سازمان امور مالیاتی کشور: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سازمان امور مالیاتی کشور(Iranian National Tax Administration)''' زیرمجموعهٔ [[وزارت امور اقتصادی و دارایی ایران|وزارت امور اقتصادی و دارایی]] می‌باشد. از جمله وظایف این سازمان اصلاح و دگرگونی نظام مالیاتی و مکانیزه نمودن [[مالیات در ایران|سیستم مالیاتی کشور]] و اجرای [[مالیات بر ارزش افزوده]] می‌باشد. در راستاىراستای اجرای ماده 59۵۹ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، به منظور افزایش کارایی نظام مالیاتی و رفع موانع سازمانی موجود و همچنین تمرکز کلیه امور مربوط به اخذ مالیات دریک سازمان واحد، سازمان امور مالیاتی کشور در سال 1381۱۳۸۱ به صورت یک موسسهمؤسسه دولتی و زیر نظر وزیر امور اقتصادی و دارایی ایجاد گردید. با ایجاد این سازمان کلیه اختیاراتاختیارات، ، وظایف ،وظایف، نیروی انسانی ،انسانی، امکانات و تجهیزات موجود وزارت امور اقتصادی و دارایی در معاونت امور مالیاتی و بخش و حوزه هایحوزه‌های مالیاتی به این سازمان منتقل گردید. اولین رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور آقای عیسی شهسوار خجسته بود که تا سال 1383۱۳۸۳ این مسئولیت را به عهده داشت . پس از ایشان آقای غلامرضا حیدری کرد زنگنه از سال 1383۱۳۸۳ تا 1384۱۳۸۴ و آقای علی اکبر عرب مازار از سال 1384۱۳۸۴ تا 1388۱۳۸۸ و آقای علی عسکری از سال 1388۱۳۸۸ تا 1394۱۳۹۴ و از آذرماه 1394۱۳۹۴ آقای سید کامل تقوی نژاد ریاست سازمان را بر عهده داشته اندداشته‌اند.

یکی از کهن ترینکهن‌ترین اسناد دریافت مالیات، مطالبی است که در الواح سومری آمده‌آمده است. در رویدادهای دوران [[منوچهر|منوچهر پیشدادی]] اشاراتی به اخذ مالیات برای مخارج سپاهیان شده‌است. [[کیقباد]]، سرسلسله [[کیانیان]] نخستین کسی بود که مالیات را به شکل قانونی و در اندازه مشخص(۱۰٪ از درآمد) اخذ می‌نمود. اگرچه از نحوه و میزان اخذ مالیات در دوره [[ماد|مادها]]ها اطلاع دقیقی در دست نیست، ولی قدر مسلم آنکه انقراض مادها با میزان مالیات اخذ شده توسط آنان مرتبط بوده‌است.<ref>{{یادکرد|ژورنال=[[بررسی‌های تاریخی]]|تاریخ=بهمن-اسفند ۱۳۵۱|صفحه=۸۵ تا ۸۷|نویسنده=مجید یکتایی|مقاله=مالیه ایران در دوره‌های باستانی|دوره=۷|شماره=۶}}</ref> با تشکیل پادشاهی [[هخامنشیان]] و گسترش مرزهای جغرافیایی ایران از مصر تا هند، برای دریافت مالیات و امور مالی کشور دفاتر و سازمانهای منظمی تشکیل شد. [[هرودوت]] اشاره نموده که [[داریوش]] ایران را به بیست حوزه مالیاتی تقسیم نموده بود و همراه با هر استاندار، یک مأمور مالیه نیز به هر [[ساتراپی]] اعزام می‌نمود. همزمان کلیه املاک مزروعی کشور ممیزی شد و دفاتر دیوانی برای ثبت مالیات‌ها ایجاد گردید. سهم هر شهربان برای هزینه‌های محلی تعیین گردید و مهم‌تر آن که مودیان مالیاتی حق اعتراض به میزان مالیات دریافتی را داشتند. مالیات نقدی وصولی حکومت مرکزی در این زمان ۱۲۴۸۰ تالان بابلی (حدود ۲۴ میلیون دلار امروزی) گزارش شده‌است. این مبلغ علاوه بر سهم ساتراپی‌های محلی و همچنین مالیات جنسی بوده‌است. مجموع موجودی طلای خزانه دو شهر شوش و تخت‌جمشید در حمله [[اسکندر مقدونی|اسکندر]] به ایران، یک میلیارد و هشتصد میلیون فرانک طلا برآورد شده‌است.<ref>{{یادکرد|ژورنال=[[بررسی‌های تاریخی]]|تاریخ=بهمن-اسفند ۱۳۵۱|صفحه=۸۷ تا ۹۷|نویسنده=مجید یکتایی|مقاله=مالیه ایران در دوره‌های باستانی|دوره=۷|شماره=۶}}</ref> در دوره اشکانیان سیستم منظم هخامنشی برای اخذ مالیات از میان رفت و مالیات باز به شکل مقطوع از هر استان دریافت می‌شد. از تحولات این دوره ایجاد [[گمرک|گمرکات]] بر سر [[مرز|مرزها]]ها بود.<ref>{{یادکرد|ژورنال=[[بررسی‌های تاریخی]]|تاریخ=بهمن-اسفند ۱۳۵۱|صفحه=۹۷ تا ۹۸|نویسنده=مجید یکتایی|مقاله=مالیه ایران در دوره‌های باستانی|دوره=۷|شماره=۶}}</ref> در زمان [[ساسانیان]] اخذ مالیات صورت کامل‌تری بخود گرفت و سه نوع مالیات بنامهای اراضی، سرشماری و سرانه دریافت می‌شد. پس از تسلط اعراب به ایران، در زمان [[حجاج بن یوسف ثقفی]] دفاتر مالیاتی از زبان فارسی به عربی برگردانده شد. این دفاتر در دوره [[سلجوقی]] با دستور [[عمیدالملک کندری]] وزیر طغرل مجدداً به فارسی برگردانده شد. در زمان سلطنت [[صفویه]] تجارت خارجی و درآمد گمرکی به مالیاتی اضافه و در دوره [[افشاریان]] گسترش بیشتری یافت. در دوره [[قاجاریه]] وضع مالیه کشور بواسطه جنگها، مسافرتها و ضعف پادشاهان رو به رکود گذاشت. در زمان [[امیرکبیر]] ''وزارت مالیه'' تشکیل شد و زیر نظر او برای بهبود وضع اقتصادی کشور گام‌های سودمندی برداشته و برای وصول، نگهداری و مصرف ثروت در خزانه مقررات جدیدی وضع گردید. قبل از مشروطیت و نبود مجلس، شاه وقت تمام درآمدها و عواید کشور را در اختیار داشت و تمام مخارج نیز به فرمان و تصویب شخص او صورت می‌گرفت. معمولاً شاه شخصی به نام «وزیر مالیه» را مأمور می‌ساخت تا بودجه کشور را تنظیم کند. وزیر مالیه معمولاً لقب مستوفی‌الممالک داشت. وزارت مالیه دارای بخشی داخلی به عنوان وزارت دفتر استیفا بود که متشکل از وزیر و مستوفیان ایالاتی بوده‌است. این مستوفیان عده‌ای کارمند داشتند که آنان را میرزا قلم‌دان می‌گفتند. همچنین جمع‌آوری طلب و محاسبه بدهی همه استان‌ها بر عهده وزیر بقایا بوده و وزیر خزانه نیز کار بانک مرکزی فعلی را برعهده داشت.<ref>{{یادکرد|تاریخ=ششم مهر ۱۳۵۰|صفحه=۴۵|نویسنده=دکتر [[احمد متین دفتری]]|مقاله=خرج و دخل مملکت پیش از مشروطه|نشریه=[[خواندنیها]]|دوره=سال سی و دوم|شماره=۴}}</ref> با پیروزی [[انقلاب مشروطه]] در سال ۱۲۸۵ اولین کابینه قانونی تشکیل و ناصرالملک بعنوان نخستین وزیر مالیه از [[مجلس شورای ملی]] رای اعتماد گرفت. ایشان با همان روال سابق کار را ادامه داد و به دستور وی محل کنونی رادیو تهران که محل اداره گمرک بود، به [[وزارت مالیه]] اختصاص یافت. در سال ۱۲۸۹ ادارات هفتگانه وزارت مالیه تصویب و تشکیل گردید. مهمترین ادارات در آن زمان عبارت بود از خزانه داری کل، [[گمرک]]، و وصول عایدات. پس از مدتی محل وزارت مالیه به [[پارک اتابک]]، محل کنونی سفارت روسیه در تهران انتقال یافت. مطابق قانون ۱۲۹۴ وزارت مالیه به ۹ اداره تقسیم گردید که عبارت بودند از: دایره وزارتی، تشخیص عایدات و خالصه جات و مسکوکات، خزانه داری کل، دیون عمومی و وظایف، گمرکات، محاکمات مالیه، کمسیون تطبیق حواله‌جات، پرسنل و ملزومات و مجلس مشاور عالی برای محاکمات اداری بود. با آغاز سلطنت [[رضاشاه|رضا شاه]] از سال هایسال‌های ۱۳۰۰ به بعد و با توجه به ورود مستشاران و مشاوران اقتصادی آمریکایی همچون [[مورگان شوستر]] و [[آرتور میلسپو]] دگرگونی‌های زیادی در وزارت مالیه و امور مالیاتی کشور رخ داد، از جمله اینکه تعدادی حدود چهل شرکت دولتی تأسیس و بعداً منحل گردیدند و سازمان به دو قسمت مالی و اقتصادی تقسیم و بوسیله دو معاون و هفت مدیر اداره می‌گردید. وزارت مالیه از سال ۱۳۱۹ خورشیدی به [[وزارت دارایی]] تغییر نام یافت.<ref>دائرةالمعارف فارسی (به سرپرستی غلامحسین مصاحب)</ref> در سال ۱۳۲۹ وزارت دارایی با تقلیل ادارات مورد تصویب قرار گرفته و ساختمان فعلی آن در سال ۱۳۳۸ در محل فعلی آن به بهره برداریبهره‌برداری رسید. بالاخره در سال ۱۳۵۳ قانون تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارایی با ۶ ماده به تصویب [[مجلس شورای ملی]] رسید.

الف - تصدی کلیه امور راجع به اجرای مقررات انواع مالیاتهای مستقیم و غیر مستقیم و سایر مالیاتها و تمام مراحل مربوط اعم از شناسایی مودیان، تشکیل پرونده و تنظیم شناسنامه هایشناسنامه‌های مالیاتی، تشخیص و مطالبه مالیات و حل اختلاف مالیاتی و وصول مالیات به طرق معمول یا ازطریق عملیات اجرایی و سایر موارد مربوط به مالیات هامالیات‌ها در چارچوب قوانین مالیاتی و سایر قوانین جاری کشور; .

ب - مطالعه، بررسی و شناخت موانع نظام مالیاتی و برنامه ریزیبرنامه‌ریزی جهت رفع آنها; .

پ – اظهارنظر و ارائه پیشنهادهای لازم در زمینه کلیه امور راجع به اجرای مقررات انواع مالیات هایمالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم و سایر مالیات ها; .

ت – اظهار نظر و ارائه پیشنهادهای لازم در زمینه تدوین سیاست هاسیاست‌ها و خط مشی هایمشی‌های مالیاتی در اجرای وظایف قانونی مربوط; .

ج – تنظیم سیاست هایسیاست‌های اجرایی برای اخذ مالیات در کشور و نظارت برحسن اجرای برنامه هایبرنامه‌های مصوب; .

چ- اتخاذ تدابیر لازم درخصوص چگونگی اجرای قوانین و مقررات مالیاتی از طریق تهیه و تنظیم آیین نامه هاآیین‌نامه‌ها و دستور العمل هایالعمل‌های لازم و طراحی نظام هانظام‌ها و روشهای اجرایی برای تشخیص و وصول مالیات; .

ح – اجرای دقیق و کامل و ارائه پیشنهادهای اصلاحی مورد نیاز درخصوص قوانین و مقررات مالیاتی کشور و نظارت برحسن اجرای آنها; .

خ – طراحی، تدوین و اجرای پروژه هایپروژه‌های پژوهشی و اجرایی جهت بهبود وضع نظام مالیاتی کشور در زمینه هاییزمینه‌هایی از قبیل اصلاح ساختار مالیاتی، ثبت نام و راهنمایی مودیان، گسترش خوداظهاری، انجام ممیزی هایممیزی‌های موثر،مؤثر، حسابداری مالیاتی، وصول و اجرا برای تسریع و تدقیق عملیات مالیاتی; .

د- مطالعه، بررسی و پژوهش مداوم در زمینه قوانین و مقررات مالیاتی و ارائه پیشنهاد یا انجام اقدامات لازم برای اصلاح و تکمیل آنها از طریق مراجع قانونی ذیربط; .

ذ – مطالعه تطبیقی، بررسی و پژوهش مستمر در نظام هاینظام‌های پیشرو مالیاتی کشورهای منتخب برای بهبود سیستم مالیاتی کشور; .

ر- مطالعه و بررسی به منظور یافتن راه کارهای مناسب شناسایی منابع مالیاتی و افزایش و توسعه ظرفیت هایظرفیت‌های مالیاتی کشور و پیشنهاد آن به وزیر امور اقتصادی و دارایی; .

ز – گرد آوری و پردازش اطلاعات و به کارگیری شماره هایشماره‌های اقتصادی و ملی و کدپستی برای شناسایی واحدها و منابع مالیاتی و مشمولان قوانین و مقررات مالیاتی به منظور دستیابی به اهداف پیش بینی شده در قانون و اجرای عدالت مالیاتی; .

ژ- انجام مطالعات، بررسی، بهسازی و اصلاح ساختار تشکیلاتی و نیروی انسانی شاغل در امور مالیاتی برای اجرای وظایف محول شده و تامینتأمین نیروی انسانی مورد نیاز; .

س – طراحی، برنامه ریزیبرنامه‌ریزی و اجرای برنامه هایبرنامه‌های آموزشی لازم برای ارتقای کیفیت نیروی انسانی سازمان براساس نیازهای تعیین شده; .

ش – طراحی، اجرا و بهسازی نظام جامع مالیاتی کشور و ایجاد شبکه اطلاعاتی فراگیرمکانیزه و استفاده از روش هایروش‌های نوین و ابزارهای پیشرفته برای تحقق درآمدهای مالیاتی; .

ص – برنامه ریزیبرنامه‌ریزی و تهیه طرح هایطرح‌های لازم برای افزایش بهره وریبهره‌وری و کیفیت فعالیت هایفعالیت‌های مالیاتی و کاهش هرچه بیشتر هزینه هایهزینه‌های مودیان در پرداخت مالیات; .

ض – انجام مطالعات و بررسی هایبررسی‌های لازم و ارزشیابی مداوم عملکرد واحدهای مالیاتی و نیروی انسانی مربوط و هدایت و ارشاد آنها; .

ط – آموزش و ارائه انواع خدمات به مودیان مالیاتی برای آشنایی آنان با تکالیف مربوط، انجام وظایف قانونی و پرداخت مالیات; .

ظ – نظارت و بازرسی در جهات اخلاقی، اعمال و رفتار مامورانمأموران مالیاتی، کشف تخلفات و تقصیرات اداری آنان، تعقیب متخلفان و حصول اطمینان از عدالت مالیاتی، سلامت و شفافیت در انجام این امور با رعایت قوانین و مقررات مربوط; .

ع – اظهار نظر در خصوص پیش نویس طرح ها،طرح‌ها، لوایح و تصویب نامه هایتصویب‌نامه‌های طرح شده مربوط به امور مالیاتی برای وزیر امور اقتصادی و دارایی و سایر مراجع قانونی ذیربط; .

غ – مطالعه و بررسی در جهت یافتن روش هایروش‌های مناسب هدایت و سیاستگذاری در امور دعاوی حقوقی، قضایی و کیفری مربوط به امور مالیاتی; .

ف – انجام مطالعات اقتصادی مرتبط با مالیات و ارائه گزارش هایگزارش‌های تحلیلی و آماری مربوط به درآمدهای مالیاتی برای وزیراموراقتصادی و دارایی و سایرمراجع قانونی ذیربط و همچنین استفاده از تحلیل هایتحلیل‌های انجام شده در جهت بهبود وضع نظام مالیاتی در کشور; .

ق – همکاری با موسسات داخلی و بین المللیبین‌المللی در جهت تحقق ماموریت هاماموریت‌ها در چهارچوب مقررات موضوعه; .

ک- برنامه ریزیبرنامه‌ریزی به منظور برقررای روابط مطلوب و مناسب بین عوامل وصول مالیات و مودیان و تعیین موازین خاص اخلاقی و رفتاری برای مامورانمأموران مالیاتی; .

گ- تهیه آیین نامه هایآیین‌نامه‌های مورد نیاز پیش بینی شده در قوانین و مقررات موضوعه برای تصویب در مراجع ذیصلاح; .

ل – برآورد درآمدهای مالیاتی مربوط به هر سال و ارائه آن به وزیر اموراقتصادی و دارایی برای درج در لایحه بودجه; .

م – انجام سایر اقدامات ضروری و مورد نیاز برای تحقق اهداف سازمان; .

ی- برنامه ریزیبرنامه‌ریزی و تدوین دستورالعملها در زمینه قانون مبارزه با پولشوئی و اصلاح آنها و همکاری با شورایعالی مبارزه با پولشوئی  '''; '''

* رییسرئیس سازمان امور مالیاتی کشور

*   قائم مقام سازمان امور مالياتيمالیاتی کشور

*   دفتر ریاست

*   دفتر مرکزی حراست

*   مدیرکل دفتر روابط عمومی و فرهنگ سازی مالیاتی

*   دفتر مدیریت ارزیابی عملکرد و هماهنگی هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری

*   شورای عالی مالیاتی

*   دادستانی انتظامی مالیاتی

*   دفتر بازرسی ویژه، مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی

*   مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات

*   دفتر امور هماهنگی و اجرایی طرح جامع مالیاتی

*   هیاتهای حل اختلاف مالیاتی

*   دبیر هیاتهیئت تشخیص صلاحیت مشاوران رسمی مالیاتی

*   دفتر گزینش

*   معاونت توسعه مدیریت و منابع

**   اداره کل ذیحسابی و امور مالی

**   دفتر نوسازی و تحول اداری

**   اداره کل منابع انسانی و رفاه

**   اداره کل امور پشتیبانی

*   معاونت پژوهش، برنامه ریزیبرنامه‌ریزی و امور بین المللبین‌الملل

**   دفتر قراردادها و امور بین المللبین‌الملل

**   دفتر پژوهش و برنامه ريزيبرنامه‌ریزی

**   دفتر آموزش

**   دفتر حقوقی

*   معاونت مالیات هایمالیات‌های مستقیم

**   دفتر فنيفنی و حسابرسيحسابرسی مالياتيمالیاتی

**   دفتر خدمات مودیان

**   دفتر اطلاعات مالیاتی

**   دفتر حسابداری و وصول مالیاتی

*   معاونت مالیات بر ارزش افزوده

**   اداره کل نظارت بر امور اجرایی مالیات بر ارزش افزوده

**   دفتر توسعه سامانه هایسامانه‌های مالیات بر ارزش افزوده

**   دفتر فنی و اعتراضات مودیان

**   دفتر رسیدگی و استرداد

*   دفاتر امور مالياتیمالیاتی شهرها و استان هااستان‌ها