گروههای چریکی چپگرا در ایران: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ویرایش 5.237.138.121 (بحث) به آخرین تغییری که Sajjad.mn انجام داده بود واگردانده شد |
LetsDoItBot (بحث | مشارکتها) تمیزکاری، + ویرایش با ماژول ابرابزار با استفاده از AWB |
||
خط ۵:
== پیش زمینه ==
بنا بر نظر [[یرواند آبراهامیان]]، پژوهشگر برجسته در زمینهٔ انقلاب ایران، سازمانهای چریکی ایران را بر حسب مواضع سیاسی میتوان به پنج دسته تقسیم کرد:
# [[سازمان چریکهای فدایی خلق ایران]] (معروف به فدائیان مارکسیست)
سطر ۱۱ ⟵ ۱۰:
# مارکسیستهای منشعب از مجاهدین خلق (معروف به مجاهدین مارکسیست یا [[سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر]])
# گروههای کوچک اسلامی محلی چون: گروه ابوذر (نهاوند)، گروه شیعیان راستین (همدان)، گروه الله اکبر (اصفهان)، گروه الفجر (زاهدان)
# گروههای کوچک مارکسیست که خود به دو گروه مستقل و وابسته تقسیم میشوند. مستقل مثل [[سازمان آزادیبخش خلق ایران]]، گروه لرستان و [[سازمان آرمان خلق]]؛ و شبکههای متعلق به احزاب سیاسی طرفدار مبارزهٔ مسلحانه مانند [[گروه توفان]]، سازمان انقلابی [[حزب توده]]، [[حزب دموکرات کردستان]] و اتحادیه کمونیستها.<ref>{{پک|آبراهامیان|۱۳۸۹|ک=ایران بین دو انقلاب|ص=
عمدتاً تشکیل گروههای چریکی را به دلیل سرکوب شدید حزب غیر مسلح کمونیست [[حزب توده|توده]] که از فعالیت باز نگه داشته شده بود میدانند؛ در حالی که در جهان خارج، چریکهایی نظیر [[مائو تسه تونگ]]، تیمسار [[وو نوین جیاپ]]، و [[چه گوارا]] به موفقیتهایی دست یافته و یا در حال رسیدن بودند. آبراهامیان، استراتژی گروههای چریکی را «توسل به اعمال قهرمانانهٔ خشونتبار برای از بین بردن جو اختناق و وحشت حکومتی» توصیف میکند.<ref>{{پک|آبراهامیان|۱۳۸۹|ک=ایران بین دو انقلاب|ص=۶۰۷}}</ref>
سطر ۳۳ ⟵ ۳۲:
== انقلاب ۱۳۵۷ ==
در اواخر پاییز ۱۳۵۷، تظاهرات عظیم مردمی، بازگشت مخالفین از خارج، و فشار بر روی نیروهای امنیتی نظام سلطنتی از جانب نیروهای انقلابی، گروههای چریکی را احیا کرد. گروههای چریکی دوباره «هم در کشتن رهبران ارتش و پلیس ایران و هم شرکت در راهپیماییهل اعتراضی» فعال شدند. «در پاییز ۱۳۵۷... هر دو گروه مجاهدین و فدائیان قادر
▲در اواخر پاییز ۱۳۵۷، تظاهرات عظیم مردمی، بازگشت مخالفین از خارج، و فشار بر روی نیروهای امنیتی نظام سلطنتی از جانب نیروهای انقلابی، گروههای چریکی را احیا کرد. گروههای چریکی دوباره «هم در کشتن رهبران ارتش و پلیس ایران و هم شرکت در راهپیماییهل اعتراضی» فعال شدند. «در پاییز ۱۳۵۷... هر دو گروه مجاهدین و فدائیان قادر بودند... حرکتهای قابل ملاحظهای را آغاز کنند که اغلب شرکتکنندگان از جوانان تشکیل میشد».<ref>ویکیپدیای انگلیسی</ref>
پس از [[انقلاب ۱۳۵۷]]، اغلب گروهها توسط [[جمهوری اسلامی]] به طرز موفقیتآمیزی سرکوب شدند. [[مجاهدین خلق ایران]] به حیات خویش ادامه داد اما به عراق نقل مکان کرد که درگیر جنگ با جمهوری اسلامی بود. مجاهدین خلق هماکنون خود را گروه اپوزیسون دموکراتیک غیر خشونتبار توصیف میکند.<ref>ویکیپدیای انگلیسی</ref>
سطر ۴۰ ⟵ ۳۸:
== مشهورترین گروههای چریکی ایران ==
* [[سازمان چریکهای فدایی خلق ایران]]
* [[مجاهدین خلق ایران
* [[سازمان فدائیان خلق (اقلیت)]]
* [[سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر]]
|