ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fahim Samavy (بحث | مشارکت‌ها)
جز غلط املایی
Fahim Samavy (بحث | مشارکت‌ها)
جز تصحیح املایی
خط ۶۰:
'''ایران''' ({{صدا|Iran name.ogg|تلفظ}}، به معنی: ''سرزمین [[آریایی|آریاییان]]''<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=Iran ریشه لغت ایران] {{نشان زبان|en|انگلیسی}}، وب‌گاه ریشهٔ لغاتِ آنلاین. بازدید در ۲۰ تیر ۱۳۹۰.</ref>) کشوری در [[جنوب غربی آسیا]] و در منطقه [[خاورمیانه]] با ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومتر مربع وسعت ([[فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری|هجدهم درجهان]])<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2147rank.html?countryName=Iran&countryCode=ir&regionCode=mde&rank=18#ir CIA]</ref> و بر پایه [[سرشماری]] سال ۱۳۹۵ دارای ۷۹٬۹۲۶٬۲۷۰ نفر جمعیت ([[فهرست کشورها بر پایه جمعیت|هجدهم درجهان]])<ref>{{cite web|url=http://www.amar.org.ir/default.aspx?tabid=52 |title=Official Iranian Population clock |publisher=Amar.org.ir |date= |accessdate=13 Feb 2012| archiveurl = http://www.webcitation.org/67SYD4mMs | archivedate = 06 May 2012}}</ref> است که شامل ۷۸٬۱۶۶٬۸۲۲ ایرانی، ۱٬۵۸۳٬۹۷۹ افغانستانی، ۳۴٬۵۳۲ عراقی، ۱۴٬۳۲۰ پاکستانی، ۷۱۳ ترکیه ای، ۲۰٬۸۴۴ سایر کشورها و ۱۰۵٬۰۶۰ اظهار نشده می باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=مرکز آمار ایران|نشانی=https://www.amar.org.ir/Portals/0/Files/reports/1395/g_nsonvm_95.pdf|عنوان=گزیده سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵}}</ref> در خصوص جمعیت ایران باید توجه کرد که این آمار مربوط به پایان زمان سرشماری در انتهای آبان ماه ۱۳۹۵ است (نه پایان سال ۱۳۹۵) <ref>http://www.mehrnews.com/news/3827840/%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3-%D9%88-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86-%DB%B9%DB%B5-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B4%D8%AF</ref>، همچنین حدود یک و نیم تا دو میلیون نفر اتباع غیرمجاز افغانستانی ([[افغانستانی‌ها در ایران]]) <ref>http://www.iribnews.ir/fa/news/1178677/%D8%A7%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B9-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%B9%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%AA%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%81-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF</ref> و [[ایرانیان مقیم خارج|ایرانیان خارج از کشور]] که بین سه تا شش میلیون نفر برآورد می شوند، لحاظ نشده اند <ref>http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/12/141210_u14_iranian_abroad</ref> <ref>http://www.bartarinha.ir/fa/news/31988/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82-%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1</ref> و در برخی مناطق شرقی و جنوبی ایران هم عده زیادی فاقد شناسنامه و مدارک هویتی هستند. <ref>http://www.iran-newspaper.com/Newspaper/BlockPrint/142361</ref> <ref>http://www.irna.ir/sb/fa/News/82289216/</ref> <ref>http://www.salamatnews.com/news/203142/%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%A6%D8%A8-%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86</ref> <ref>http://www.irna.ir/sb/fa/News/82488748/</ref>
 
ایران از شمال با [[جمهوری آذربایجان]]، [[ارمنستان]] و [[ترکمنستان]]، از شرق با [[افغانستان]] و [[پاکستان]] و از غرب با [[ترکیه]] و [[عراق]] همسایه‌استهمسایه‌ است و همچنین از شمال به [[دریای کاسپین]] و از جنوب به [[خلیج فارس]] و [[دریای عمان]] محدود می‌شود، که دو منطقهٔ نخست از مناطق مهم استخراج [[نفت خام|نفت]] و [[گاز]] در جهان هستند.
 
پایتخت، بزرگ‌ترین شهر و مرکز فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اداری ایران، [[تهران]] است. ایران یک {{پم|قدرت متوسط|Middle power}} و {{پم|قدرت منطقه‌ای|عنوان=منطقه‌ای|Regional power}} مهم<ref name="parliament">{{یادکرد وب | نشانی=http://www.publications.parliament.uk/pa/cm200607/cmselect/cmfaff/363/36310.htm | عنوان=Select Committee on Foreign Affairs, Eighth Report, Iran | ناشر=The Committee Office, House of Commons | اثر=Publications.parliament.uk | بازبینی=18 ژوئن 2011}}</ref><ref name="petro-hunt">{{یادکرد وب | نشانی=http://www.petro-hunt.com/lectures/LectureOpen.htm | عنوان=Iran @ 2000 and Beyond lecture series, opening address | ناشر=petro-hunt.com | تاریخ=18 می 2000 | نویسنده=W. Herbert Hunt | پیوند بایگانی=https://wayback.archive.org/web/20100103021931/http://www.petro-hunt.com/lectures/LectureOpen.htm | تاریخ بایگانی=2010-01-03}}</ref> در خاورمیانه است که بواسطه ذخایر بزرگ [[سوخت سنگواره‌ای|سوخت فسیلی‌اش]] که شامل بزرگترین [[میدان‌های گازی ایران|میدان گاز طبیعی]] در جهان و چهارمین {{پم|ذخایر نفتی|Oil reserves}} بزرگ کشف و تأیید شده می‌شود، نفوذ و نقش قابل توجهی در {{پم|Energy superpower|عنوان=امنیت بین‌المللی انرژی|Energy superpower}} داشته<ref name="Reuters.com_November_29_2015c">{{یادکرد وب | نشانی=http://www.reuters.com/article/2013/06/12/bp-reserves-idUSL5N0EO1I720130612 | عنوان=UPDATE 3-BP cuts global gas reserves estimate, mostly for Russia | ناشر=Reuters.com | تاریخ=2013 | بازبینی=29 نوامبر 2015}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html | عنوان=Iran | ناشر=CIA World Factbook | بازبینی=7 اوت 2012}}</ref> و [[صنعت نفت ایران|صنعت نفت]]، [[صنایع پتروشیمی ایران|پتروشیمی]] و [[گاز طبیعی]] در ایران پیشتاز است. همچنین ایران میراث فرهنگی غنی دارد که بخشی از آن به عنوان ۱۹ میراث جهانی در یونسکو ثبت شده است که به عنوان چهارمین رتبه در آسیا و ۱۲مین رتبه در جهان است.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://whc.unesco.org/en/list | عنوان=UNESCO World Heritage Center - World Heritage List | ناشر=[[یونسکو]]}}</ref> ایران به واسطهٔ قرار گرفتن در منطقهٔ میانی [[اوراسیا]] موقعیتی [[راهبردی]] دارد.