ایرلند شمالی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ایرلند شمالی''' (به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: ''Northern Ireland''، به [[زبان ایرلندی|ایرلندی]]: ''Tuaisceart Éireann'') کشوری است در شمال [[جزیره ایرلند]] و در غرب [[جزیره بریتانیا]]. این کشورسرزمین به همراه [[انگلستان]]، [[اسکاتلند]] و [[ولز]]، کشور [[پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی]] را تشکیل می‌دهد،می‌دهند. ایرلند شمالی در زمان‌های گوناگون، اغلبمعمولاً به عنوان یک کشور، استان، منطقه و یا بخشی از انگلستانبریتانیا توصیف می‌شود،شده‌است. البته این امر تحت شرایط خاصی است.<ref name="alphabeticalNI">{{citation|author1=S. Dunn|author2=H. Dawson|year=2000|title=An Alphabetical Listing of Word, Name and Place in Northern Ireland and the Living Language of Conflict|publisher=Edwin Mellen Press|location=Lampeter|quote=One specific problem - in both general and particular senses - is to know what to call Northern Ireland itself: in the general sense, it is not a country, or a province, or a state - although some refer to it contemptuously as a statelet: the least controversial word appears to be jurisdiction, but this might change.}}</ref><ref name="interpretingNI">{{citation|author1=J. Whyte|author2=G. FitzGerald|year=1991|title=Interpreting Northern Ireland|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|quote=One problem must be adverted to in writing about Northern Ireland. This is the question of what name to give to the various geographical entities. These names can be controversial, with the choice often revealing one's political preferences. … some refer to Northern Ireland as a 'province'. That usage can arouse irritation particularly among nationalists, who claim the title 'province' should be properly reserved to the four historic provinces of Ireland-Ulster, Leinster, Munster, and Connacht. If I want to a label to apply to Northern Ireland I shall call it a 'region'. Unionists should find that title as acceptable as 'province': Northern Ireland appears as a region in the regional statistics of the United Kingdom published by the British government.}}</ref><ref name="placeApart">{{citation|author=D. Murphy|year=1979|title=A Place Apart|publisher=Penguin Books|location=London|quote=Next - what noun is appropriate to Northern Ireland? 'Province' won't do since one-third of the province is on the wrong side of the border. 'State' implies more self-determination than Northern Ireland has ever had and 'country' or 'nation' are blatantly absurd. 'Colony' has overtones that would be resented by both communities and 'statelet' sounds too patronizing, though outsiders might consider it more precise than anything else; so one is left with the unsatisfactory word 'region'.}}</ref>

ایرلند شمالی از نظر سیاسی دارای پارلمانییک پارلمان مستقل با ۹۰ کرسی است. اما مردم آن در [[انتخابات در بریتانیا|انتخابات‌ها]] و همه‌پرسی‌های سراسری بریتانیا نیز شرکت می‌کنند. پارلمان ایرلند شمالی در محلی به نام استورمونت در [[بلفاست]] قرار گرفته‌است. تشکیل اینپارلمان مجمعمحلی و تشکیل دولت ائتلافیمحلی در ایرلند شمالی نتیجه یک روند صلح طولانیطولانی‌مدت و سخت استبود که در روزی موسوم به «جمعه نیک» به نتیجه رسید. این توافق سبب پایان یافتن دهه‌ها ستیز بین ملی‌گراها و سلطنت‌طلبان شد.

دو گروه بزرگ سیاسی در ایرلند شمالی عبارت‌اند از: ملی‌گراها و سلطنت طلب هاهستند کهطلب‌ها. ملی‌گراها خواهان جدایی این کشورناحیه از پادشاهی بریتانیا و تشکیلیکپارچه حکومتیشدن مستقلایرلند هستندهستند، ودر وفادارانمقابل به تاج و تختسلطنت نیزطلب‌ها خواهان این هستند که ایرلند شمالی برای بقا و رشد اقتصادی همچنان بخشی از پادشاهی متحد بریتانیا باقی بماند.<ref>[http://cain.ulst.ac.uk/issues/discrimination/whyte.htm پژوهشهای پروفسور جان. اچ وایت درباره تبعیض در ایرلند شمالی]</ref>

ماده ۲ قانون اساسی جمهوری ایرلند، مورخ ۱۹۳۷ میلادی،میلادی: هر فردی را که در جزیره ایرلند بدنیا آمده باشد دارای کلیه [[حقوق شهروندی]] جمهوری ایرلند می‌شناختاست.

در طول مذاکرات محرمانه بین دو دولت بریتانیا و دولت جمهوری ایرلند با گروه‌های سیاسی و شبه نظامی فعال در ایرلند شمالی، دولت جمهوری ایرلند پذیرفت تا در ازاء دریافت حق رأی و رایزنی در کلیه تصمیمات سیاسی و اقتصادی مربوط به ایرلند شمالی، در متن دو ماده مورد بحث در قانون اساسی خود تجدید نظر کند.

این «ترمیم» در سال ۱۹۹۹ به این صورت انجام گرفت که «حق کامل شهروندی جمهوری ایرلند» به «حق شهروندی بخشی از ایرلند» بدلتبدیل شد و مسئولیت کشور در قبال یکپارچه کردن جزیره ایرلند نیز به صورت «آرزوی یکپارچگی مردم ایرلند» درآمد و تأکید بر «در قالب یک کشور واحد» از آن حذف،حذف وشد. به این ترتیب راه برای سفر ملکه بریتانیا هموار شد.

* ۱۹۲۱: بخش جنوبی ایرلند اعلام دولت آزاد کرد که در پی این اعلام استقلال دو سال جنگ داخلی درگرفتدرگرفت، حال آن که شمالی‌ها همچنان به دولت بریتانیا وفادار ماندند.

* ۱۹۳۷: اعلام دولت مستقل ایرلند. ۲۶ منطقه در جنوب و غرب ایرلند اعلام استقلال کردند که تا پس از ۱۲ سال توسط دولت بریتانیا به رسمیت شناخته نشد.

* ۱۹۶۲ ۱۹۵۵: حملات پراکنده ارتش جمهوری‌خواه کاتولیک ایرلند به مواضع دولت بریتانیا در انگلستان و ایرلند شمالی.

* ۱۹۷۲: ارتش بریتانیا در «جمعه خونین» ۱۳ معترض کاتولیک ایرلندی کاتولیک را کشت.

* ۱۹۷۹: IRA ([[ارتش جمهوری‌خواه ایرلند]]) حملاتش را علیه چهره‌های سرشناس بریتانیا افزایش داد.

* ۱۹۸۱: ده زندانی IRA[[ارتش جمهوری‌خواه ایرلند]] در اعتراض به وضعیت زندانیان سیاسی دست به [[اعتصاب غذا]] زدند و در پی این اعتصاب جان خود را از دست دادند.

* ۱۹۸۲: انتخابات مجلس ایرلند شمالی برگزار شد کهولی کاتولیک‌ها این انتخابات را تحریم کردند.

* ۱۹۸۴: بمب گذاری IRAتوسط [[ارتش جمهوری‌خواه ایرلند]] در کنفرانس حزب محافظه کار انگلستان پنج کشته بر جای گذاشت.

* ۱۹۸۵: توافقنامه بین جمهوری ایرلند و انگلستان به دولت دوبلین قدرت مشاوره‌ای در ایرلند شمالی اعطا کرد.

* ۱۹۹۴: IRAارتش جمهوری‌خواه ایرلند اعلام آتش‌بس کرد. دولت بریتانیا اولین اجلاس علنی خود را با حزب سیاسی [[شن‌فن]] در عرض ۷۰ سال برگزار کردندکرد.

* ۱۹۹۶: IRAارتش جمهوری‌خواه ایرلند به آتش‌بس خاتمه داد. مذاکرات چندجانبه دربارهٔ آینده ایرلند شمالی بدون حضور حزب شین فینشین‌فن برگزار شد.

* ۱۹۹۷: «[[جری آدامز]]» و «[[مارتین مک‌گینس]]» در پارلمان بریتانیا صاحب کرسی شدند اما آن را نپذیرفتند. IRAارتش جمهوری‌خواه ایرلند صریحاً اعلام آتش‌بس کرد. دو حزب پروتستان در اعتراض به عدم تعهد IRA به خلع سلاح از مذاکرات کناره گرفتند.

* ۱۹۹۹: حکومت ۲۷ ساله لندن در اینایرلند ناحیهشمالی پایان یافت و یک دولت مستقل رویقدرت را در ایرلند شمالی در کاردست آمدگرفت. کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها در قدرت با یکدیگر شریک شدند.

* ۲۰۰۴: [[تونی بلر]] و آهرن نشستی به منظور دستیابی به توافق برگزار کردند. مبارزان ارتش آزادی‌بخش از عکس برداریعکس‌برداری از خلع سلاح شان جلوگیری کردند.