'''فضاپیما'''، '''کیهانپیما'''، '''سفینه فضایی''' یا '''کشتی فضایی''' وسیله ی نقلیهای است که برای سفر در [[فضای بیرونی]] (فضا) ساخته شدهاست.
فضاپیماها بر دو نوع سرنشیندار و بیسرنشین هستند. فضاپیماها برای منظورهای گوناگونی طراحی میشوند از جمله ماموریتهای [[مخابرات|مخابراتی]]، دیدبانی ماهوارهای کره زمین، [[هواشناسی]]، [[ناوبری]]، [[اکتشاف]] [[سیاره|سیارات]]، [[گردشگری فضایی]] و [[جنگ فضایی]].
== موشک چگونه کار می کند ==
اصطلاح موشک هوا کردن یعنی انجام کاری پیچیده. ولی در این فیلم میخواهیم فناوری موشک و موتور موشک را خیلی ساده و علمی توضیح دهیم. برای حرکت دادن موشک باید مقدار خیلی زیادی جرم از آن خارج شود. این همان قانون سوم حرکت نیوتن است. هر چه تکانۀ بیشتری از موشک خارج شود، نیرو یا پیشرانۀ بیشتری به موشک وارد میشود. برای بیرون پرتاب کردن سریع جرمی زیاد از موشک، ترکیب سوخت مایع و اکسیدکننده در محفظۀ احتراق موشک میسوزد. ساختار هوشمندانۀ مخلوطکن در محفظۀ احتراق همچنین باعث میشود که سوخت و اکسیدکننده بهشکلی کارآمد ترکیب شود. جریان سریع سوخت از دهانۀ موشک میگذرد. کاربرد این دهانۀ خاص ، افزایش سرعت دود خروجی احتراق است که تکانۀ موشک را باز هم بیشتر میکند. نام این نوع دهانه، دهانۀ همگرا- واگراست. این دهانه باعث میشود که جریان فروصوت به جریان فراصوت تبدیل شود. پیش از آن که سوخت مایع وارد محفظۀ احتراق شود، از تمام بدنۀ دهانه رد میشود. این کار به کاهش دمای پوشش دهانه کمک میکند و باعث صرفهجویی در مصرف انرژی هم میشود. دو تلمبه برای ایجاد جریان مناسب سوخت و اکسیدکننده وجود دارد. نیروی این تلمبهها از توربینی گرفته میشود که به محور تلمبهها وصل است. مجموعۀ تلمبهها و توربین را تلمبۀ توربو (turbo pump) مینامند. مولد گاز، گاز داغی تولید میکند که توربین را میچرخاند. یک مسیر فرعی ، سوخت و اکسیدکننده را به مولد گاز میرساند که برای احتراق استفاده میشود. دود خروجی توربین با دود خروجی موشک ترکیب میشود. این بخش از موشک را موتور موشک مینامند. نام دقیقتر این موتوری که بررسی کردیم «موتور محرک مایع» است. این نوع موتور، قویترین و کاربردیترین سیستم محرکۀ موشک است. سوخت و اکسیدکنندۀ لازم برای موشک در دو مخزن بزرگی که در شکل میبینید ذخیره شده است. هنگام بلند شدن از زمین، ممکن است تکانۀ تولیدیِ موتورِ اصلی کافی نباشد. پس برای بلند شدن از زمین، به طور معمول چند محرک سوخت جامد به موشک وصل میشود. جزئیات موشک سوخت جامد را در اینجا میبینید. موشک از سرعت صفر روی زمین آغاز میکند و باید سرعتش به 28000 کیلومتر بر ساعت برسد تا بتواند به مدار زمین برسد. موشکهای سوخت جامد خیلی سریع میسوزند و پس از سوختن از موشک جدا میشود تا وزن کم شود. این فرایند را مرحلهبندی موشک میگویند. هنگامی که سوخت موتور اصلی تمام شد، رها میشود و موتورِ بعدی جایش را میگیرد. بدین ترتیب، وزن موشک بسیار کمتر میشود و می تواند شتاب بیشتری بگیرد. دست آخر، پس از چند مرحله عملیات، بار موشک در مدار مورد نظر قرار میگیرد. موشکهایی تا پنج مرحله نیز با موفقیت آزمایش شده اند. شاید بپرسید که موشک چطور مسیر خود را به سمت مقصد عوض میکند؟ امروزیترین و رایجترین راهِ این کار تکانۀ گیمبالد (gimbald thrust) است. در این روش دهانۀ موشک با ابزارهای بسیار دقیق کج میشود. روشن است که کوچکترین زاویۀ ایجاد شده باعث ایجاد گشتاور میشود که به چرخش بدنۀ موشک میانجامد. وقتی چرخش کافی بود، زاویۀ گیمبالد به صفر برگردانده میشود. جزئیات سازوکار گیمبالد را در این جا میبینید.