درگیری‌های جانشینی شاه تهماسب یکم: تفاوت میان نسخه‌ها

پس از رویداد قلعه قهقهه سران طایفه [[استاجلو]] که در آن زمان از بزرگترین طوایف قزلباش بودند و در دربار شاه طهماسب قدرت و نفوذ زیادی داشتند، مصمم شدند که به وسایل گوناگون از ولیعهد شدن اسماعیل میرزا جلوگیری کنند. امیران استاجلو در زمان شاه طهماسب یکم بیشترین مقامات بزرگ درباری، کشوری و لشکری را در اختیار داشتند. در سال‌های پایانی پادشاهی شاه طهماسب یکم بزرگ‌ترین سرداران استاجلو حسین‌بیگ یوزباشی (استاجلو)، [[للگی|للـه]] سلطان مصطفی‌میرزا از پسران شاه بود و شاه امور مملکتی را به دستیاری و مشاوره او اداره می‌کرد.<ref name=ToolAutoGenRef1>والتر هینتس، شاه اسماعیل دوم صفوی بخش جانشینی شاه تهماسب</ref> در سال ۹۸۲ ق، بیماری [[شاه طهماسب]] شدت یافت و اطرافیان و درباریان که گمان می‌کردند شاه به زودی خواهد مرد، بر سر موضوع جانشینی میان آنها نفاق و شقاق ایجاد شد. انتصاب [[شاه محمد خدابنده|محمد خدابنده]] که به دلیل ضعف بینایی منتفی بود و دو نفری که برای جانشینی درنظر گرفته شده بودند [[اسماعیل میرزا]] از مادری [[مردم ترکمن|ترکمن]] و [[حیدر میرزا (فرزند شاه طهماسب یکم)|حیدرمیرزا]] از مادری [[مردم گرجی|گرجی]] بودند. امرای [[استاجلو]] که جزئی از ارکان دولت [[صفویان|صفوی]] بودند، مانند [[مرادخان]]، [[حسین‌بیگ یوزباشی]]، [[پیری بیک]]، [[الله‌قلی سلطان ایجک اوغلی]] و اشراف و اعیان طایفهٔ [[شیخاوند]] و [[گرجیان]] و [[صدرالدین خان صفوی]] - که بعد از پدرش الله حیدر میرزا شده بود - به حمایت از [[حیدر میرزا (فرزند شاه طهماسب یکم)|حیدرمیرزا]] پرداخته و سعی در بر تخت نشاندن وی داشتند، اینها به حیدرمیرزائیان مشهور شدند. از سوی دیگر جناح اسماعیل میرزائیان متشکل از [[حسین‌قلی خلفای روملو]]، [[امیر اصلان‌بیگ افشار]] با تمامی طایفهٔ [[ایل افشار|افشار]] و [[خیرالنساءسلطانم بیگم|مهدعلیامهدعلیاء]] همسر [[شاه طهماسب]] و [[پریخان خانم]] دختر وی سعی در جانشینی [[اسماعیل میرزا]] را داشتند. [[خیرالنساءسلطانم بیگم|مهدعلیامهدعلیاگ]] و [[پریخان خانم]] که از زن‌های معتبر دربار بودند پیوسته حیدرمیرزائیان را به غدر و مکر نزد شاه منسوب می‌ساختند و خود را [[شاهسون]] و حیدرمیرزائیان را [[ایکی بیرلو]] نام نهادند. [[پریخان خانم]] و [[خیرالنساءسلطانم بیگم|مهدعلیامهدعیاء]] موفق شدند [[حیدر میرزا (فرزند شاه طهماسب یکم)|حیدرمیرزا]] را نسبت به شاه خائن و غدار معرفی کنند.<ref name="ترکمان، عالم آرای عبّاسی">ترکمان، عالم آرای عبّاسی</ref>