ریشه‌شناسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
با فرض حسن نیت ویرایش 94.183.44.97 (بحث) خنثی‌سازی شد: نالازم. ([[وپ:توینکل|توینک...
خط ۱:
[[پرونده:The story of a word.jpg|بندانگشتی|260px|تحول تاریخی پیشنهاد شده برای واژه [[مادر]] توسط [[هندریک ویلن فان لون]]]]
{{زبان‌شناسی}}
'''ریشه‌شناسی''' یا '''واژه‌پژوهی''' یا '''علم اشتقاق''' یا '''اِتیمولوژی [Etymology]'''، [[علم]] مطالعهٔ [[تاریخی]] واژه‌ها و بررسی تحول شکل واژه‌ها می‌باشد. مسائلی مانند اینکه چه موقع وارد زبانی شده‌اند، از چه منبعی وارد شده‌اند و اینکه در طول زمان چه تغییری در ساختار و معنای آنها ایجاد شده‌است، در این حیطه بررسی می‌گردد.
 
پیش از سده نوزدهم، به‌ویژه پیش از ظهور [[نودستوریان]]، اشتقاق به معنای شناخت اصل و تاریخ لغت، بر اساس درستی استوار نبوده و اگر هم اشتقاقات درستی احیاناً در نوشته‌های پیشینیان آن‌ها آمده است کمتر چنین بوده که از مقدمات درست به نتایج درست رسیده باشد. به عبارت دیگر، غالب اشتقاقات آنان را باید اشتقاق عامیانه به شمار آورد. با شناخت تحولات تاریخی آواها، و اساساً با شناخت چگونگی تحول زبان‌ها و روابط میان آن‌ها و جمع آوردن متون و منابع مختلف از زبان‌ها و لهجه‌های مختلف، کار ریشه‌شناسی پیشرفت‌های بسیاری کرده است. به تبع این، راه بر ریشه‌شناسی‌های [[شبه علم|شبه‌علمی]] هم باز شده؛ ریشه‌شناسی‌هایی که ظاهراً بر اصول درست آواشناختی و معناشناختی استوارند، ولی درواقع اشتقاقات غلطی هستند که در پشت ظاهر علمی پنهان‌اند. این ریشه‌شناسی‌ها را می‌توان '''شبه‌ریشه‌شناسی''' نامید.<ref>قائم‌مقامی، احمدرضا: ریشه‌شناسی، شبه‌ریشه‌شناسی. در [http://www.persianacademy.ir/fa/X0109931.aspx وبگاه فرهنگستان زبان]. ۱۳۹۳/۹/۸.</ref>