سکته مغزی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
به نسخهٔ 19102208 ویرایش Sharaky واگردانده شد. (تل)
نقص های tPA
خط ۱۴:
}}
[[پرونده:MCA-Stroke-Brain-Human-2.JPG|250px|farme|بندانگشتی|چپ|برشی از مغز کسی که سکته مغزی حاد داشته‌است]]
'''سکته مغزی نوعی اختلال نورولوژیک ناگهانی است که به علت عروق کانونی قابل انتساب است که به دنبال آن خونرسانی به ناحیه ای که دچار سکته مغزی شده است مختل می شود.'''{{سخ}}
'''سکته مغزی''' آسیب عصبی حاد ناشی از اختلال خونرسانی به قسمتی از بافت [[مغز]] که ناشی از انسداد [[رگ]] مغزی به وسیله یک لخته خونی و یا پارگی یکی از عروق تغذیه کننده آن قسمت بافت مغز می‌باشد.{{سخ}}
به بیان دیگر اگر خونرسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال شده و متوقف گردد٬این قسمت از مغز دیگر نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد. این وضعیت را اصطلاحاً سکته مغزی می‌نامند. سکته مغزی می‌تواند به عللی مانند بسته شدن یا پاره شدن یکی از رگ‌های خون رسان مغز ایجاد شود.
به نظر برخی پزشکان و متخصصان، خطر بروز سکته مغزی در زنان به علت بیماری‌های ژنتیک، موارد هورمونی، مصرف برخی داروها و پیامدهای ناشی از زایمان بیشتر از مردان است.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81771089/ خطر بروز سکته مغزی در زنان بیشتر از مردان است] . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]</ref>
خط ۲۵:
پژوهش‌ها نشان می‌دهند گرچه اشراف بر زبان دوم احتمالاً بی ارتباط با سلامت فیزیکی به نظر می‌رسد، اما ظاهراً این مهارت از مغز در برابر آسیب‌های ویرانگر به عملکردهای مغزی محافظت می‌کند و افرادی که در سخن گفتن به دو زبان مهارت دارند، احتمال بهبودی و درمان آنها در صورت بروز سکته مغزی، دو برابر دیگران است.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81846925/ تسلط به زبان دوم شانس بهبودی بیماران سکته مغزی را افزایش می‌دهد] . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]</ref>
 
== انواع سکته مغزی ==
حدود نیمی85% از تمام موارد سکته‌های مغزی بر اثر بسته شدن یک شریان مغزی با یک [[لخته خون]] (ترومبوز که بهاصلی آنترین اصطلاحاًعامل ترومبوزتشکیل مغزیآن گفتهآزار می‌شودآندوتلیوم ایجاداست) می‌گردد.که دیگربه عوامل عمدهآن سکته مغزی راایسکمیک آمبولیگفته مغزی و خونریزی مغزی تشکیل می‌دهندمی‌شود.{{سخ}}
 
از تمام موارد سکته‌های مغزی بر اثر بسته شدن یک شریان مغزی با یک [[لخته خون]] که به آن اصطلاحاً ترومبوز مغزی گفته می‌شود ایجاد می‌گردد. دیگر عوامل عمده سکته مغزی را آمبولی مغزی و خونریزی مغزی تشکیل می‌دهند.{{سخ}}
آمبولی مغزی وقتی رخ می‌دهد که تکه‌ای از یک لخته خون که در جای دیگر بدن مثل قلب یا رگ اصلی گردن ساخته شده، خود را از طریق جریان خون به یکی از شریان‌های خون‌رسان مغز برساند و در آنجا گیر کند. حدود یک چهارم از سکته‌های مغزی بر اثر آمبولی مغزی بروز می‌کنند. [[خونریزی مغزی]] باعث حدود ۲۰٪ سکته‌های مغزی می‌باشد بر اثر پاره شدن یکی از شریان‌های مغز ایجاد می‌شود. در این موارد خون بر روی بافت‌های اطراف آن ریخته می‌شود.{{سخ}}
لخته‌های خونی که باعث [[ترومبوز]] و آمبولی مغزی می‌شوند احتمال زیادی دارند که در یک شریانی که بر اثر [[آترواسکلروسیس]] آسیب دیده‌است ساخته شده باشند. تصلب شراین وضعیتی است که در آن دیواره رگ‌ها بر اثر رسوب چربی سفت می‌شود. عواملی که باعث افزایش احتمال ایجاد تصلب شراین می‌شود عبارتند از سیگار کشیدن، مصرف زیاد چربی در [[رژیم غذایی]]، [[دیابت]] و وجود مقدار زیادی چربی در خون.
سطر ۶۰ ⟵ ۶۲:
[[پرونده:Intracerebral hemorrhage 2.jpg|200px|farme|بندانگشتی|چپ|سی تی اسکن یک خونریزی مغزی را نشان می‌دهد.]]
درمان اولیه پس از وقوع یک سکته مغزی شامل تحت نظر گرفتن دقیق فرد و انجام اقدامات پرستاری برای محافظت راه تنفسی او می‌باشد. اگر در [[سی تی اسکن]] دیده شد که یک لخته خون در شریان وجود دارد، باید فوراً با استفاده از داروهای ترومبولیتیک اقدام به حل کردن آن نمود. این درمان ممکن است باعث بهبود عواقب سکته مغزی بشود اما در هر موردی نباید آن را بکار برد، زیرا باعث افزایش خطر بروز خونریزی در مغز می‌شود.{{سخ}}{{مغز}}
انجام درمان طولانی مدت برای کاهش خطر وقوع سکته‌های مغزی بعدی بستگی به این دارد که علت ایجاد این سکته مغزی چه بوده‌است. یکی از راه‌های درمان سکته مغزی ناشی از انسداد عروق، حل کردن لخته مسدود کننده رگ است. این کار با استفاده از دارویی به نام Alteplase یا به اختصار tPA انجام می‌شود.((البته tPA خطراتی هم دارد برای مثال tPAبعد از اثر گذاری و عمل ترومبولیز به درون مغز ترواش میکند و به دلیل نیمه عمر بالا و پروتئاز بودن روی پروتئین سازنده عروق خونی PDGF_CC اثر می گذارد و سپس روی گیرنده آن اثر می گذارد و سرانجام سازوکاری که از مغز در مقابل سموم محافظت می کرد(سد خونی مغزی یاBBB) مختل می کند و ادم وازوژنیک را به وجود می آورد به علاوه باعث پارگی عروق مغزی در آن ناحیه می شود. tPAفعال کننده ی پروتئین پلاسمینوژن است که در کبد ساخته شده و ترشح می شود اما در زمان سکته مغزی-قلبی یا ترشح نمی شود یا کم ترشح می شودکه باعث کاهش زمان درمان می شود. البته پژوهشگران نوجوان و جوان ایرانی در سدد ساخت دارویی با قابلیت بهرت و کاهش خطرات و افزایش زمان درمان هستند که از خدای متعال موقیت را برای آنها طلب می کنیم.) هر قدر این درمان سریعتر انجام شود نتیجه بهتری دارد و حداکثر ظرف چهار ساعت و نیم از شروع سکته مغزی قابلیت تزریق وجود دارد. هر قدر تزریق از شروع سکته به تأخیر بیفتد احتمال بروز خونریزی مغزی بدنبال این درمان بیشتر می‌شود. این دارو از طریق ورید بازویی یا داخل شریانی تزریق می‌شود. اگر زمان فوق از دست برود و علت سکته آمبولی یا ترومبوز عروق مغزی بوده‌باشد، داروهایی مثل [[آسپیرین]] یا [[وارفارین]] تجویز می‌شود تا با رقیق کردن خون از وقوع لخته‌های خون جلوگیری کند. اگر مشخص شد که یک شریان دچار تنگی شده‌است ممکن است با جراحی بتوان آن را باز نمود. بعد از بروز یک سکته مغزی که علتش خونریزی و پاره شدن یک شریان بوده‌است، درمان بر روی زمینهٔ ایجاد کننده آن متمرکز می‌شود. درمان طولانی مدت آن ممکن است شامل تجویز داروهای ضد فشار خون باشد تا فشار خون را پایین آورده و از احتمال خونریزی‌های بعدی جلوگیری کند. اگر سکته مغزی بر اثر التهاب شریان باشد ٬داروی [[کورتون]] دار تجویز می‌شود.
[[پرونده:Merci L5.jpg|200px|farme|بندانگشتی|چپ|وسیله‌ای که با آن لخته‌های خون را در رگ از بین می‌برند.]]