تنوچتیتلان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +مرتب (۱۴.۶ core): + رده:بنیان‌گذاری‌های ۱۳۲۵ (میلادی) در آزتک‌ها+[[رده:انحلال‌های ۱۵۲۱ (میلادی) در آزت...
خط ۱:
{{Coord|19.80782|-96.91595|display=title}}
 
[[پرونده:TenochtitlanModel.JPG|بندانگشتی|چپ|330px|<center>مدل تنوچتیتلان "Tenochtitlan"، در موزه ملی مردم شناسی در [[مکزیک]].</center>]]
 
'''تنوچتیتلان''' (به [[زبان اسپانیایی|اسپانیایی]]: ''Tenochtitlán'')، (به [[زبان نهواتل]]: Meshíhco Tenochtitlan) برگردان به فارسی: "Mexihtl" برگرفته از نام یکی از خداهای [[آزتک‌ها|آزتک]] = (Huitzilopochtli) هویتزیلپوچتلی، / "co" مکانی / "tetl" = سنگ / nochtli = گلابی خاردار کاکتوس (میوه کاکتوس) / Tlan = محل،<ref>{{یادکرد|نویسنده =Rico Galindo Rosario |کتاب =Historia de México | ناشر =Santillana / Sep-2008 - isbn=970-2-9223-08|صفحه =۶۴/ Terminologías |تاریخ =}}</ref> شهری است که در سال ۱۳۲۵ میلادی (۷۰۳ خورشیدی) بنیاد شده، و در قرن ۱۵ میلادی پایتخت امپراتوری [[مشیکا]] ([[آزتک‌ها|آزتک]]) بود<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.historiang.com/articulo.jsp?id=1606479 |عنوان =Tenochtitlán, la capital azteca | ناشر =''www.historiang.com'' |تاریخ = |تاریخ بازدید = 8-04-2011}}</ref> و نام [[مکزیکوسیتی]] در زمان [[آزتک‌ها]] بود، پیش از اینکه اسپانیای‌ها در سال ۱۵۲۱ میلادی این شهر را با شکست آزتک‌ها در دست خود بگیرند و ویران کنند. آزتک‌ها قومی از [[سرخ‌پوست]]ان بومی [[قاره‌های آمریکا|آمریکا]] ([[مکزیک]]) هستند.
خط ۸:
 
== پیشینه ==
[[پرونده:MexicanSculptureRememberingTheSignForTenochtitlanFoundation.JPG|بندانگشتی|چپ|330px|<center>مجسمه بزرگداشت بنیاد تنوچتیتلان "Tenochtitlan"، در کنار سالن شهر [[مکزیکو سیتی]].</center>]]
 
[[پرونده:Templo Mayor 2007.JPG|بندانگشتی|چپ|330px|<center>قسمت بازمانده از شهر تنوچتیتلان ([[تمپلو مایور]]) امروزه در مرکز شهر [[مکزیکو سیتی]].</center>]]
 
پیشینه بنیاد این شهر، یک واقعیت است که با افسانه آمیخته شده است. در مذهب و تمدن آزتک‌ها، این قبیله در انتظار به پیش آمدن یک پیشگویی باستانی بودند که قبیله‌های سرگردان در آن زمان به دنبال آن بودند، این پیشگویی از محل مورد نظر برای بنیاد یک شهر بزرگ که باید به دست آنان ساخته شد سخن می‌گفت. در جایی که یک عقاب در حال خوردن یک مار، بالای یک کاکتوس نشسته باشد. امروزه نماد این پیشگویی [[نشان ملی مکزیک|نشان ملی]] پرچم کشور [[مکزیک]] است.
خط ۱۶:
این پیشگویی چنین می‌گفت:
 
بروید و ببینید کاکتوس وحشی را: و در آنجا خواهید دید ساکت عقاب را که بر رویی آن قد علم کرده است. آنجا غذا می‌خورد، آنجا پرهایش را شانه می‌کند، و با آن قلب شما خوشحال خواهد شد: آنجا قلب کوپیل<ref name="کوپیل">[کوپیل برادر زاده [[اویتسیلوپوچتلی]] بود. در افسانه‌ای آماده است که اویتسیلوپوچتلی مجبور به کشتن برادر زاده‌اش "کوپیل" می‌شود، قلب او را از سینه درمی‌آورد و به دریاچه‌ای پرتاب می‌کند. اما از آنجا که کوپیل برادر زاده او بود تصمیم گرفت به او افتخار و یک کاکتوس در آنجا بکارد، و با این کار آن مکان یک مکان مقدس برای [[آزتک‌ها]] شد.],</ref> "Copil" است که شما در آبهایی که می‌پیچند و می‌پیچند پرتابش کردید!، آنجا آمده و افتاده، و در میان سنگ‌ها، در غارها که میان نی‌ها و جگن‌ها هستند، از قلب کوپیل<ref name="کوپیل" /> "Copil" یک کاکتوس وحشی جوانه زده، آنجا خواهیم بود و آنجا پادشاهی خواهیم کرد! آنجا صبر خواهیم کرد و همه نوع از مردم را پیدا خواهیم کرد. سینه‌های ما، سرهای ما، پیکان‌های ما، سپرهای ما، آنجاست که نشانشان خواهیم داد: آنجاست که همه آنان که در اطراف ما هستند فتح می‌کنیم! اینجا خواهد بود، پایدار شهر ما تنوچتیتلان! آنجایی که عقاب فریاد می‌کشد، بال‌هایش را باز می‌کند؛ آنجا که او غذا می‌خورد و آنجا که ماهی‌ها پرواز می‌کنند، آنجا که مارها عرصه می‌کنند و سوت می‌زنند! این مکزیک تنوچتیتلان خواهد بود، و بسیار چیزهای دیگری اتفاق خواهند افتاد.<ref>برگردان به فارسی از:De Alvarado Tezozómoc, ''Crónica Mexicáyotl'', en Garibay K. , 1974.</ref>
 
فرهنگ پر رونق و توسعه در این شهر به راه افتاد و تمدن [[آزتک‌ها]] بر قبیله‌های دیگر در سراسر [[مکزیک]] تسلط پیدا کردند. جزیره‌ای کوچکی که تنوچتیتلان در آن بنیاد شده بود هر روز بزرگ‌تر و بزرگ‌تر می‌شد تا اینکه، تبدیل به بزرگترین و قدرتمندترین شهر در [[آمریکای میانه]] شد. مسیرهای تجاری که کالاها را از [[خلیج مکزیک]] به این مکان می‌آوردند، همچنین از [[اقیانوس آرام]] و حتی به نظر می‌رسد از [[امپراتوری اینکا]] بر پا شده بودند.<ref>Blainey, G. A Very Short History of the World, 2007</ref>
 
[[کنکیستادور]] اسپانیایی، [[ارنان کورتس]] در تاریخ ۸ نوامبر ۱۵۱۹ میلادی (۱۶ آبان ۸۹۸ خورشیدی)، وارد تنوچتیتلان شد. در آن زمان اعتقاد بر این بوده است که این شهر یکی از بزرگترین شهرها در جهان بوده، در مقایسه با اروپا، تنها [[پاریس]]، [[ونیز]] و [[قسطنطنیه]] بزرگتر از تنوچتیتلان بودند. در نامه‌ای به پادشاه اسپانیا، کورتس نوشته است که تنوچتیتلان به اندازهٔ [[سبیا (شهر)|سبیا]] و یا [[کوردوبا (اسپانیا)|کوردوبا]] بزرگ بود است.<ref>{{یادکرد|نویسنده = Douglas John K. Butterworth Chance|کتاب =Latin American urbanization | ناشر = CUP Archive |صفحه =۲ / isbn=9780521281751978-0-521-28175-1 / url=http://books.google.com/books?id=8wA4AAAAIAAJ&pg=PA2 |تاریخ =۱۹۸۱}}</ref>
 
پس از اینکه این شهر به دست [[ارنان کورتس|کورتس]] افتاد کم‌کم دست به کارگردانی نابودی سیستماتیک و صاف کردن این شهر دست زد،<ref>"The Colonial Spanish-American City: Urban Life in the Age of Atlantic Capitalism", [[Jay Kinsbruner]], University of Texas Press, 2005, p20,ISBN 0-292-70668-5</ref> سپس بازسازی آن با وجود مخالفت با یک منطقه مرکزی که برای استفاده اسپانیایی‌ها تعیین شده بود.
خط ۲۶:
امروزه این باور وجود دارد که جمیعت تنوچتیتلان بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ نفر بوده است، در نظر سنجیهای علمی پیرامون شهرهای آمریکای میانه گفته می‌شود که در این شهر ۲۱۲٬۵۰۰ نفر زندگی می‌کردند.<ref>Smith (2005), p. 411</ref> هرچند یادکردهای دیگری وجود دارد که این جمیعت را ۳۵۰٬۰۰۰ نفر ارزیابی می‌کنند.<ref>Stannard, D. (1992)</ref>
 
[[پرونده:Rekonstruktion Aztekenmarkt 1.jpg|بندانگشتی|چپ|330px|<center>بازسازی بازار در تنوچتیتلان "Tenochtitlan"، موزه ملی مردم شناسی در [[مکزیک]].</center>]]
 
== منابع ==