جغتای (خراسان رضوی): تفاوت میان نسخه‌ها

| جمعیت =۸٬۲۱۲۹٬۲۶۸ نفر (۱۳۹۰۱۳۹۵)

| رشد جمعیت =۳۶٪ مثبت۱۳٪+ (۵سال)

بر پایه [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران|سرشماری عمومی نفوس و مسکن]] در [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۰۱۳۹۵)|سال ۱۳۹۰۱۳۹۵]] جمعیت این شهر ۸٬۲۱۲۹٬۲۶۸ نفر (در ۲٬۰۶۰۲٬۶۷۰ خانوار) بوده است.<ref>{{سرشماری ۱۳۹۰۱۳۹۵|۰۹}}</ref>

{{جمعیت تاریخی|۱۳۶۵|۴۰۶۱|۱۳۷۰|۴۶۲۷|۱۳۷۵|۵۷۳۱|۱۳۸۵|۶۰۲۷|۱۳۹۰|۸۲۱۲|۱۳۹۵|۹۲۶۸|align=center}}

در سال ۱۳۱۶ بخشداری جغتای تأسیس شده و قلمرو مأموریت آن کل دشت جوین (از ایستگاه بیهق در شرق تا حوالی روستای [[امیرآباد]] [[جاجرم]] در غرب) بوده‌است. لازم است ذکر شود طی دو مرحله در سال ۱۳۳۹ و ۱۳۴۶ شهرداری جغتای تصویب می‌شود ولی به علت نامعلومی هر بار از فعالیت بازمانده و تحقق نیافته‌است. بعد ازپیروزی انقلاب اسلامی و با پیگیریهای مستمر اهالی و همت مسئولان دلسوز کشور جغتای در سال ۱۳۶۳ به عنوان نقطه شهری شناخته شد و از همان تاریخ فعالیت خود را شروع نموده‌است؛ و در۱۱ مهر ماه سال ۱۳۸۷ به سطح شهرستان ارتقایافت.<ref name="استانداری" />

۱-# مسجد جامع جغتای

۲-# مسجد ولی عصر (عج)

۳-# مسجد حضرت علی‌اصغر (ع)

۴-# مسجد سیدالشهدا

۵-# مسجد حضرت ابوالفضل (ع)

۶-# مسجد حضرت سجاد (ع)

۷-# مسجد امام حسن (ع)

۸-# حسینیه‌های: صاحب الزمان- سیدالشهدا

۱۵-# آرامگاه امامزاده سید حسن: در [[روستای شفیع‌آباد]] جغتای.

۱۶-# آرامگاه سلطان سید عبدالله: در روستای گَفت جغتای

شیخ عبدالکریم ملقب به آخوند بزرگ (متوفی اواخر قرن ۱۳ هه‍. ش): وی از علما و رجال عهد قاجار است. او مدتی مسوولیت جمع‌آوری خراج منطقه جوین را نیز بر عهده داشته است و پس از مرگ در مجاورت آرامگاه [[سید حسن غزنوی]] به خاک سپرده شد. پدر وی نیز در عصر خود ملقب به [[آخوند بزرگ]] بوده است و آرامگاه او در مجاورت مقبره [[شیخ حسن جوری]] در حوالی [[فریومد]] از توابع شهرستان میامی واقع است.

(مقتول ۹۳۹/ ۹۳۶/ ۹۳۵ ق)، شاعر، متخلص به هلالی. نسب وی به ترکان جغتایی می‌رسد. در استرآباد به دنیا آمد و در همان‌جا به تحصیل و کسب کمالات پرداخت. از زادگاهش به [[هرات]] رفت و به خدمت [[امیر علیشیر نوایی]] رسید و در سایهٔ تربیت او به کسب فضایل و فنون شاعری پرداخت. وی با سام میرزای صفوی (م ۹۷۵/ ۹۷۴ ق)، صاحب «تحفه سامی»، معاصر و معاشر بود. بعد از فوت سلطان حسین، هرات به تصرف عبیداللَّه خان ازبک درآمد و هلالی به همراه گروهی از شیعیان یا متهمان به تشیع، به وسیلهٔ عبیداللَّه خان به قتل رسیدند. البته گفته‌اند که وی ابتدا مورد محبت خان ازبک و از ملازمان او بود تا آنکه مورد حسادت اطرافیان شاه قرار گرفت و به شیعه بودن محکوم شد و به همین علت سلطان او را ابتدا به زندان افکند و پس از چندی در چهار سوق هرات به قتل رساند. هلالی طبع شعر خوبی داشت. از او قصایدی در مدح عبیداللَّه خان و [[امامان شیعه]] به جای مانده‌است، اما اهمیت وی بیشتر به سبب غزل‌های لطیف و پرمضمون او می‌باشد. از آثارش: مثنوی «شاه و درویش»، در هزار و سیصد و چهل و پنج بیت؛ مثنوی «صفات العاشقین»، در هزار و دویست و سی و هفت بیت؛ مثنوی «لیلی و مجنون»؛ «دیوان» شعر.[۱] جغتائی. نورالدین استرابادی (مقت. ۹۳۶ هه‍. ق- ۱۵۲۹ م) وی به سبب انتساب به ترکان جغتای به «جغتائی» مشهور شده. هلالی یکی از غزلسرایان دورهٔ صفویه‌است. در استراباد متولد شد و پس از پرورش در استراباد به خراسان رفت و به دستگاه [[سلطان حسین بایقرا]] و وزیر او [[امیر علیشیر نوائی]] راه یافت و پس از زوال سلطنت بایقرا در اوایل عهد صفوی هنگام حملهٔ عبیداللَّه‌خان ازبک به جرم تشیع کشته شد. هلالی هلالی دیوان قصاید، غزلیات، مثنویهائی به نام «شاه و درویش» و «صفات‌العاشقین» دارد. غزلهای او لطیف و پرشور است.

۱-# دانشگاه علمی کاربردی [http://www.jouast.ir/ (مرکز آموزش شهرداری جغتای)]

۲-# دانشگاه [[پیام نور]] واحد جغتای