یوهان سباستیان باخ: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
با فرض حسن نیت ویرایش 151.241.182.249 (بحث) خنثی‌سازی شد. (T)
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباه‌یاب]]: براندبورگ⟸براندنبورگ، برجامانده‌است⟸برجا مانده‌است، بزگیرده⟸برگزیده، تمیپانی⟸تیمپانی، فمیده...
خط ۲۹:
'''یوهان سباستیان باخ''' {{آلمانی|Johann Sebastian Bach}} {{رچ}} (زادهٔ [[۲۱ مارس]] [[۱۶۸۵ (میلادی)|۱۶۸۵]] - درگذشتهٔ [[۲۸ ژوئیه|۲۸ ژوئیهٔ]] [[۱۷۵۰ (میلادی)|۱۷۵۰]]) [[آهنگساز]] و [[نوازنده|نوازندهٔ]] [[ارگ (ساز)|ارگ]] [[آلمان]]ی بود که آثارش برای [[دسته آواز|دستهٔ آواز]]، [[ارکستر]] و تک‌سازها، تقریباً تمام انواع متفاوت [[موسیقی]] [[موسیقی دوره باروک|دورهٔ باروک]] را دربرمی‌گیرد و موسیقی آن دوران را به بلوغ خویش رسانده‌است. با وجود اینکه او شکل تازه‌ای را از موسیقی ارائه نکرد، ولی توانست سبکِ شایع در موسیقی آلمان را با فنون [[کنترپوان]]، غنی سازد. این فنون، مبنی بر تنظیم چیدمان [[هارمونی]]ک و [[موتیف]] در مقیاس کوچک و بزرگ بود و همچنین سازواری<ref group=پ>(adaptation)</ref> ریتم‌ها و بافت‌های برگرفته از موسیقی کشورهای دیگر چون [[ایتالیا]] و [[فرانسه]] را شامل می‌شد.
 
لطافت قوی موسیقی باخ و گستردگی حاصل هنر وی، او را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین آهنگسازان غرب در سنت [[تنال|تُنال]] مشهور ساخته‌است. با توجه به عمق معنایی، قوّت فنی و زیبایی هنرمندانه، آثاری چون ''[[کنسرتوهای براندنبورگ]]''، سوئیت‌ها و پارتیتاها برای ساز کلاویه‌ای، ''[[مس در سی مینور]]''، ''[[پاسیون به روایت متای قدیس]]''، ''[[پیشکش موسیقایی]]''، ''[[هنر فوگ]]'' و تعداد فراوانی [[کانتات]] که ۲۲۰تا از آنها برجامانده‌است،برجا مانده‌است، را می‌توان نام برد. نمونه‌ای از این ویژگی سبک‌گرایانه را در قطعهٔ زیر، در همسرایی ''«شکوه خداوند هماره در اوج باد»'' {{آلمانی|Ehre sei Gott in der Höhe}} از [[ارتاریوی کریسمس]]، تصنیف‌شده به سال ۱۷۳۴ طی دوران بلوغ هنری وی، می‌توان مشاهده کرد.
<!--{{آغاز رسانه صوتی}}
{{بخش رسانه صوتی۲|نام پرونده=http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/2/26/Christmas_Oratorio_excerpt.ogg|عنوان=همسرایی از ارتاریوی کریسمس|اطلاعات پرونده=http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Christmas_Oratorio_excerpt.ogg|توصیفات=}}
خط ۵۲:
چند سال پس از تصدّی آن مقام در آرنشتات، با وجود ارتباطات خانوادگی قوی و کارفرمایی مشتاق به موسیقی، بین ارگ‌نواز جوانِ سرسخت و زودرس و مسوولین تنش‌هایی به وجود آمد. وی آشکارا از معیارهای خوانندگان دستهٔ کر ناراضی بود. جدی‌تر از این مسئله، غیبت بدون اجازهٔ چندماهه‌ای در خلال ۱۷۰۵ تا ۱۷۰۶ بود که در این فاصلهٔ زمانی برای ملاقات استاد بزرگ، بوکسته‌هود، از آرنشتات به شهر شمالی لوبک سفر کرده بود. وی یک ماه مرخصی گرفته بود ولی این سفر بیش از سه ماه به طول انجامید. این رویداد معروف در زندگی وی شامل سفری ۸۰۰ کیلومتری (رفت و برگشت) با پای پیاده برای ملاقات مردی بود که باخ او را پدر ارگ‌نوازان آلمانی می‌دانست. این ملاقات، سبک بوکسته‌هود را سنگِ بنایِ آثار اولیهٔ باخ قرار داد و این مسئله که وی مدت زمانی بیش از مرخصی یک‌ماهه‌اش را صرف این ملاقات کرد، مشخص می‌کند که زمانی که با استاد پیر گذراند، بی‌اندازه برای هنر باخ مهم بوده‌است.
 
در سال ۱۷۰۶، با وجود موقعیت خوبش در آرنشتات، باخ دیگر فمیدهفهمیده بود که باید از محیط اجتماع خانوادگی بگریزد و در حرفه‌اش پیش رود. در ژوئن ۱۷۰۷، سمت جذابتری به او پیشنهاد شد؛ ارگ‌نوازی در کلیسای «سنت بلاسیوس کیرشه» در [[مول‌هاوزن]]، شهر شمالی بزرگ و مهم، که این مسوولیت پیش‌تر بر عهدهٔ ارگ‌نواز چیره‌دست [[یوهان گئورک آل]] بود. او این سمت ارشد را که از بابت درآمد و شرایط (مانند وضعیت دستهٔ کُر) بهتر بود، پذیرفت. او، چهار ماه بعد از نقل مکان به مول‌هاوزن، با دخترِ پسرعمویِ پدرش که اهل آرنشتات بود و ماریا باربارا نام داشت ازدواج کرد.<ref>وب‌گاه «Carolina Classical Connection»{{رچ}} (۱۹۹۷ تا ۲۰۰۵). [http://www.carolinaclassical.com/bach/muhlhausen.html زندگینامهٔ باخ: مول‌هاوزن]. بازیابی شده در [[۲۷ آوریل]]، [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]]. ''«از دایی باخ، که در ارفورت درگذشته بود، به او مبلغ ۵۰ گولدن ارث رسید. این ارثیه... این امکان را به باخ داد که درخواست ازدواج با دختر پسرعموی پدرش، ماریا باربارا باخ، در آرنشتات را مطرح نماید و متعاقباً با وی ازدواج کند... مراسم ازدواج در [[۱۷ اکتبر]] در کلیسای دهکدهٔ دورنهایم در نزدیکی آرنشتات برگزار شد.»''</ref> آنها صاحب هفت فرزند شدند که چهارتای آنها به بزرگسالی رسیدند. از این چهار، سه پسر – [[ویلهلم فریدمان باخ]]، [[یوهان کریستین باخ]] و [[کارل فیلیپ امانوئل باخ]] – آهنگسازان سبک مصنوع [[روکوکو]] که در پی سبک [[باروک]] ظاهر شده بود، گشتند.
 
کلیسا و شورای شهر مول‌هاوزن باید از این مدیر موسیقی جدید راضی بوده باشند. آنها با کمال میل و رضایت با طرح او برای بازسازی ارگ کلیسای سنت‌بلاسیوس، که هزینهٔ زیادی می‌برد، موافقت کردند. به علاوه، مسوولین شورای شهر باید بخاطر قطعهٔ استادانه و شادی که برای افتتاح شورای جدید در ۱۷۰۸ نوشته بود («Gott ist mein König»، به فارسی: «خداوند شهریار منست»، BWV 71)، سرخوش گشته باشند که مبلغ سخاوتمندانه‌ای به او پرداختند و در سالهای بعد دو بار از وی خواستند که آن را مجدداً اجرا نماید. این اثر مشخصاً در سبک آثار بوکسته‌هود تصنیف گشته بود.
خط ۷۶:
{{گفتاورد بزرگ}} «در ششم نوامبر [۱۷۱۷] باخ، کنسرت مایستر پیشین و نوازندهٔ ارگ، که به‌دلیل سماجت در ترک خدمت در بازداشت قاضی ناحیه بود، بالاخره در دوم دسامبر با اخطاری حاکی از عدم رضایت از خدمت او از توقیف آزاد شد.»<ref>آرنولد، صفحهٔ ۴۲</ref>{{پایان گفتاورد بزرگ}}
 
در نهایت شاهزاده لئوپولد، دوک جوان شهر [[کوتن]]، باخ را برای تصدیِ مقام کاپل‌مایستری استخدام می‌کند. شاهزادهٔ جوان که خود نوازنده بود، استعداد باخ را قدر می‌نهاد، حقوق خوبی به وی می‌پرداخت و در امر تصنیف و اجرای موسیقی آزادی عمل قابل‌توجهی به وی ارزانی داشته بود. با این وجود، وی [[کالونیسم|کالونیست]] بود و از موسیقی در مراسم عبادی استفاده نمی‌کرد. در نتیجه اکثر آثار باخ در این دوره، آثاری با بن‌مایهٔ دنیوی است. از میان این آثار می‌توان به «سوئیت‌های ارکستری»، «[[سوئیت‌های ویولن سل (باخ)|شش سوئیت برای ویلون سِل تک]]» و «[[سونات‌ها و پارتیتاها برای ویولن تک]]» اشاره کرد. تصویر فوق نمایشگر صفحهٔ اول سونات ویولن و دستنوشتهٔ شخص باخ است. پروندهٔ صوتی‌ای که در پی می‌آید نیز بخشی از ورودیهٔ [[پرستو (موسیقی)|پِرِستوی]] چهارمین کنسرتوی براندبورگبراندنبورگ است که برای ویولنِ تک، دو فلوتِ تک، سازهای زهی با همراهی بدون توقف (continuo) هارپسیکورد تصنیف شده‌است. این قطعه نشان‌دهندهٔ توانایی رو به افزایش آهنگساز در تصنیف قطعات [[فوگ]]ی است؛ با حضور هارپسیکورد هر ساز با ملودی‌ای زنده در پی ساز دیگر وارد می‌شود به طوری که صدای سازِ نورسیده در برابر بافت پیچیده‌ای از کنترپوان، که در اجرایِ سازهایی که قبلاً واردشده‌اند، نمود می‌یابد، قرار می‌گیرد.
<!--{{آغاز رسانه صوتی}}
{{بخش رسانه صوتی۲|نام پرونده=http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/4/43/Brandenburg_4_iii.ogg|عنوان=آخرین موومان از «کنسرتو براندبورک شمارهٔ ۴ در سل»|اطلاعات پرونده=http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Brandenburg_4_iii.ogg|توصیفات=}}
خط ۹۳:
[[پرونده:Bach's apartment in the Thomasschule.jpg|بندانگشتی|راست|275px|عکسی از نمای خارجی خانهٔ باخ در انتهای ساختمان مدرسهٔ سنت توماس. این عکس قبل از تخریب این بنا در سال ۱۹۰۲ برداشته شده‌است. سه پله‌ای که به در جلویی می‌رسند در تصویر پیداست.]]
 
احتمالاً باخ در هنگام تمرین و اجرای این آثار در کلیسای سنت توماس، پشت هارپسیکورد می‌نشسته و یا در مقابل گروه کر در بالکن کم‌ارتفاع‌تر انتهای غربی سالن می‌ایستاده‌است به طوری که پشت وی به حضار قرار می‌گرفته‌است و محراب در انتهای شرقی. همچنین او می‌توانسته با نگاه به بالا، ارگ را که در اتاقکی در ارتفاع چهار متری قرار داشته‌است ببیند. در سمتِ راستِ ارگ در یک ایوانِ کناری سازهای بادی، برنجی و تمیپانیتیمپانی و در سمتِ چپِ ارگ، سازهای زهی قرار می‌گرفته‌اند. یکی از سرچشمه‌های تنش‌هایی که بین شورای شهر و کانتور پیش می‌آمد این بود که این شورا تنها هشت نوازندهٔ دائم را در اختیار باخ گذاشته بود، در حالی که وی باید مابقی گروه بیست نفری نوازندگانی که برای اجرای قطعات متوسط تا بزرگ بدیشان نیاز بود را از افراد مشغول تحصیل در دانشگاه یا مدرسه و یا افراد عامی جامعه، استخدام نماید. به احتمال، ارگ یا هارپسیکورد توسط شخص آهنگساز (زمان‌هایی که برای رهبری در حالت ایستاده قرار نداشت)، ارگ‌نواز تحت استخدام کلیسا و یا یکی از پسران ارشد باخ، فردریک یا امانوئل نواخته می‌شد.
 
باخ خواننده‌های کُر سوپرانو و آلتو را از میان دانش‌آموزان مدرسه و خواننده‌های تنور و باس را از میان دانش‌آموزان یا افراد دیگر در لایپزیک انتخاب می‌نمود. اجرای موسیقی در مراسم ازدواج و خاک‌سپاری برای گروه خوانندگان درآمد بیشتری داشت و احتمالاً به همین دلیل است که باخ دستِ کم شش [[موتت|موتِت]]، غالباً برای دستهٔ کُر دوتایی نوشت. از این موتت‌ها برای تمرینات و آموزش مدرسه‌ای نیز استفاده می‌شد. بخشی از کار معمول وی در کلیسا، اجرای موتت‌های [[مکتب ونیز]] و آلمان چون آثار [[هاینریش شوتز]] بود. باخ از آثار این آهنگساز به عنوان سرمشق‌های سبکی برای موتت‌های خود استفاده می‌نمود. پروندهٔ صوتی زیر بخش برگزیده‌ای از ورودیهٔ «برای خداوند بخوان» {{آلمانی|Singet dem Herrn}} است که بافت غنی و پرتکاپویی را نشان می‌دهد که باخ می‌توانست با استفاده از دو دستهٔ کر که هر یک دارای چهار بخش تقسیم هستند، به وجود آورد. در این اجرا در هر بخش گروه کُر سه خواننده قرار گرفته‌اند.
خط ۱۰۲:
باخ که بیشتر سالهای دههٔ ۱۷۲۰ را صرف تصنیف کانتات‌ها نموده بود، رپرتوار عظیمی از موسیقی کلیسایی را برای دو کلیسای اصلی لایپزیک فراهم کرد. اکنون وی علاقه‌مند بود که تصنیفات و اجراهای خود را از مرزهای موسیقی آیین عبادی گسترده‌تر سازد. در ماه مارس ۱۷۲۹، او به رهبری «[[کالجیوم موزیکوم|کالج موسیقی]]» - گروه نوازندگان موسیقی غیرروحانی که در سال ۱۷۰۱ به‌وسیلهٔ دوست باخ، [[گئورگ فیلیپ تلمان]]، بنیان نهاده شده بود - برگزیده شد. این گروه یکی از دوازده گروهی محسوب می‌شد که در شهرهایِ عمدهٔ آلمانی‌زبانِ آن دوران تشکیل شده بودند و دانش‌آموزان فعال در زمینهٔ موسیقی در آن‌ها شرکت داشتند. این گروه‌ها نقشی با اهمیت و رو به افزایش در حیات موسیقی در بین عوام بازی می‌کردند و معمولاً به‌وسیلهٔ برجسته‌ترین موسیقیدان حرفه‌ای هر شهر رهبری می‌شدند. بنابر نظر کریستف ولف، رهبری این گروه توسط باخ «نظارت کامل باخ بر مؤسسات اصلی فعال در زمینهٔ موسیقی در لایپزیک را تحکیم نمود».<ref>Wolff C، صفحهٔ ۳۴۱</ref> در اکثر اوقات سال، گروه کالج موسیقی لایپزیک، هر دو هفته یک‌بار در قهوه‌خانهٔ زیمرمن، در خیابان کاترین و کمی دورتر از میدان اصلی شهر، اجراهایی دو ساعته داشت. صاحب ملکِ قهوه‌خانه، تالار بزرگی را بدین منظور اختصاص داده و سازهای مختلفی نیز تهیه کرده بود. بسیاری از آثار باخ طی سالهای دهه‌های ۱۷۳۰، ۴۰ و ۵۰ به احتمال برای اجرای اعضای کالج موسیقی نوشته شده‌اند. به طور حتم در میان آثار اجراشده توسط این گروه، بخش‌هایی از «[[تمرین کلاویه]]» و بسیاری از کنسرتوهای ویولن و هارپسیکورد وجود داشته‌است.
[[پرونده:CU3title.jpg|بندانگشتی|چپ|275px|صفحهٔ عنوان سومین بخش «تمرین کلاویه»، یکی از معدود آثار باخ که در زمان حیات او به چاپ رسید.]]
طی این دوران، او «[[مس در سی مینور (باخ)|مس در سی مینور]]» را کامل کرد. در فرایند تکمیل کردن این اثر موومان‌های تازه تصنیف‌شده با بخش‌هایی از آثار پیشین ترکیب شدند. در سال ۱۷۳۵، او نسخهٔ دست‌نویس این اثر را به انتخاب‌کنندهٔ دربار [[زاکسن]] پیشکش نمود. در اصل این عمل پیشنهادی موفقیت‌آمیز برای ترغیب‌نمودن پادشاه بود تا او را به‌عنوان آهنگساز دربار سلطنتی انتخاب نماید. همچنین، به نظر می‌رسد این مسئله بخشی از تکاپوی طولانی‌مدت باخ برای کسب قدرت افزون‌تر در چانه‌زنی‌هایش با شورای شهر لایپزیک باشد. پروندهٔ صوتی زیر بخش برگزیده‌ای از یکی موومان‌هایی است که به پادشاه پیشکش شده‌است. این بخش نمایانگر استفادهٔ آهنگساز از ترومپت‌های بزمی و تمیپانیتیمپانی است. با وجود اینکه این مَس هیچوقت طی دوران حیات آهنگساز اجرا نشد، ولی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین آثار آوازی تمام دوران‌ها محسوب می‌شود.
<!--{{آغاز رسانه صوتی}}
{{بخش رسانه صوتی۲|نام پرونده=http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/6/6e/1-04_Gloria.ogg|عنوان=گلوریا از «مس در سی مینور»|توصیفات=|اطلاعات پرونده=http://en.wikipedia.org/wiki/Image:1-04_Gloria.ogg}}
خط ۲۳۷:
* [http://www.bach-cantatas.com/ Bach-Cantatas.com]، توسط آریه اورُن – اطلاعاتی در مورد کانتات‌ها و دیگر آثار.
* [http://jan.ucc.nau.edu/~tas3/bachindex.html کانُن‌ها و فوگ‌ها]، توسط تیموتی آ. اسمیت – اطلاعات متفاوتی در مورد این آثار کنترپوانی.
* [http://www.carolinaclassical.com/bach/index.html Carolina Classical: J.S. Bach] – زندگینامهٔ دقیق و نت‌نوشت‌های کانتات‌های بزگیردهبرگزیده در قالب PDF.
* [http://www.mckeeth.org/wikilinks/bach1911.html ورودی دانشنامهٔ بریتانیکا نسخهٔ ۱۹۱۱ میلادی دربارهٔ باخ]، فراهم‌شده توسط جیم مک‌کیث.