ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه/واژه‌هایی که باید مواظب استفاده از آنها بود: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
حذف موارد بی دلیل و مرتب سازی |
||
خط ۱۷:
الفاظ طفره‌آمیز دیدگاه‌ها را بی‌طرف نمی‌کنند فقط قضیه را به نحوی ''ماستمالی''، مبهم و غیرمستقیم می‌کنند. بهتر است که یک عقیده به جای انتساب به منبعی بی نام و نشان، به یک شخص '''مشخص''' نسبت داده شود.
==== چند نمونه ====
جمله‌های زیر نمونه‌هایی از الفاظ طفره آمیزند که غالباً در ویکی‌پدیا یافت می‌شوند:
* «برخی مردم می‌گویند..»
خط ۳۳:
* «غالب دانشمندان/محققان/دانشگاهیان...»
==== مشکل‌های دیگر ====
مشکل اصلی الفاظ طفره‌آمیز این است که آنها با دیدگاه بی‌طرف در تعارضند. هرچند که مشکلات دیگری هم دارند.
* '''لحن انفعالی'''. لحن الفاظ طفره‌آمیز معمولاً انفعالی است. این لحن از تأثیرگذاری متن می‌کاهد.
خط ۴۱:
* '''تکرار''': تکرار جملهٔ «ظن عموم بر این است که فلانی فلان کار را کرده است.» در یک بند آن را مصنوع می‌کند.
==== اصلاح الفاظ طفره‌آمیز ====
با الگوی «{{الگوی|طفره‌آمیز}}» می‌توان نظر دیگران را جلب کرد.
خط ۵۹:
اگر فقط گرد واقعیات بارز و عینی بگردیم دیگر لزومی ندارد که عقیده‌ای را ذکر کنیم. البته به این نکته توجه کنید که مقاله‌ای که در آن هیچ اظهار نظر واضحی صورت نگرفته است هم می‌تواند جانبدارانه باشد: مثلاً اینکه چه واقعیاتی را ذکر می‌کند و به چه واقعیاتی اشاره نمی‌کند می‌تواند مقاله را جانبدارانه کند.
==== استثناها ====
همانند هر قانون کلی دیگری در اجرای این توصیه‌نامه، باید با توجه به سایر نیازهای مقاله جانب اعتدال رعایت شود. به ویژه هنگامی که نیاز به اختصار و وضوح داریم.
خط ۶۷:
* هنگام نشان دادن تقابل یک عقیدهٔ در اقلیت: «گرچه آثار برامس بخشی از میراث موسیقی کلاسیک است اما بنجامین بریتن در ارزش آثار وی شک دارد.» اهمیت برامس تقریباً (اگر نه تحقیقاً) واقعیتی غیرقابل بحث است. هنگام توضیح نظر اقلیت لازم نیست که منبع عقیدهٔ اکثریت ذکر شود.
=== برچسب‌های مناقشه‌برانگیز ===
{{میانبر|وپ:برچسب|وپ:تروریست}}
{{Quote box
خط ۸۴:
پیشوند شبه- القا می‌کند که چیزی غلط یا جعلی ست که بحث برانگیز است. پسوند -گیت تلقین کننده وجود رسوایی است. تنها وقتی از این الفاظ در مقاله استفاده کنید که به طور گسترده در خارج از آن مورد استفاده قرار گرفته باشد آن هم به طور در خط اگر شک دارید. مطمئن شوید که منابع معتبر وجود یک جنجال را تأیید کرده‌اند و لفظ برای دادن وزن نامتناسب به یک دیدگاه حاشیه‌ای مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
== مترادف‌های ''گفت'' ==
{{میانبر|وپ:ادعا}}
با وجودی که کلمه «ادعا» می‌تواند درست استفاده شود، این کلمه ممکن است به نحوی نادرست، برای افکندن شک بر یک اظهار، مورد استفاده قرار گیرد.
== اصطلاحات فاقد دقت ==
=== حسن تعبیر ===
=== نوواژه‌ها ===
{{همچنین ببینید|ویکی‌پدیا:نوواژه}}
سطر ۹۶ ⟵ ۹۷:
ساختن کلمات ترکیبی جدید با پیشوندها و پسوندهایی همچون ''پیش، پسا، غیر، شبه یا ضد'' می‌تواند به ایجاز و اختصار مطلب کمک کند اما باید مطمئن باشید که محصول آن اصطلاحی غلط انداز یا توهین‌آمیز نباشد یا وزن بیش از حدی به یک دیدگاه خاص نبخشد. برای مثال افزودن پسوند [[ایسم]] به یک کلمه این مفهوم را متبادر می‌کند که از یک نظام فکری مستقل صحبت می‌کنیم.
=== احتمال دارد ===
در مورد حقایق علمی و یا گزارش‌ها استفاده از کلمه‌هایی که شبهه می‌افکنند یا از قوت جمله می‌کاهند ناپسند است.
سطر ۱۰۳ ⟵ ۱۰۴:
* ''بر اثر گرم کردن آب احتمال دارد آب جوش بیاید.''
=== «به نظر می‌رسد»، «احساس می‌شود» ===
== اغلاط لغوی ==
=== می‌باشد غلط می‌باشد === {{میانبر|وپ:می‌باشد}}
بعضی از فضلا معتقدند که در نوشته‌های معتبر فارسی هرگز ''می‌باشد'' به‌جای ''است'' به‌کار نرفته و بنابراین استعمال آن غلط است. به دو دلیل بهتر است از استعمالِ ''می‌باشد'' به‌جای ''است'' پرهیز کرد.
سطر ۱۱۷ ⟵ ۱۱۹:
{{گفتاورد تزیینی|چون بوعلی درآمد، شیخ گفت: ما را اندیشهٔ زیارت می‌باشد|||''اسرارالتوحید''}}<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = نجفی| نام =ابوالحسن | پیوند نویسنده =| عنوان = غلط ننویسیم: فرهنگ دشواری‌های زبان فارسی | ترجمه = | جلد = | سال = | ناشر = مرکز نشر دانشگاهی|مکان = تهران| شابک = 9789640105597| صفحه = صص ۳۷۷–۳۷۸| پیوند = | تاریخ بازبینی = {{جا:تاریخ}}}}</ref>
=== «گاهی»، «خواهشاً» ===
=== نمودن ===
{{میانبر|وپ:فعل ماضی}}
مثال:
* ''او در مقطع راهنمایی تحصیل می‌نماید.'' به جای ''او در مقطع راهنمایی تحصیل می‌کند.''
=== «گفتنی‌است»، «لازم است ذکر شود»، «به جرأت می‌توان گفت» ===
| |||