دستگاه تنفسی: تفاوت میان نسخه‌ها

وظیفه '''دستگاه تنفس''' {{انگلیسی|Respiratory System}} تأمین [[اکسیژن]] برای سلولهای بدن و دفع [[دی اکسید کربن]] (گاز کربنیک) حاصل از متابولیسم است. تمام حیوانات پرسلولی به نوعی دستگاه تنفس دارند که در جاندران ساکن آب محل تبادل گازها را [[آبشش]] و در [[پستانداران]] و [[پرندگان]] [[شش]] می‌نامند. در جانورانی مانند [[کرم خاکی]] تنفس از نوع [[تنفس پوستی]] و در [[حشرات]] دستگاه تنفس از نوع [[تنفس نایی]] است. در این مقاله فقط به بررسی [http://ariaman-mg.ir/respiration-دستگاه-تنفس دستگاه تنفس] انسان که مشابه اغلب پستانداران است می‌پردازیم.

تهویه یا ونتیلاسیون زیر کنترل بخش خودکار [[دستگاه عصبی]] شامل [[ساقه مغز]]، [[پیاز مغز]] و [[پل مغز]] انجام می‌پذیرد. این بخش‌های مغز با همکاری و هماهنگی ''مرکز کنترل تنفس'' را پدیدآورده و دستورهای لازم را به ماهیچه‌های درگیر [http://ariaman-mg.ir/respiration-دستگاه-تنفس تنفس] می‌فرستند. زیربخش‌های مرکز کنترل به دو بخش خلفی (دورسال) و بطنی تقسیم می‌شوند و در دوران کودکی بسیار حساس می‌باشند بطوریکه در صورت تکان یا ضربه شدید به کودک این زیربخش‌ها صدمه دیده و حتی خطر مرگ را بدنبال دارند.<ref>[http://www.usask.ca/medicine/prevent/sbs.html The combination of a crying baby and a frustrated parent or caregiver CAN BE DEADLY]. Saskatchewan Prevention Institute. usask.ca.</ref>

عملکرد عمدهٔ سیستم تنفسی تبادل گاز بین محیط خارجی و سیستم گردش خون در یک موجود یا ارگانیسم زنده‌است. در انسان و سایر پستانداران، این تبادل گازی شامل اکسیژن‌دهی خون و گرفتن همزمان [[دی‌اکسید کربن]] و سایر مواد زائد حاصل از [[سوخت و ساز]] بدن از گردش خون است.<ref>{{cite journal|title=Respiratory Physiology|url=http://web.squ.edu.om/med-Lib/MED_CD/E_CDs/health%20development/html/clients/WAWFSA/html/u12/u1211_01.htm|journal=Update in Anaesthesia|author=Roberts, Fred |issue =12 |year=2000}}</ref> به همراه این تبادل گازی، تعادل اسید و باز بدن نیز به عنوان بخشی از حفظ [[هم‌ایستایی|هموستاز]] بدن صورت می‌گیرد. اگر [http://ariaman-mg.ir/respiration-دستگاه-تنفس تنفس] کامل و مناسب نباشد دو وضعیت متضاد می‌تواند رخ دهد، [[اسیدوز تنفسی]] که یک بیماری تهدیدکننده زندگی است، و [[آلکالوز تنفسی]] دیگر وضعیت ناهماهنگ در بدن است.