متافیزیک: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مابعدالطبیعه''' یا '''متافیزیک''' و یا '''متاگیتیک''' شاخه‌ای از [[فلسفه]] است که به پژوهش دربارهٔ چیستی و کُنه [[وجود]]، [[زندگی]] و [[جهان]] به عنوان یک کل، می‌پردازد.<ref>{{یادکرد|فصل=۴|کتاب=تاریخ فلسفه غرب|نویسنده=رجینالد هالینگ دیل|ترجمه=عبدالحسین آذرنگ|ناشر=انتشارات ققنوس|چاپ=|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=صفحهصفحهٔ ۶۱|سال=۱۳۸۷|شابک=}}</ref> متافیزیک را ریشهٔ فلسفه می‌دانند؛ بدین معنا که فیلسوفان نخستین عمدتاً به این حوزه از فلسفه می‌پرداخته‌اند. در فلسفهٔ معاصر، به مباحث مابعدالطبیعی با شکٌاکیت بسیار نگریسته‌اند.<ref>{{یادکرد|فصل=۴|کتاب=تاریخ فلسفه غرب|نویسنده=[[رجینالد هالینگ دیل]]|ترجمه=عبدالحسین آذرنگ|ناشر=انتشارات ققنوس|چاپ=|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=صفحهصفحهٔ ۶۴|سال=۱۳۸۷|شابک=}}</ref>

تلفظ صحیح '''مابعدالطبیعه'''، مابَعدالطبیعه می باشدمی‌باشد و تلفظ مابُعدالطبیعه اشتباه است.

یکی از نکات مهمُی که بعضاً مورد غفلت قرار می‌گیرد، مسئلهٔ اعتبار مابعدالطبیعه است؛ یعنی بود و نبودش محل بحث و گفتگوی فیلسوفان است.<ref name="ReferenceA">{{یادکرد|فصل=۴|کتاب=تاریخ فلسفه غرب|نویسنده=رجینالد هالینگ دیل|ترجمه=عبدالحسین آذرنگ|ناشر=انتشارات ققنوس|چاپ=|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=صفحهصفحهٔ ۶۲|سال=۱۳۸۷|شابک=}}</ref> بر این اساس می‌توان فیلسوفان را به دو دسته مابعدالطبیعی مثبت و مابعدالطبیعی انتقادی تقسیم کرد.<ref name="ReferenceB">{{یادکرد|فصل=۴|کتاب=تاریخ فلسفه غرب|نویسنده=رجینالد هالینگ دیل|ترجمه=عبدالحسین آذرنگ|ناشر=انتشارات ققنوس|چاپ=|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=صفحهصفحهٔ ۶۴|سال=۱۳۸۷|شابک=}}</ref>

باید گفت متافیزیک یا مابعدالطبیعهٔ برای استناد برای دو چیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در معنای نخست، متافیزیک به طبیعت بنیادین واقعیت و متعاقبامتعاقباً اصول بنیادینی که می‌توانند پایه ایپایه‌ای برای طبیعت آن واقعیت به شمار آیند، می‌پردازد. دومین مفهوم متافیزیک، معنایی است که کانت برای آن قائل است که عبارت است از اکتشاف آن چیزی که شرایط ضروری برای برخورداری ما از هر گونه تجربه در حالت کلی را فراهم می‌آورد.<ref>{{یادکرد|فصل=دوم|کتاب=دکارت تا دریدا|نویسنده=پیتر سجویک|ترجمه=محمدرضا آخوندزاده|ناشر=نشر نی|چاپ=|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=۹۱|سال=۱۳۹۰|شابک=|}}</ref>

در فلسفهٔ معاصر، خصوصاً پس از فلسفهٔ انتقادی [[ایمانوئل کانت]]، به مباحث مابعدالطبیعی با شکٌاکیت بسیار نگریسته‌اند.<ref name="ReferenceB" /> فیلسوفان مابعدالطبیعه انتقادی، به مرز محدودیت‌های تفکٌر مابعدالطبیعی توجه می‌کنند.<ref>{{یادکرد|فصل=۴|کتاب=تاریخ فلسفه غرب|نویسنده=رجینالد هالینگ دیل|ترجمه=عبدالحسین آذرنگ|ناشر=انتشارات ققنوس|چاپ=|شهر=تهران|کوشش=|ویرایش=|صفحه=صفحهصفحهٔ ۷۲|سال=۱۳۸۷|شابک=}}</ref> می‌توان یکی از مشهورترین استدلال‌هایی را که گزاره‌های مابعدالطبیعی را بی معنا می‌داند، این گونه خلاصه کرد که تنها گزاره‌های تجربی و گزاره‌های تحلیلی معنا دارند؛ اما گزاره‌های مابعدالطبیعی نه تجربی هستند، نه تحلیلی، پس بی معنایند. گزاره‌های تجربی، گزاره‌هایی هستند که با مشاهده و آزمایش قابل ابطال باشند؛ و گزاره‌های تحلیلی، گزاره‌هایی هستند که نقیضشان با خودشان متناقض باشد.<ref name="ReferenceA" />

از فیلسوفان انگلیسی : [[دیوید هیوم]] ، [[برتراند راسل]] ، [[جان استوارت میل]] ، [[جرج اسمیت]] ، [[جرج ادوارد مور]] ، [[پل دیراک]] ، [[استیون هاوکینگ]] ، [[فرانسیس کریک]] ، [[جولیان هاکسلی]]

* [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=Aristot. +Met. +۹۸۰a980a Aristotle's Metaphysics trans. by Hugh Tredennick (HTML at Perseus)]