ویکی‌پدیا

توگو: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
خط ۶:
نام عادی = توگو |
تصویر پرچم = Flag of Togo.svg |
تصویر نشان ملی = Coat of arms of Togo.svg |
شعار ملی = "کار، آزادی، میهن |
سرود ملی = [[درود بر تو باد، سرزمین نیاکان]]{{سخ}}{{native name|fr|[[Salut à toi, pays de nos aïeux]]|nolink=on}}{{سخ}}{{small|"Hail to thee, land of our forefathers"}}{{سخ}}<center>[[پرونده:National Anthem of Togo.ogg]]</center> |
نقشه = Location Togo AU Africa.svg|thumb|300px |
پایتخت = [[لومه]] |latd=6|latm=7|latNS=N|longd=1|longm=13|longEW=E|
بزرگ‌ترین شهر = [[لومه]] |
زبان رسمی = [[زبان فرانسوی]] |
خط ۱۹:
موارد منجر به تشکیل = از [[فرانسه]] |
تاریخ تشکیل = [[۲۷ آوزیل]] [[۱۹۶۰ (میلادی)|۱۹۶۰]] |
مساحت = ۵۶,۷۸۵۵۶٬۷۸۵ |
رتبه مساحت = ۱۲۵ام |
درصد آبها = ۴.۲۴٫۲ |
سال براوردبرآورد جمعیت = [[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]] |
جمعیت = ۶,۳۰۰٬۰۰۰۶٬۳۰۰٬۰۰۰ |
رتبه جمعیت = ۱۰۰ام |
تراکم جمعیت = ۱۰۸ |
رتبه تراکم جمعیت = ۹۳ام |
سال تولید ناخالص داخلی = [[۲۰۰۷ (میلادی)|۲۰۰۷]] |
تولید ناخالص داخلی = |
رتبه تولید ناخالص داخلی = |
سرانه تولید ناخالص داخلی = |
رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = |
سال شاخص توسعه انسانی = [[۲۰۰۷ (میلادی)|۲۰۰۷]] |
شاخص توسعه انسانی = |
رتبه شاخص توسعه انسانی = ۱۵۲ام |
وضع شاخص توسعه انسانی = |
واحد پول = [[فرانک سی‌اف‌ای|فرانک]] سی اف ای |
کد واحد پول = XOF |
منطقه زمانی = GMT |
منطقه زمانی تابستانی = |
utc = +0۰ |
= |
کد بین‌المللی خودرو = |
دامنه اینترنتی =.tg |
پیش‌شماره تلفنی = ۲۲۸ |
خط ۵۰:
جمعیت این کشور ۷ میلیون نفر و پایتخت آن شهر [[لومه]] است. زبان رسمی این کشور فرانسوی و واحد پول آن [[فرانک سی‌اف‌ای]] نام دارد. در کنار فرانسوی زبان‌های بومی رایج عبارتند از [[زبان‌های خانواده گبه|زبان‌های گبه]]، زبان [[کوتوکولی]]، و [[کابیه]]. توگو در سال ۱۹۶۰ از فرانسه استقلال یافت.<ref name="CIA Factbook">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/to.html CIA Factbook]، بازدید: آوریل ۲۰۱۳.</ref>
 
۵۱ درصد از مردم توگو به اعتقادات بومی آفریقا باور دارند، ۲۹ درصد از جمعیت کشور مسیحی و ۲۰ درصد نیز مسلمان هستند.<ref name="CIA Factbook" />
 
توگو از سوی غرب با [[غنا]]، از سوی شرق با [[بنین]] و از سوی شمال با [[بورکینا فاسو]] هم‌مرز است. در جنوب، توگو ساحل کم‌مسافتی در کنار [[خلیج گینه]] دارد.
خط ۵۶:
 
== تاریخ ==
 
مردم [[ولتائی]]<ref>Voltaic</ref> و کوآ<ref>Kwa</ref> اولین ساکنان منطقهٔ توگوی فعلی بودند، سپس قبایل اوه<ref>Ewe</ref> در قرن ۱۴ و آنه<ref>Ane</ref> در قرن ۱۸ میلادی در این منطقه سکنی گزیدند. در قرن ۱۸ میلادی دانمارک ادعای مالکیت این سرزمین را مطرح نمود ولی در سال ۱۸۸۴ این منطقه تحت عنوان توگولند<ref>Togoland</ref> به عنوان مستعمرهٔ آلمان درآمد. پس از [[جنگ جهانی اول]] و شکست آلمان‌ها، توگو دو تکه شد و با نظارت اتحادیهٔ ملل تحت قیومیت فرانسه و بریتانیا درآمد. قسمت بریتانیایی توگو<ref>British Togo</ref> به غنا الصاق گردید و قسمت فرانسوی آن<ref>French Togo</ref> در ۲۷ آوریل ۱۹۶۰ با عنوان کشور مستقل توگو از فرانسه اعلام استقلال کرد.
 
== سیاست ==
 
[[پرونده:Bundesarchiv B 145 Bild-F010355-0005, München, Präsident von Togo.jpg|بندانگشتی|راست|200px|[[سیلوانوس اولیمپیو]] (نفر سمت چپ)]]
 
سطر ۶۷ ⟵ ۶۵:
پس از او [[نیکولاس گرونیتزکی]]<ref>Nicolas Grunitzky</ref> به عنوان رئیس جمهور توگو انتخاب شد. حکومت گرونیتزکی نیز سرنوشتی مشابه اولیمپیوس داشت، در ۱۳ ژانویه ۱۹۶۷ طی یک کودتای بدون خونریزی توسط قاتل رئیس جمهور پیشین، سرهنگ [[اتینه ایادما]] که اکنون ژنرال [[گناسینگبی ایادیما]]<ref>Gen. Gnassingbe Eyadéma</ref> نام گرفته بود، به وقوع پیوست و حکومت گرونیتزکی ساقط شد.
 
پس از آن یک کمیسیون آشتی ملی در کشور برقرار شد، ولی در ماه آوریل ایامدا با انحلال این کمیسیون، به صورت دیکتاتور گونه‌ای خود را رئیس جمهور نامید. او با به حالت تعلیق در آوردندرآوردن قانون اساسی فعالیت همهٔ احزاب را نیز ممنوع اعلام کرد و تنها عقاید شخصی و مکتب فکری خود را پیرامون حیطهٔ کاری و مسئولیت ریاست جمهوری اش قرار می‌داد. تحت فشار غرب ایادما در سال ۱۹۹۳ مجبور شد فعالیت احزاب سیاسی را قانونی اعلام کند. در اوت ۱۹۹۳ اولین انتخابات ریاست جمهوری به صورت چند حزبی در توگو برگزار شد که باز هم ایادما با کسب بیش از ۹۶ %۹۶٪ آرا رئیس جمهور توگو باقی‌ماند، تقلبات گسترده در این انتخابات نیز کانون توجه محافل داخلی و خارجی قرار گرفت، ایادما ۵ سال بعد در سال ۱۹۹۸ نیز مجدداً رئیس جمهور توگو شد. سرانجام ایادما پس از ۳۸ سال دیکتاتوری در توگو، در اوایل فوریهٔ سال ۲۰۰۵ میلادی درگذشت تا در میان کشورهای آفریقایی دارای بیشترین عمر سیاسی یک سیاست‌مدار را به خود اختصاص داده باشد.
 
<gallery mode="packed-hover" heights="160۱۶۰">
Gnassingbe Eyadema detail1 DF-SC-84-10025.jpg|[[گناسینگبی ایادیما]]
Faure Gnassingbé 29112006.jpg|[[فاوره گناسینگبه]]
</gallery>
 
پس از او پسرش، [[فاوره گناسینگبه]]<ref>Faure Gnassingbe</ref> با برقراری یک دولت نظامی دیکتاتوری پدر را ادامه داد. گناسینگبه رسماً کار خود را در ۷ فوریه ۳۸ در حالی کار خود را به عنوان رئیس جمهور توگو آغاز کرد که شروع کارش به علت عدم برگزاری انتخابات و عدم منتخب بودن وی با محکومیت‌های بین‌المللی همراه بود. سرانجام گناسینگبه پذیرفت در ۲۴ آوریل انتخابات ریاست جمهوری برگزار کند، در انتخابات ریاست جمهوری ۲۴ آوریل، گناسینگبه با کسب ۶۰ %۶۰٪ آرا، رقیبش [[امانوئل آکیتانی باب]]<ref>Emmanuel Akitani Bob</ref> از حزب اپوزیسیون که تنها ۳۸ %۳۸٪ آرا را کسب کرد پشت سر گذاشت و در 4۴ مه ۳۸ رسماً به عنوان رئیس جمهور توگو انتخاب شد. در ماه ژوئن رئیس جمهور، یکی از رهبران مخالفان، [[ادم کوجو]]<ref>Edem Kadjo</ref> به به سمت نخست وزیر توگو منصوب کرد.
 
[[پرونده:To-map.png|بندانگشتی|250px|نقشه توگو]]
در آگوستاوت ۲۰۰۶ دولت و شش حزب سیاسی با انعقاد پیمانی با ایجاد یک دولت انتقالی موافقت کردند که شامل احزاب مخالف نیز می‌شود. یاووی آگبوییبو<ref>Yawovi Agboyibo</ref> در سپتامبر ۲۰۰۶ به عنوان نخست وزیر جدید توگو معرفی شد. در انتخابات پارلمانی که در اکتبر ۲۰۰۷ در توگو برگزار شد، حزب وابسته به رئیس جمهور (RPT) موفق شد ۴۹ کرسی از ۸۱ کرسی پارلمان توگو را بدست آورده و پیروز انتخابات شود. ظرف ۲۰ سال گذشته این اولین باری بود که احزاب اپوزیسیون نیز حق شرکت در انتخابات پارلمانی را داشتند. آگبوییبو در نوامبر ۲۰۰۷ از سمت خود استعفا داد، رئیس جمهور نیز «[[کوملان مالی]]»<ref>Komlan Mally</ref> را در ۳ دسامبر ۲۰۰۷ به سمت نخست وزیر توگو برگزید.
 
== جغرافیا ==
پایتخت توگو، شهر [[لومه]]<ref>Lome</ref> با ۷۵۰ هزار نفر جمعیت می‌باشد. مساحت توگو ۵۶،۷۸۵۵۶٬۷۸۵ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۶،۳۰۰٬۰۰۰۶٬۳۰۰٬۰۰۰ نفر است.▼
 
▲پایتخت توگو، شهر [[لومه]]<ref>Lome</ref> با ۷۵۰ هزار نفر جمعیت می‌باشد. مساحت توگو ۵۶،۷۸۵ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۶،۳۰۰٬۰۰۰ نفر است.
 
از مهمترین شهرهای توگو می‌توان به، سوکوده ۸۵٬۰۰۰ نفر، کپالیمه ۷۵٬۰۰۰ نفر، آتاکپامه ۶۵٬۰۰۰ نفر و کارا ۵۰٬۰۰۰ نفر اشاره کرد.
سطر ۱۰۹ ⟵ ۱۰۶:
 
== مردم ==
 
[[پرونده:Danseuses-Adossa.JPG|thumb]]
نژاد 99 %۹۹٪ توگویی‌ها، آفریقایی (مهمترین آنها قبایل اوه، مینا و کابره می‌باشند)، کمتر از ۱ %۱٪ نیز اروپاییان و سوری و لبنانی می‌باشند،
 
همچنین دین ۲۹ %۲۹٪ مردم توگو، مسیحی، ۲۰ %۲۰٪ مسلمان و بیش از ۵۱ %۵۱٪ نیز پیرو آیین‌های بومی و سنتی هستند. زبان رسمی در توگو، فرانسوی می‌باشد، همچنین زبانهای بومی مانند اوه، مینا در جنوب، کابیه و داگومبا نیز در شمال کشور رایج است.
 
== اقتصاد ==
 
واحد پول توگو، فرانک سی اف آ با واحد جزء (سانتیم) نام دارد.
 
سطر ۱۲۲ ⟵ ۱۱۷:
 
{{-}}
 
== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
سطر ۱۲۸ ⟵ ۱۲۴:
{{ویکی‌سفر}}
{{ویکی‌انبار-رده|Togo}}
* [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Togo&oldid=184148905 - Wikipedia contributors،contributors, «Togo،»"Togo," Wikipedia, The Free Encyclopedia(accessed January 14, 2008)]
 
{{اتحادیه آفریقا}}
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/توگو»