رده سلولی نامیرا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
ابرابزار
خط ۱:
یک '''رده سلولی نامیرا''' {{انگلیسی|Immortalized cell line}}، جمعیتی از سلول هایسلول‌های یک موجود چند سلولی است که در حالت طبیعی به طور نامحدود تکثیر نمی‌شوند ولی در نتیجه جهش، پیری طبیعی سلولی از بین رفته و می تواندمی‌تواند به تقسیمات سلولی خود ادامه دهد.دهد؛ بنابراین سلولها می توانندمی‌توانند به مدت طولانی در شرایط آزمایشگاهی رشد کنند.
== رده سلولی نامیرا ==
یک '''رده سلولی نامیرا''' {{انگلیسی|Immortalized cell line}}، جمعیتی از سلول های یک موجود چند سلولی است که در حالت طبیعی به طور نامحدود تکثیر نمی‌شوند ولی در نتیجه جهش، پیری طبیعی سلولی از بین رفته و می تواند به تقسیمات سلولی خود ادامه دهد. بنابراین سلولها می توانند به مدت طولانی در شرایط آزمایشگاهی رشد کنند.
 
جهش هایجهش‌های لازم برای نامیرا شدن می توانندمی‌توانند به طور طبیعی اتفاق بیفتند یا عمداً برای اهداف آزمایشگاهی القاء شوند. رده هایرده‌های سلولی نامیرا یکی از ابزارهای بسیار مهم برای تحقیقات در [[بیوشیمی]] و [[زیست شناسیزیست‌شناسی سلولی]] موجودات چند سلولی هستند. ردههایرده‌های سلولی نامیرا کاربردهایی هم در [[زیست فناوری]] داشته اندداشته‌اند.
یک رده سلولی نامیرا نباید با سلول هایسلول‌های بنیادی، که آنها هم می توانندمی‌توانند به طور نامحدود تقسیم شوند ولی بخشی از تکوین طبیعی یک موجود زنده چند سلولی را تشکیل می دهند،می‌دهند، اشتباه گرفته شود.
 
=== ارتباط با زیست شناسیزیست‌شناسی طبیعی و [[آسیب شناسیآسیب‌شناسی]] ===
انواع مختلفی از رده هایرده‌های سلولی نامیرا وجود دارند. برخی از آنها رده هایرده‌های سلولی طبیعی هستند (از جمله مشتقات سلولهای بنیادی). دیگر رده هایرده‌های سلولی نامیرا، سلولهای سرطانی تولید شده در شرایط آزمایشگاهی هستند.
 
سرطان زمانی اتفاق می افتدمی‌افتد که یک سلول سوماتیک که به طور معمول نمی‌تواند تقسیم شود، دستدست‌خوش خوش جهش هاییجهش‌هایی شود که باعث تغییر تنظیم کنترل چرخه یچرخهٔ طبیعی سلول می شودمی‌شود که منجر به تکثیر غیرقابل کنترل می شودمی‌شود. رده هایرده‌های سلولی نامیرا متحمل چنین جهشجهش‌هایی هایی شده اندشده‌اند که اجازه می دهدمی‌دهد که یک نوع سلول که به طور معمول قادر به تقسیم شدن نیست، در شرایط آزمایشگاهی تکثیر شود. منشامنشأ برخی از رده هایرده‌های سلولی نامیرا، برای مثال سلول هایسلول‌های '''HeLa''' انسانی، از سلول هایسلول‌های سرطانی طبیعی که در بدن بوجود آمده اندآمده‌اند هستند.
انواع مختلفی از رده های سلولی نامیرا وجود دارند. برخی از آنها رده های سلولی طبیعی هستند (از جمله مشتقات سلولهای بنیادی). دیگر رده های سلولی نامیرا، سلولهای سرطانی تولید شده در شرایط آزمایشگاهی هستند.
 
سرطان زمانی اتفاق می افتد که یک سلول سوماتیک که به طور معمول نمی‌تواند تقسیم شود، دست خوش جهش هایی شود که باعث تغییر تنظیم کنترل چرخه ی طبیعی سلول می شود که منجر به تکثیر غیرقابل کنترل می شود. رده های سلولی نامیرا متحمل چنین جهش هایی شده اند که اجازه می دهد که یک نوع سلول که به طور معمول قادر به تقسیم شدن نیست، در شرایط آزمایشگاهی تکثیر شود. منشا برخی از رده های سلولی نامیرا، برای مثال سلول های '''HeLa''' انسانی، از سلول های سرطانی طبیعی که در بدن بوجود آمده اند هستند.
 
=== نقش و کاربردها ===
رده هایرده‌های سلولی نامیرا به طور گسترده ایگسترده‌ای به عنوان یک مدل ساده برای سیستم هایسیستم‌های زیستی پیچیده ترپیچیده‌تر استفاده می شوند،می‌شوند، به عنوان مثال برای تجزیه و تحلیل هایتحلیل‌های بیوشیمی و [[زیست شناسیزیست‌شناسی سلولی]] سلولهای پستانداران (از جمله انسان). مزیت اصلی استفاده از یک رده یردهٔ سلولی نامیرا در تحقیقات، جاودانگی آن است؛ سلولها می توانندمی‌توانند به طور نامحدود در محیط کشت رشد کنند. این کار، تجزیه و تحلیل زیستزیست‌شناسی شناسی سلول هاسلول‌ها را که در غیر این صورت طول عمر محدودی دارند، ساده می کندمی‌کند.
 
ردههایرده‌های سلولی نامیرا نیز می توانندمی‌توانند کلون شوند و یک جمعیت کلنی ایجاد کنند که به نوبه ینوبهٔ خود می تواندمی‌تواند به طور نامحدود تکثیر شود.
رده های سلولی نامیرا به طور گسترده ای به عنوان یک مدل ساده برای سیستم های زیستی پیچیده تر استفاده می شوند، به عنوان مثال برای تجزیه و تحلیل های بیوشیمی و [[زیست شناسی سلولی]] سلولهای پستانداران (از جمله انسان). مزیت اصلی استفاده از یک رده ی سلولی نامیرا در تحقیقات، جاودانگی آن است؛ سلولها می توانند به طور نامحدود در محیط کشت رشد کنند. این کار، تجزیه و تحلیل زیست شناسی سلول ها را که در غیر این صورت طول عمر محدودی دارند، ساده می کند.
 
این کار این امکان را فراهم می کندمی‌کند تا یک آزمایش بارها در سلول هاییسلول‌هایی با ژنتیک یکسان تکرار شود که برای آزمایش هایآزمایش‌های تکرارپذیر علمی بسیار مطلوب است.
ردههای سلولی نامیرا نیز می توانند کلون شوند و یک جمعیت کلنی ایجاد کنند که به نوبه ی خود می تواند به طور نامحدود تکثیر شود.
جایگزین این روش، انجام تجزیه و تحلیل بر روی سلول هایسلول‌های اولیه (primary) از اهداکنندگان چندین بافت است، که مزیت تکرارپذیری را ندارد.
 
رده هایرده‌های سلولی نامیرا در زیست فناوری کاربرد دارند چرا که یک روش مقرون به صرفه برای رشد سلول هایسلول‌های مشابه با آنهایی هستند که در یک موجود چند سلولی آزمایشگاهی یافت می شوندمی‌شوند. سلول هاسلول‌ها برای اهداف بسیار متنوعی استفاده می¬شوند،می‌شوند، از آزمایش سمیت ترکیبات یا داروها تا تولید پروتئین هایپروتئین‌های یوکاریوتی.<ref>1. Marx, Vivien (29 April 2014). "Cell-line authentication demystified". Technology Feature. Nature Methods (Paper "Nature Reprint Collection, Technology Features" (Nov 2014)). 11 (5): 483. doi:10.1038/nmeth.2932.</ref>.
این کار این امکان را فراهم می کند تا یک آزمایش بارها در سلول هایی با ژنتیک یکسان تکرار شود که برای آزمایش های تکرارپذیر علمی بسیار مطلوب است.
جایگزین این روش، انجام تجزیه و تحلیل بر روی سلول های اولیه (primary) از اهداکنندگان چندین بافت است، که مزیت تکرارپذیری را ندارد.
رده های سلولی نامیرا در زیست فناوری کاربرد دارند چرا که یک روش مقرون به صرفه برای رشد سلول های مشابه با آنهایی هستند که در یک موجود چند سلولی آزمایشگاهی یافت می شوند. سلول ها برای اهداف بسیار متنوعی استفاده می¬شوند، از آزمایش سمیت ترکیبات یا داروها تا تولید پروتئین های یوکاریوتی<ref>1. Marx, Vivien (29 April 2014). "Cell-line authentication demystified". Technology Feature. Nature Methods (Paper "Nature Reprint Collection, Technology Features" (Nov 2014)). 11 (5): 483. doi:10.1038/nmeth.2932.</ref>.
 
=== محدودیتها ===
==== تغییرات از منشاهای غیرنامیرا ====
در حالیکه رده هایرده‌های سلولی نامیرا اغلب از یک نوع بافت شناخته شده منشأ می گیرند،می‌گیرند، دستخوش جهش هایجهش‌های معناداری شده اندشده‌اند تا نامیرا شوند. این قضیه می تواند زیستمی‌تواند شناسیزیست‌شناسی سلول را دگرگون کند و باید در هر آزمایشی مورد توجه قرار گیرد.
 
علاوه بر این، رده هایرده‌های سلولی می توانندمی‌توانند در طول چندین پاساژ از لحاظ ژنتیکی تغییر کنند، که منجر به تغییرات ریخت شناختی و نتایج آزمایش متفاوت بین نمونه هاینمونه‌های جداسازی شده، بسته به اینکه آزمایش در چه زمانی و از چه نژاد جداسازی شده است، می شودمی‌شود.
در حالیکه رده های سلولی نامیرا اغلب از یک نوع بافت شناخته شده منشأ می گیرند، دستخوش جهش های معناداری شده اند تا نامیرا شوند. این قضیه می تواند زیست شناسی سلول را دگرگون کند و باید در هر آزمایشی مورد توجه قرار گیرد.
 
علاوه بر این، رده های سلولی می توانند در طول چندین پاساژ از لحاظ ژنتیکی تغییر کنند، که منجر به تغییرات ریخت شناختی و نتایج آزمایش متفاوت بین نمونه های جداسازی شده، بسته به اینکه آزمایش در چه زمانی و از چه نژاد جداسازی شده است، می شود.
==== آلودگی با سلولهای دیگر ====
بسیاری از رده هایرده‌های سلولی که به طور گسترده برای تحقیقات [[زیست پزشکی]] مورد استفاده قرار می گیرند،می‌گیرند، با دیگر سلول هایسلول‌های مهاجم آلوده شده و بیش از اندازه رشد کرده اندکرده‌اند. برای مثال، رده هایرده‌های [[تیروئید]]ی مفروض، در واقع سلولهای [[ملانوم]] بوده اند،بوده‌اند، بافت [[پروستات]] مفروض در واقع سلول هایسلول‌های سرطان [[مثانه]] بود، و کشت هایکشت‌های طبیعی سلول هایسلول‌های رحمی مفروض، در واقع سلولهای [[سرطان سینه]] بودند .<ref>2. Jill Neimark (27 February 2015). "Line of attack". Science. 347 (6225): 938–940. doi:10.1126/science.347.6225.938</ref>.
 
=== روش هایروش‌های تولید ===
بسیاری از رده های سلولی که به طور گسترده برای تحقیقات [[زیست پزشکی]] مورد استفاده قرار می گیرند، با دیگر سلول های مهاجم آلوده شده و بیش از اندازه رشد کرده اند. برای مثال، رده های [[تیروئید]]ی مفروض، در واقع سلولهای [[ملانوم]] بوده اند، بافت [[پروستات]] مفروض در واقع سلول های سرطان [[مثانه]] بود، و کشت های طبیعی سلول های رحمی مفروض، در واقع سلولهای [[سرطان سینه]] بودند <ref>2. Jill Neimark (27 February 2015). "Line of attack". Science. 347 (6225): 938–940. doi:10.1126/science.347.6225.938</ref>.
چندین روش برای تولید رده هایرده‌های سلولی نامیرا وجود دارد .<ref>3. Irfan Maqsood, M. ; Matin, M. M. ; Bahrami, A. R. ; Ghasroldasht, M. M. (2013). "Immortality of cell lines: Challenges and advantages of establishment". Cell Biology International. 37 (10): 1038–45. PMID 23723166. doi:10.1002/cbin.10137.</ref>.
 
# جداسازی از یک بافت سرطانی که به طور طبیعی اتفاق افتاده است. این روش اصلی تولید یک رده یردهٔ سلولی نامیرا است. نمونه هاینمونه‌های عمده شامل سلول هایسلول‌های HeLaی انسانی است که از یک سرطان گردن رحم گرفته شده است و سلولهای موشی Raw 264.7 که به نظر جهش یافته می آمدندمی‌آمدند و سپس به عنوان سلول هایسلول‌های قادر به تقسیم، انتخاب شدند.
=== روش های تولید ===
# معرفی یک ژن ویروسی (ورود ویروس به درون سلول مورد نظر) که باعث تغییر در تنظیم چرخه یچرخهٔ سلولی می شودمی‌شود (به عنوان مثال، ژن E1 از [[آدنوویروس]] تیپ ۵) که برای نامیرایی رده یردهٔ سلولی HEK293 استفاده شد).
چندین روش برای تولید رده های سلولی نامیرا وجود دارد <ref>3. Irfan Maqsood, M.; Matin, M. M.; Bahrami, A. R.; Ghasroldasht, M. M. (2013). "Immortality of cell lines: Challenges and advantages of establishment". Cell Biology International. 37 (10): 1038–45. PMID 23723166. doi:10.1002/cbin.10137.</ref>.
# بیان مصنوعی پروتئین هایپروتئین‌های کلیدی مورد نیاز برای نامیرایی، به عنوان مثال [[تلومراز]] که مانع از تجزیهتجزیهٔ ی پایانه هایپایانه‌های کروموزومی در طی تکثیر [[DNA]] در [[یوکاریوت هایوکاریوت‌ها]] می شودمی‌شود.
# جداسازی از یک بافت سرطانی که به طور طبیعی اتفاق افتاده است. این روش اصلی تولید یک رده ی سلولی نامیرا است. نمونه های عمده شامل سلول های HeLaی انسانی است که از یک سرطان گردن رحم گرفته شده است و سلولهای موشی Raw 264.7 که به نظر جهش یافته می آمدند و سپس به عنوان سلول های قادر به تقسیم، انتخاب شدند.
# فناوری هیبریدوما (Hybridoma technology)، که به طور خاص برای تولید رده هایرده‌های سلولی تولید کننده یکنندهٔ [[آنتی بادی]] Bی نامیرا استفاده می شوند،می‌شوند، که یک سلول تولید آنتی بادی B با یک سلول '''میلوما''' (سرطان سلول B) ادغام شده است.
# معرفی یک ژن ویروسی (ورود ویروس به درون سلول مورد نظر) که باعث تغییر در تنظیم چرخه ی سلولی می شود (به عنوان مثال، ژن E1 از [[آدنوویروس]] تیپ ۵) که برای نامیرایی رده ی سلولی HEK293 استفاده شد).
# بیان مصنوعی پروتئین های کلیدی مورد نیاز برای نامیرایی، به عنوان مثال [[تلومراز]] که مانع از تجزیه ی پایانه های کروموزومی در طی تکثیر [[DNA]] در [[یوکاریوت ها]] می شود.
# فناوری هیبریدوما (Hybridoma technology)، که به طور خاص برای تولید رده های سلولی تولید کننده ی [[آنتی بادی]] Bی نامیرا استفاده می شوند، که یک سلول تولید آنتی بادی B با یک سلول '''میلوما''' (سرطان سلول B) ادغام شده است.
 
== مثال ها ==
 
== مثال‌ها ==
مثال هایمثال‌های متعددی از ردههایرده‌های سلولی نامیرا وجود دارند، که هر کدام ویژگی هایویژگی‌های متفاوتی دارند. بیشتر رده هایرده‌های سلولی نامیرا توسط نوع سلولی که از آنها منشأ می گیرندمی‌گیرند یا از نظر زیستی شبیه ترینشبیه‌ترین به آنها هستند، طبقه بندی میطبقه‌بندی شوندمی‌شوند.
* سلولهای '''3T3''' - یک رده یردهٔ سلولی [[فیبروبلاست]]ی موش مشتق شده از جهش خودبه خودی در بافت کشت داده شده یشدهٔ جنین موش
* سلولهای '''A549'''- مشتق شده از تومور ریه یک بیمار سرطانی
* سلولهای '''F11'''- یک رده از [[نورون|نورون های]]‌های گانگلیونگانگلیون‌های های ریشه یریشهٔ پشتی رت ها رت‌ها<ref>4. Mugnai, G; Lewandowska, K; Culp, LA (Jun 1988). "Multiple and alternative adhesive responses on defined substrata of an immortalized dorsal root neuron hybrid cell line.". European Journal of Cell Biology (not available online). 46 (2): 352–61. PMID 3169039.</ref>
* سلولهای '''HeLa''' - یک رده یردهٔ سلولی به طور گسترده استفاده شده یشدهٔ انسانی که از دهانه یدهانهٔ رحم بیمار سرطانی Henrietta Lacks جداسازی شده است
* سلولهای '''HEK293''' - مشتق شده از سلول هایسلول‌های جنینی انسانی
* سلول هایسلول‌های '''Jurkat''' - یک ردهی سلولی لنفوسیت T انسانی جدا شده از یک مورد [[لوکمی]] (سرطان خون)
* سلولهای '''Vero''' - یک ردهی سلولی کلیه یکلیهٔ میمون که بوسیله یبوسیلهٔ نامیرا شدن خودبه خودی بوجود آمده است
 
== منابع ==