باغلاما: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Nomber One Artist (بحث | مشارکت‌ها)
نام نوازنده حرفه ای ذکر شد.
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Nomber One Artist (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۴:
{{listen|filename=Saz (sonido del instrumento).ogg|title=نوای ساز باغلاما|pos=right}}
 
'''باغلاما''' (به [[ترکی]]: Bağlama) نام سازی ریشه گرفته از مردم منطقه [[آناتولی]] و [[آذربایجان]] است و در میان [[مردمان ترک]] و [[ترکمن های عراق]] رایج است. باغلاما و سازهای هم‌خانوادهٔ آن در [[آذربایجان]] ایران و [[استان کردستان|کردستان]] ایران نیز بتازگی رواج یافته است. گمان می‌رود باغلاما و سازهای هم‌خانوادهٔ آن محصول تغییراتی هستند که روی [[چگور|قوپوزدوتار]] صورت گرفته است. به هر ترتیب باغلاما و سازهای هم‌خانوادهٔ آن نقش مهمی در انتقال فرهنگ و موسیقی ترکی و کوردی به عصر حاضر ایفا کرده‌اند. این ساز در کشور [[جمهوری آذربایجان|ایران]] یک ساز محبوب است.<ref>{{یادکرد کتاب|نام =ارفع|نام خانوادگی=اطرایی|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=درویشی|کتاب= سازشناسی ایرانی|صفحه=۱۱۳| ناشر =موسسه فرهنگی-هنری ماهور |شابک =۹۷۸-۹۶۴-۸۷۷۲-۲۵-۸}}</ref>
 
نام این ساز باغلامابائلاما است. متأسفانه در ایران گاهی به آن ساز دیوان نیز می‌گویند؛ که از واژه فارسی ساز به معنی دستگاه و ابزار آمده است. اگرچه ساز به یک مجموعه از سازهای زخمه‌ای اشاره دارد.<ref name="atlasof_MiddleEast">{{cite web | url=http://atlasofpluckedinstruments.com/middle_east.htm | title=ATLAS of Plucked Instruments - Middle East | publisher=ATLAS of Plucked Instruments | accessdate=February 27, 2013}}</ref> این ساز در موسیقی کلاسیک عثمانی، موسیقی محلی ترکی، موسیقی آذری، موسیقی کردی، موسیقی آشوری، موسیقی ارمنی، و در بخش‌هایی از سوریه، عراق و کشورهای بالکان استفاده می‌شود. ابزاری شبیه باغلاما امروز در حفاری‌های باستان‌شناسی از سومر و هیتی در آناتولی و در آثار یونان باستان یافت شده است.<ref>[http://www.erolparlak.com.tr/eng/baglama.php Baglama Origin], by Erol Parlake</ref>
 
== ویژگی‌های ظاهری و ساختاری ==
سازیست زهی که با مضراب پلاستیکی یا سرانگشتان دست (شلپه – شرپه) نواخته می‌شود.{{سخ}}
این ساز هفت سیم دارد که به سه گروه سه‌سیم، دوسیم و دوسیم تقسیم می‌شود. نوع دیگر این ساز با دسته بلندتر در ایران با نام دیوان شناخته می‌شود
{{سخ}}باغلاما کاسهٔ طنینی یکپارچه به شکل تقریباً نیمه‌گلابی و دسته‌ای نسبتاً طویل دارد که دستان‌ها([[پرده (ساز)|پرده]]‌ها) روی آن بسته می‌شوند. روی دهانهٔ کاسه صفحه چوبی قرار دارد و سایر اجزای سازهای این خانواده عبارت‌اند از: وترها، [[سیم‌گیر]]، خرک، شیطانک، گوشی‌ها و مضراب.<ref>{{یادکرد کتاب|نام =ارفع|نام خانوادگی=اطرایی|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=درویشی|کتاب= سازشناسی ایرانی|صفحه=۱۱۴| ناشر =موسسه فرهنگی-هنری ماهور}}</ref>
خط ۲۷:
* صفحه: چوب [[صنوبر]]، چوب‌های دیگر.
* دستان‌ها: سیم نایلونی.
* خرک:[[شاخ]]، [[استخوان]]، [[عاج فیل]]، چوب‌های سخت.
* وترها:زه یا موی دم اسب (در قدیم)، سیم فولادی.
* شیطانک و سیم‌گیر:شاخ، استخوان، عاج فیل، چوب‌های سخت.
* مضراب: چوب یا پوست درخت گیلاس یا آلبالو (در قدیم). شاخ، پر غاز و پلاستیک نرم.<ref name="ReferenceA">{{یادکرد کتاب|نام =ارفع|نام خانوادگی=اطرایی|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=درویشی|کتاب= سازشناسی ایرانی|صفحه=۱۱۶| ناشر =موسسه فرهنگی-هنری ماهور}}</ref>
 
== خانواده باغلاما ==
خط ۳۶:
انواع باغلاما:
* [[جورا]] (Cura)
* باغلاما دسته کوتاه (Çöğür,Kısa Sap Bağlama)
* [[تانبورا]] (Tanbura)
* باغلاما دسته کوتاه (Çöğür,Kısa Sap Bağlama)
* باغلاما دسته بلند (Uzun Sap Bağlama)
* [[دیوان (ساز)|ساز دیوان]] (Divan SazıDivanzı)
* [[ساز میدان]] (Meydan Sazı)