواهر او از حمایت بعضی امرای [[قزلباش]]ها برخوردار بود و در به قدرت رسیدن محمد خدابنده که شاهزاده‌ای ناتوان و بیمار بود نقش کلیدی داشت. پریخان خانم امیدوار بود پس از به تخت نشستن محمد نابینا خود کنترل قدرت را در دست داشته باشد اما در عمل اینگونه نشد و پری خان خانم یکسال بعد به قتل رسید. در سالهای ابتدایی پادشاهی محمد خدابنده، همسر او [[خیرالنساء بیگم]] و وزیرش [[میرزا سلمان جابری اصفهانی]] قدرت زیادی یافتند.