قلعه قهقهه: تفاوت میان نسخه‌ها

| عرض‌جغرافیایی = 38.757070۳۸٫۷۵۷۰۷۰

| طول‌جغرافیایی = 47.541822۴۷٫۵۴۱۸۲۲

| بخش =

| نام‌های قدیمی =

| سال‌های مرمت =

| کاربری کنونی =

| دیرینگی = پیش از [[ماد|مادها]]ها

| مالک اثر =

| مالک فعلی اثر =

| شماره ثبت یونسکو =

| تاریخ ثبت یونسکو =

| امکان بازدید =

| آدرس =

| شماره تلفن =

این دژ به دلیل اینکه محل زندانی شدن افراد سیاسی مهمی - مانند شاهزادگان [[صفویان|صفوی]] - در زمان گذشته بوده‌است در تاریخ شهرت بسیاری دارد. قهقهه از لحاظ لغوی به معنای آواز بلند در خنده و همچنین به معنای آواز کبک می‌باشد. دژ قهقهه در بخش مرادلو ،مرادلو، ما بین روستای گنچویه و قره آغاج کلان از توابع مشکین‌شهر واقع شده است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.tishineh.com/touritem/181-11/1|عنوان = دژ قهقهه|ناشر= تیشینه||تاریخ بازبینی={{جلالی حروف|۳۱|۳|۱۳۹۴|پیوند=نه}}}}</ref><ref name="hamshahri">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.hamshahrionline.ir/details/92181 |عنوان=آشنایی با قلعه قهقهه | ناشر =همشهری آنلاین |تاریخ ={{جلالی حروف|۱۶|۷|۱۳۸۸|پیوند=نه}} |تاریخ بازبینی={{جلالی حروف|۳۱|۳|۱۳۹۴|پیوند=نه}}}}</ref> این بنا در تاریخ {{جلالی حروف|۷|۷|۱۳۸۱|پیوند=نه}} تحت شماره ۶۱۹۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/13237page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید ={{جلالی حروف|۳۱|۳|۱۳۹۴|پیوند=نه}}}}</ref>

این قلعه در تپه‌سنگی به ارتفاع تقریبی ۳۰۰ متر از زمین‌های اطراف قرار داشته و اطراف آن را با حصار مستحکم و غیر قابلغیرقابل نفوذ احداث نموده‌اند که با گذشت سالیان دراز هم اکنون نیز ورود به آن تقریباً غیر ممکنغیرممکن بوده و فقط در شرایط جوی مناسب امکان‌پذیر است سطح قلعه حدود ۵ هکتار (۱۰۰×۵۰۰) و اختلاف سطح در سطح فوقانی قلعه کمتر از ۳۰ متر است.

تنها راه استحصال آب در این دژ، تجمع آب‌های سطحی حاصل از باران و برف است که دژبانان و یا ساکنان برای ذخیره آب حفره‌هایی در دل سنگ کنده‌اند که از آن جمله تعداد چهار مخزن به قطر ۵ متر و به عمق ...… متر در قسمت شمال شرقی و تعداد ۱۱ آب انبار به ابعاد ۵۰×۱۰×۲٫۵ در قسمت غربی قلعه از آن جمله‌اند.

قلعه قهقهه با وجود امکانات طبیعی و اندکی تغییر به دست بشر، دژی مستحکم و دست نیافتنی و محلی امن جهت نگهداری خزاین و جواهرات سلطنتی و شورشیان خطرناک و زندانیان سیاسی بوده‌است. [[اسکندر بیگ]] مولفمؤلف کتاب [[عالم آرای عباسی]] می‌نویسد: قهقهه قلعه‌ای عالی است واقع در [[ارسباران|قراچه‌داغ]] بر فراز قله کوه سنگی است که ساکنین آن با [[قلعه فلک‌الافلاک]] و نگهبانان آن با شب‌زنده‌داران فلک الافلاک همرازند.

همچنین [[محمد یوسف واله اصفهانی]] مولفمؤلف [[کتاب خلد برین]] چنین می‌نویسد: نسیم سبک خیز را مجال عبور از حوالی قلعه قهقهه نیست.

همچنین در سال [[۹۴۰]] [[خ.]] (۹۶۹ ق.) [[سام میرزا]] از [[شاه تهماسب یکم]] خواست که او را به [[خراسان]] بفرستد. شاه نیز موافقت کرد. اما بعد به تحریک مغرضان پشیمان شد و سام میرزا را با دو پسر خردسالش به دژ قهقهه فرستاد. سرانجام در سال [[۹۴۵]] (۹۷۴ ق.) به دستور شاه تهماسب، سام میرزا و پسرانش را به همراه پسران [[القاس میرزا]] که در آن دژ بودند، به قتل رساندند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=غفاری‌فرد |نام=عباسقلی | نام خانوادگی۲ =نوایی | نام۲ =عبدالحسین |کتاب=تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوران صفویه | ناشر=سمت |سال=۱۳۸۱ |صفحات=۱۳۴-۱۳۲۱۳۴–۱۳۲}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://tamaddonha.ir/قلعه-قهقهه/ |عنوان=قلعه قهقهه | ناشر =تمدن‌ها |تاریخ ={{جلالی حروف|۹|۳|۱۳۹۴|پیوند=نه}} |تاریخ بازبینی={{جلالی حروف|۳۱|۳|۱۳۹۴|پیوند=نه}}}}</ref>

در سال ۱۰۱۸ هجری قمری در ۲۴ سال سلطنت شاه عباس زندانیان زندان با استفاده از فرصت، نگهبان را کشته و زندان را به تصرف خود در آوردهدرآورده و این زندانیان که بیشتر از کردها و عثمانی‌ها بودند و بزرگ آنها مصطفی پاشا و احمد پاشا و [[کورحسن]] بودند به مدت دو ماه زندان را در تصرف خود داشتند تا با میانجیگری [[خواجه مقصود علی]] با اعلام عفو و وعده، شورش را خوابانید و قلعه را به تصرف خود درآورد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.tebyan-ardebil.ir/description.aspx?id=20529 |عنوان=قلعه قهقهه در استان اردبيلاردبیل | ناشر =تبیان استان اردبیل |تاریخ ={{جلالی حروف|۱۰|۲|۱۳۹۰|پیوند=نه}} |تاریخ بازبینی={{جلالی حروف|۳۱|۳|۱۳۹۴|پیوند=نه}}}}</ref>