کی‌کاووس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Amir hp596 (بحث | مشارکت‌ها)
افزودن مطلب جزئی
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز اصلاح نویسه عربی، + ویرایش با ماژول ابرابزار با استفاده از AWB
خط ۱:
{{ Infobox
| bodystyle =
| bodyclass = vcard
| titlestyle =
| title =
| abovestyle = background: #CD853F
| aboveclass = fn org
| above = کی‌کاووس
 
| imagestyle =
| captionstyle =
| image =
[[پرونده:KavoosAir.jpg|بی‌قاب|وسط]]
| caption =نسخه فارسی شاهنامه:کی‌کاووس بر تخت پرواز
 
 
| headerstyle = background: #F0E68C
| labelstyle =
| datastyle =
 
| header1 = اطلاعات کلی
 
سطر ۲۶ ⟵ ۲۴:
| label3 = نام کامل
| data3 =
 
| label4 = نام‌های دیگر
| data4 =
 
| label5 = منصب
| data5 = [[ پادشاه]]
 
| label6 = لقب
| data6 =
 
| label7 = نژاد
| data7 = کیان
سطر ۴۸ ⟵ ۴۳:
| data10 = [[پهلو در شاهنامه|پَهلو]]
 
| label11 = تخت‌گاه
| data11 = [[آمل (شهردژ)|آمل]]
 
سطر ۶۱ ⟵ ۵۶:
| label15 = دوره
| data15 =
 
| label16 = پیش از
| data16 = [[کیخسرو]]
سطر ۷۰ ⟵ ۶۴:
| label18 = دوران سلطنت
| data18 =
 
| label19 = جنگ‌ها
| data19 = [[ایران در شاهنامه|ایران]] و [[توران در شاهنامه|توران]]
سطر ۷۸ ⟵ ۷۱:
 
| label21 = جنگ دوم
| data21 = [[جنگ هاماوران]]
 
| label22 = جنگ سوم
سطر ۹۳ ⟵ ۸۶:
| label26 = نام پدر
| data26 =
 
| label27 = نام مادر
| data27 =
 
| label28 = همسران
| data28 = [[سودابه]]
سطر ۱۰۵ ⟵ ۹۶:
| label30 = نبیره
| data30 = [[کیخسرو]]
 
}}
 
'''کیکاووس''' یا '''کی‌کاووس''' یا '''کیوس'''. در متنهای دینی فرزند '''کی‌اَپيوِهکی‌اَپیوِه''' است که او فرزند '''کیقباد''' است؛ ولی در شاهنامه و در روایتهای بعدی کیکاوس را فرزند کیقباد دانسته‌اند. او یکی از فرمانروایان نامدار کیانی است. در برخی روایتهای متأخر او را با نمرود یکی دانسته‌اند.
غم‌نامهٔ رستم و [[سهراب]] و داستان [[سیاوش]] نیز به دوران پادشاهی کیکاووس تعلق دارد. کیکاووس در داستان‌های [[اساطیر ایران|اسطوره‌ای ایران]] بیشتر به عنوان مظهر و قدرتی یاد شده‌است که با همهٔ تسلط و شکوه، در برابر جهان، ناچیز و رفتنی است. وی یکصد و شصت سال سلطنت کرد و پس از او کیخسرو به پادشاهی رسید.
 
== کیکاووس در فرهنگ عامیانه ==
بنا بر باورهای ایرانیان کهن، کیکاووس بر [[دیو]]ان و آدمیان هفت کشور فرمانروایی مطلق می‌یابد. او بر سر کوه البرز هفت کاخ می‌سازد: یکی از زر، دو از سیم، دو از پولاد و دو از آبگینه. او از این کاخ‌ها بر همه حتی بر دیوان مازندران فرمان می‌راند. این هفت کاخ چنانند که هر کسی بر اثر پیری نیرویش کم شود، به کاخ او در می‌آید و دیگر باره توان بدو باز می‌گرددبازمی‌گردد و جوان می‌شود.
 
=== سفر به آسمان ===
کیکاووس همچون [[فریدون]] و [[جمشید]] بی‌مرگ آفریده شده بود و دیوان برای این که مرگ را بر او چیره گردانند، دیو خشم (آئیشما) را به یاری می‌گیرند و او را می‌فریبند. دیوان کیکاووس را فریب داده و به فرمانروایی هفت کشور مغرورش می‌کنند آنگاه هوس پرواز به آسمان را در دل او زنده می‌کنند.<ref>کیکاووس احتمالااحتمالاً نخستین انسان است که ایده پرواز را ذهن پروراند</ref>. آمده کیکاووس در اصرار بر پرواز از لجاجت و عناد دست بر نداشتبرنداشت تخت خود را بر پای چهار عقاب‌عقاب بست و پرواز کرد تا مرز نور و تاریکی پیش رفت و از همراهان جدا ماند. در آسمانها [[فر|فرّه‌ایزدی]] از سیمایش پر کشید و از آن جای بلند بر زمین سقوط کرد.
{{شعر}}
{{ب|از آن پس عقاب دلاور چهار|بیاورد و بر تخت بست استوار}}
{{ب|نشست از بر تخت کاووس‌شاه|که اهریمن‌اش برده بُد دل ز راه}}
{{ب|چو شد گرسنه تیز پرّان عقاب|سوی گوشت کردند هر یک شتاب}}
{{ب|ز روی زمین تخت بر داشتندبرداشتند|ز هامون به ابر اندر افراشتند}}
{{ب|بدان حد که شان بود نیرو بجای|سوی گوشت کردند آهنگ و رای}}
 
{{پایان شعر}}
 
[[نریوسنگ]]، پیک [[اهورا مزدا]]، می‌خواهد او را بکـُشد که ناگاه، [[فروهر|فره‌وشی]] [[کیخسرو]]، که هنوز به دنیای مادی نیامده بود، در می‌رسد و به او می‌گوید: او را مکش که از او [[سیاوش]] و از سیاوش من بوجود خواهم آمد. پس بدین طریق کیکاووس از مرگ رهایی یافت، اگرچه پس از آن میرا شد.
{{شعر}}
{{ب| شنیدم که کاووس شد بر فلک|همی رفت تا بر رسد بر مَلک}}
سطر ۱۳۶ ⟵ ۱۲۷:
{{ب|نکردش تباه از شگفتی جهان|همی بودنی داشت اندر نهان<ref>شاهنامه. جلد دوم. کیکاووس، ص ۹۶</ref>}}
{{پایان شعر}}
 
== جنگ با دیوان ==
کیکاووس پس از آن‌که فریب دیوان را می‌خورد، با وجود مخالفت‌های پهلوانان و بزرگان به ویژه [[زال]]، آهنگ [[جنگ مازندران]] کرده تا آنجا را فتح کند. شاه مازندران از [[دیو سپید]] کمک می‌خواهد. دیوسپید جادو کرده چشمان کیکاووس و همراهانش را تیره و نابینا می‌سازد و لشکر ایران پریشان و پراکنده می‌شود. کیکاووس در این هنگام به یاد پندهای زال و بزرگان [[ایران در شاهنامه|ایران]] می‌افتد و به رستم پیغام می‌فرستد که او را یاری نماید. زال هم رستم را برای یاری روانهٔ مازندران می‌کند. رستم پس از آزمایش‌ها و نبردهای شگفت‌انگیز از هفت منزل - که به [[هفت خوان رستم]] معروف است - می‌گذرد و بر دیوسپید پیروز می‌گردد.
 
کیکاووس و همراهانش توسط رستم از چنگ دیوسپید نجات می‌یابند و علاج بینایی کیکاووس قطره‌ای از خون جگر دیوسپید بود که رستم آن را دریده‌دریده و در چشمان کیکاووس چکاند تا نور و روشنی به چشمش باز گشتبازگشت.
کیکاووس پس از آن‌که فریب دیوان را می‌خورد، با وجود مخالفت‌های پهلوانان و بزرگان به ویژه [[زال]]، آهنگ [[جنگ مازندران]] کرده تا آنجا را فتح کند. شاه مازندران از [[دیو سپید]] کمک می‌خواهد. دیوسپید جادو کرده چشمان کیکاووس و همراهانش را تیره و نابینا می‌سازد و لشکر ایران پریشان و پراکنده می‌شود. کیکاووس در این هنگام به یاد پندهای زال و بزرگان [[ایران در شاهنامه|ایران]] می‌افتد و به رستم پیغام می‌فرستد که او را یاری نماید. زال هم رستم را برای یاری روانهٔ مازندران می‌کند. رستم پس از آزمایش‌ها و نبردهای شگفت‌انگیز از هفت منزل - که به [[هفت خوان رستم]] معروف است - می‌گذرد و بر دیوسپید پیروز می‌گردد.
 
کیکاووس و همراهانش توسط رستم از چنگ دیوسپید نجات می‌یابند و علاج بینایی کیکاووس قطره‌ای از خون جگر دیوسپید بود که رستم آن را دریده‌ و در چشمان کیکاووس چکاند تا نور و روشنی به چشمش باز گشت.
 
== مرگ ==
کی‌کاووس پس از ۱۶۰ سال پادشاهی در می‌گذرددرمی‌گذرد و پس از او کی‌خسرو به پادشاهی می‌رسد.
 
== پانویس ==
کی‌کاووس پس از ۱۶۰ سال پادشاهی در می‌گذرد و پس از او کی‌خسرو به پادشاهی می‌رسد.
 
==پانویس==
{{پانویس}}
 
== منابع ==
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =حسین | نام =الهی قمشه‌ای| پیوند نویسنده =قمشه‌ای| عنوان =شاهنامه فردوسی | ترجمه = ناهید فرشادمهر| سال =۱۳۸۶ | ناشر =نشر محمد|مکان =تهران | شابک =۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵}}
* {{یادکرد-ویکی
|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/Kay_Kāvus
|عنوان = Kay Kāvus
سطر ۱۵۷ ⟵ ۱۴۷:
|بازیابی = ۸ مارس ۲۰۱
}}
 
== پیوند به بیرون ==
{{افراد شاهنامه}}