محلل: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Šuuin (بحث | مشارکت‌ها)
←‏شیوع: اسللم مبين
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{دیگر کاربردها|محلل (فیلم)|محلل (داستان کوتاه)}}
{{روابط عاطفی-جنسی}}
'''مُحَلِّل''' (فارسی افغانستان: حلاله) در اسلام مردی‌ست که با زن '''سه طلاقه''' [[ازدواج]] می‌کند و او را [[طلاق]] می‌دهد تا آن زن بتواند دوباره با همسر پیشین خود ازدواج کند.<ref>[http://www.mibosearch.com/word.aspx?wName=%D9%85%D8%AD%D9%84%D9%84محلل سرواژهٔ محلل]، فرهنگ معین</ref>
 
بر اساس قوانین شرعىشرعی [[اسلام]] اگر مردی دو بار همسرش را طلاق دهد و دوباره به او رجوع کند پس از سومین طلاق دیگر امکان ازدواج با او را ندارد مگر اینکه آن زن به عقد ازدواج مرد دیگری درآید و پس از [[آمیزش جنسی]] از آن مرد طلاق گیرد. مردی که با ازدواج و همخوابگی با این زن موجب می‌شود تا امکان ازدواج دوباره او با شوهر سابقش فراهم آید ''محلل'' یعنی ''حلال‌کننده'' نامیده می‌شود.
 
== سه طلاقه ==
خط ۱۶:
 
== ادله ==
مهمترین دلیل ممنوعیت ازدواج مجدد پس از سه طلاق آیه ۲۳۰ [[سوره بقره]] است:
 
{{گفتاورد|پس اگر باز زن را طلاق داد دیگر بر او حلال نیست، مگر آنکه به نکاح مردی دیگر در آید، و هر گاه آن مرد زن را طلاق دهد، اگر می‌دانند که حدود خدا را رعایت می‌کنند رجوعشان را گناهی نیست. اینها حدود خدا است که برای مردمی دانا بیان می‌کند.}}
 
شأن نزول این آیه آنست که زنی از [[محمد بن عبدالله]] پیامبر اسلام می‌پرسد: «من همسر پسرعمویم رفاعه بودم، او سه بار مرا طلاق داد، پس از او با مردی به نام عبدالرحمن بن زبیر ازدواج کردم، اتفاقااتفاقاً او هم مرا طلاق داد، بی آنکه در این مدت آمیزش جنسی بین من و او انجام گیرد، آیا می‌توانم به شوهر اولم بازگردم؟ پیامبر پاسخ می‌دهد: نه، تنها در صورتی می‌توانی که با همسر دوم آمیزش جنسی کرده باشی»<ref>وسألته صلىصلی الله علیه وسلم امرأة فقالت: إن زوجی طلقنی، یعنی، ثلاثا، وإنی تزوجت زوجا غیره، وقد دخل بی، فلم یکن معه إلا مثل هدبة الثوب، فلم یقربنی إلا بهنة واحدة، ولم یصل منی إلىإلی شیء ،شیء، أفأحل لزوجی الأول ؟الأول؟ فقال رسول اللهرسول‌الله صلىصلی الله علیه وسلم لا تحلین لزوجک الأول حتىحتی یذوق الآخر عسیلتک وتذوقی عسیلته</ref> و سپس آیه ۲۳۰ بر او نازل می‌شود.<ref>[http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=18395&AyeID=237&ltr2=3 سوره بقره، آیه ۲۳۰] ترجمه و تفسیر قرآن، تبیان</ref>
 
== آمیزش جنسی محلل ==
در میان مسلمین اتفاق نظر است که محلل حتماً باید با زن آمیزش جنسی داشته باشد. [[سعید بن مسیب]] تنها فقیهی‌ست که گفته دخول برای محلل لازم نیست. برخی از فقهای [[شیعه]] معتقدند این آمیزش حتماً باید از جلو باشد و [[آمیزش جنسی مقعدی|آمیزش مقعدی]] چاره‌ساز نیست. برخی از فقها نیز معتقدند علاوه بر دخول، [[انزال]] نیز لازم است. ریشه این اختلاف به حدیث ابن بصیر از [[جعفر صادق]] برمی‌گردد:
 
{{گفتاورد|از امام صادق (ع) پرسیدم آن چهآنچه زنی است که دیگر برای شوهرش حلال نیست تا آنکه شوهری دیگر کند؟ فرمود: زنی است که شوهرش او را طلاق دهد، بعد رجوع کند و بار دوم طلاقش دهد و باز رجوع کند، و سپس بار سوم طلاق دهد، اینجاست که دیگر برای شوهرش حلال نیست، تا آنکه شوهری دیگر کند و آن شوهر شیرینی (عسیله)<ref>لذتی‌ست که تشبیه به عسل شده، و اگر هایاگرهای تصغیر در آخرش آورده‌اند برای این است که عسل غالباغالباً مؤنث استعمال می‌شود، بعضی هم گفته‌اند برای این است که هاء بر یک قطعه از عسل دلالت کند همچنانکه وقتی می‌خواهند یک تکه طلا را نام ببرند می‌گویند: ذهبة [http://www.ghadeer.org/site/thekr/tafsir/t_almizan/j2/alm00030.htm]</ref> جماع او را بچشد [و زن هم شیرینی جماع او را بچشد].<ref>[http://www.ghadeer.org/site/thekr/tafsir/t_almizan/j2/alm00030.htm علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، جلد ۲، صفحه ۳۸۴-۳۸۳]</ref>}}
در میان مسلمین اتفاق نظر است که محلل حتماً باید با زن آمیزش جنسی داشته باشد. [[سعید بن مسیب]] تنها فقیهی‌ست که گفته دخول برای محلل لازم نیست. برخی از فقهای [[شیعه]] معتقدند این آمیزش حتماً باید از جلو باشد و [[آمیزش جنسی مقعدی|آمیزش مقعدی]] چاره‌ساز نیست. برخی از فقها نیز معتقدند علاوه بر دخول، [[انزال]] نیز لازم است. ریشه این اختلاف به حدیث ابن بصیر از [[جعفر صادق]] برمی‌گردد:
 
فقهایی که به ضرورت انزال محلل قایلند، معتقدند لذت بردن از جماع جز با انزال محقق نمی‌شود. در حالی که مخالفان می‌گویند عسیله اسم تصغیر است و کنایه از چشیدن مقداری از لذت جماع است.است؛ بنابراین لازم نیست لذت بطور کامل باشد و به مقدار دخول (وارد شدن ِشدنِ دست‌کم تا [[ختنه‌گاه]] آلت جنسی مرد درون مجرای تناسلی زن) کافی است. فقهایی که آمیزش مقعدی را برای محلل کافی نمی‌دانند به بخش انتهایی روایت؛ «و زن هم شیرینی جماع او را بچشد» (که در برخی نسخ نیامده) اشاره کرده و معتقدند که زنان آمیزش از پشت را دوست نمی دارندنمی‌دارند. اما گروه مقابل ادعای لذت نبردن زنان از آمیزش مقعدی را نادرست می‌دانند.<ref>[http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=30622&SessionID=144 درس خارج فقه آیت‌الله شبیری زنجانی، سال دوم، کتاب النکاح، درس ۱۴۴]</ref>
{{گفتاورد|از امام صادق (ع) پرسیدم آن چه زنی است که دیگر برای شوهرش حلال نیست تا آنکه شوهری دیگر کند؟ فرمود: زنی است که شوهرش او را طلاق دهد، بعد رجوع کند و بار دوم طلاقش دهد و باز رجوع کند، و سپس بار سوم طلاق دهد، اینجاست که دیگر برای شوهرش حلال نیست، تا آنکه شوهری دیگر کند و آن شوهر شیرینی (عسیله)<ref>لذتی‌ست که تشبیه به عسل شده، و اگر های تصغیر در آخرش آورده‌اند برای این است که عسل غالبا مؤنث استعمال می‌شود، بعضی هم گفته‌اند برای این است که هاء بر یک قطعه از عسل دلالت کند همچنانکه وقتی می‌خواهند یک تکه طلا را نام ببرند می‌گویند: ذهبة [http://www.ghadeer.org/site/thekr/tafsir/t_almizan/j2/alm00030.htm]</ref> جماع او را بچشد [و زن هم شیرینی جماع او را بچشد].<ref>[http://www.ghadeer.org/site/thekr/tafsir/t_almizan/j2/alm00030.htm علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، جلد ۲، صفحه ۳۸۴-۳۸۳]</ref>}}
 
فقهایی که به ضرورت انزال محلل قایلند، معتقدند لذت بردن از جماع جز با انزال محقق نمی‌شود. در حالی که مخالفان می‌گویند عسیله اسم تصغیر است و کنایه از چشیدن مقداری از لذت جماع است. بنابراین لازم نیست لذت بطور کامل باشد و به مقدار دخول (وارد شدن ِ دست‌کم تا [[ختنه‌گاه]] آلت جنسی مرد درون مجرای تناسلی زن) کافی است. فقهایی که آمیزش مقعدی را برای محلل کافی نمی‌دانند به بخش انتهایی روایت؛ «و زن هم شیرینی جماع او را بچشد» (که در برخی نسخ نیامده) اشاره کرده و معتقدند که زنان آمیزش از پشت را دوست نمی دارند. اما گروه مقابل ادعای لذت نبردن زنان از آمیزش مقعدی را نادرست می‌دانند.<ref>[http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=30622&SessionID=144 درس خارج فقه آیت‌الله شبیری زنجانی، سال دوم، کتاب النکاح، درس ۱۴۴]</ref>
 
== شیوع ==
از سنت‌های ديندین مبينمبین اسلام است که ازدواج زن و شوهر پس از سه بار طلاق ممکن نباشد مگر آن‌که زن شوی دیگری کرده و با او همخوابه شود. این قانون در [[قرآن]] هم تأیید شد و با ظهور اسلام ادامه یافت. همچنانکه لقب مردی که با زن سه طلاقه ازدواج می‌کند تا به شوهر قبلیش حلال شود محلل ميگويندمی‌گویند
 
از سنت‌های دين مبين اسلام است که ازدواج زن و شوهر پس از سه بار طلاق ممکن نباشد مگر آن‌که زن شوی دیگری کرده و با او همخوابه شود. این قانون در [[قرآن]] هم تأیید شد و با ظهور اسلام ادامه یافت. همچنانکه لقب مردی که با زن سه طلاقه ازدواج می‌کند تا به شوهر قبلیش حلال شود محلل ميگويند
 
امروزه شیوع این نوع از ازدواج در میان [[اهل سنت]] بیش از [[شیعیان]] است. چون در فقه اهل سنت امکان سه طلاق در یک جلسه وجود دارد. بدست آوردن آمار دقیق از این نوع ازدواج ممکن نیست چرا که ازدواج از طریق محلل بطور مخفیانه انجام می‌گیرد و راهی برای تشخیص آن از ازدواج عادی برای دیگران وجود ندارد. حتی در بسیاری از موارد زن برای ازدواج محلل به کشور دیگری سفر کرده و پس از بازگشت به کشور خود با شوهر اول ازدواج می‌کند.<ref>[http://www.al-sijill.com/node/5532 المحلل: "تیس مستعار" للقیام بعمل شرعی] هفته‌نامه السجل، سال دوم، شماره ۶۳، ۱۲ شباط ۲۰۰۹</ref>
 
== فلسفه ==
مسلمانان فلسفهٔ وجودی این حکم را کراهت طلاق می‌دانند و این که خداوند خواسته مردم طلاق را سبک نشمارند و با طلاق و رجوع پیاپی زن را اذیت نکنند. از سوی دیگر سه بار طلاق پیاپی به معنای نفرت زن و شوهر و ناسازگاری آن‌ها با یکدیگر است. پس شوهر نباید امکان رجوع به او را داشته باشد و اجازه دهد که او شوهر دیگری کند و اگر شوهر تازه او را طلاق داد و او دوباره با میل و رغبت خود به ازدواج شوهر اولش درآمد نشانهٔ رفع نفرت و ناسازگاری است. از همین رو [[ازدواج موقت]] محلل نیست.نیست؛ و بنا به قولی در صورتی که این ازدواج صوری باشد و از پیش قرار طلاق گذاشته شده باشد، موجب حلال شدن زن به شوهر اول نمی‌شود.<ref>[http://www.tebyan.net/index.aspx?PID=19667&BOOKID=78350&PageSize=1&LANGUAGE=1&PageIndex=263 تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی، ص ۲۶۴]</ref><ref>[http://www.ghadeer.org/site/thekr/tafsir/t_almizan/j2/alm00030.htm علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، جلد ۲، صفحه ۳۷۸]</ref>
 
روایاتی هم در نهی شدید این عمل نقل شده‌است، از جمله حدیثی از [[ابن مسعود]]: «پیامبر خدا محلِل و محلَل را لعنت کرد»،<ref>لعن رسول اللهرسول‌الله المحلِل والمحلَل له</ref>، و حدیثی از [[عقبة بن عامر]] که در [[سنن ابن ماجه]] آمده‌است: «پیامبر خدا گفت: «می‌خواهید از بز نر عاریتی بیآگاهانمتان؟ گفتند بله یا رسول‌الله، گفت او محلل است، خداوند محلل و محلَل را لعنت کرد.»<ref>قال رسول اللهرسول‌الله: «ألا أخبرکم بالتیس المستعار؟ قالوا بلی یا رسول الله،رسول‌الله، قال هو المحلل، لعن الله المحلِل والمحلَل له»</ref>
 
== ادبیات و هنر ==
 
آثار هنری متعددی در جهان اسلام به موضوع ازدواج محلل با زن سه‌طلاقه پرداخته‌اند از آن جمله می‌توان به این آثار اشاره کرد:
* [[داستان کوتاه محلل]] از [[صادق هدایت]] در کتاب [[سه قطره خون]]<ref>[http://www.sokhan.com/hedayat/mohallel.pdf متن داستان محلل] وب‌گاه سخن</ref>
سطر ۵۲ ⟵ ۴۹:
 
== منابع ==
{{پانویس}}
 
== پیوند به بیرون ==