در ستاره‌شناسی به حفره یا گودالی در خاک اجرام آسمانی که در اثر برخورد شهاب‌سنگ پدید آمده باشد دهانهٔ برخوردی گفته می‌شود.
در یک میلیارد سال نخست تاریخ سامانهٔ خورشیدی، بمباران بزرگی از شهاب‌سنگ‌ها در همهٔ سیاره‌ها رخ داد. دهانه‌های برخوردی نتیجهٔ این بمباران هستند. شیوهٔ دگرگونی این دهانه‌ها و مقدار فرسایش آنها اطلاعات زیادی در مورد تاریخ تحولات و فعالیت‌های جغرافیایی سیارات به ما می‌دهد. برای نمونه، فرسوده بودن بیشتر دهانه‌های سیاره بهرام (مریخ) نشان‌دهندهٔ فعالیت زیاد زمین‌شناختی در این سیاره استسیاره‌است.[۱]
بيشتربیشتر دهانه هايدهانه‌های ماه از ضربه شديدشدید شهابشهاب‌ها هایا ياسیارک‌ها سيارك ها كهکه با سرعت زيادزیاد با سطح ماه برخورد كرده اندکرده‌اند ، بوجود آمده استآمده‌است. بعضيبعضی از ايناین اجرام بسياربسیار كوچكندکوچکند (شايدشاید به اندازه يكیک دانه جو) اما بعضيبعضی از آنها ( به ندرت) ده هاده‌ها كيلومترکیلومتر قطر دارند.
برايبرای توضيحتوضیح مكانيزممکانیزم دهانه هادهانه‌ها ، فقط به بررسيبررسی آنهاييآنهایی ميپردازيممیپردازیم كهکه تنها 1 كيلومترکیلومتر قطر دارند. ايناین‌ها ها ممكنممکن است با سرعت 20 كيلومترکیلومتر بر ثانيهثانیه همراه با انرژيانرژی ضربه ايضربه‌ای به ماه وارد كنندکنند [كهکه ايناین انرژيانرژی] معادل 10ها بار انفجار ناشيناشی از بمب هاي هستهبمب‌های ايهسته‌ای جنگيجنگی در زمينزمین است. در لحظه ضربه ، زمانيزمانی كهکه سطح ماه و رويهرویه سياركسیارک با هم تماس پيداپیدا ميكنندمیکنند ، موجيموجی شروع به تكانتکان دادن پشت جرم ميكندمیکند. حالا ، امواج ايناین شوكشوک حدود 5 كيلومترکیلومتر بر ثانيهثانیه سرعت دارد بنابراينبنابراین ميتواندمیتواند در عرض 1.5 ثانيهثانیه به سطح پشتيپشتی برسد. در ايناین زمان ، جرم بر خورد كنندهکننده منفجر ميشودمیشود. اگر سياركسیارک بخواهد شوكشوک ماه را احساس نكندنکند ، بايدباید از راه ديگريدیگری برود ([منحرف شود])
[[پرونده:Aristarchus_and_Herodotus_craters_Apollo_15.jpg | وسط | 350px| [[دهانه برخوردی روی سطح ماه]]]]
اكنوناکنون در 1.5 ثانيهثانیه سياركسیارک به عمق 4 كيلومتريکیلومتری يایا همان عمق 4 برابر قطرش در ماه نفوذ ميكندمیکند. سپس انفجاريانفجاری رخ خواهد داد. انرژيانرژی حاصل از ايناین انفجار جنبش مانند ( انرژيانرژی سنتيكسنتیک) سياركسیارک ، ايناین توده را 10۰0 بار جنبش ميدهدمیدهد. بيشتربیشتر ماده ([ مواد حاصل از انفجار ]) بر سطح ماه ميپاشدمیپاشد اما بعضيبعضی به سمت فضا پرتاب ميشوندمیشوند.
قطعا همه برخورد هابرخورد‌ها به صورت عموديعمودی نيستندنیستند اما فكرفکر ميكنممیکنم شما قادر باشيدباشید تصور كنيدکنید كهکه چرا گودال هايگودال‌های دايرهدایره شكلشکل تعدادشان بسياربسیار بيشتربیشتر از آثار خراش است. ايناین به دليلدلیل همان انفجارات است. [2]
