سیفلیس: تفاوت میان نسخه‌ها

راه اصلی انتقال سیفلیس [[آمیزش جنسی]] است؛ اما می‌تواند در دوران بارداری یا هنگام زایمان هم از مادر به جنین منتقل و منجر به سیفلیس مادرزادی شود. این بیماری می‌تواند با [[بوسه|بوسه‌زدن]] بر روی محلی در نزدیکی زخم و نیز از راه [[دهان انسان|دهانی]]، [[مهبل|مهبلی]] و [[آمیزش جنسی مقعدی]]، انتقال یابد، اما نمی‌تواند از طریق صندلی [[توالت]]، فعالیت‌های روزانه، وان‌های داغ یا استفاده مشترک از ظروف غذا یا لباس منتقل شود. سیفلیس معمولاً با زخم‌های بدون درد روی [[اندام تناسلی]] یا در [[دهان]] یا [[مقعد]] (عفونت اولیه) شروع می‌شود. پس از این مرحله [[باکتری|باکتری‌ها]] ممکن است تا سال‌ها در بدن به صورت نهفته و غیرفعال باقی‌مانده و پس از آن دوباره فعال شده و مرحله بعدی سیفلیس بروز کند؛ بنابراین تشخیص بالینی سیفلیس در ابتدای بیماری دشوار بوده و تأیید ابتلا به این بیماری، از طریق [[سرم‌شناسی|آزمایش خون]] یا با [[ریزبینی|بررسی میکروسکوپی]] امکان‌پذیر است.

پرهیز از تماس فیزیکی با شخص مبتلا و همچنین استفاده صحیح از [[کاندوم]] در کاهش خطر انتقال سیفلیس مؤثر است، همچنین می‌توان از طریق غربالگری مادران در طول دوران بارداری و درمان کسانی که مبتلا هستند، از ابتلای نوزادان به سیفلیس مادرزادی پیشگیری کرد. سیفلیس را می‌توان به طور مؤثری با [[آنتی‌بیوتیک]]‌ها درمان کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تنها در سال ۱۹۹۹، ۱۲ میلیون مورد جدید آلوده به سیفلیس مشاهده شد که بیش از ۹۰٪ آنها در [[کشورهای در حال توسعه]] زندگی می‌کردند. اگرچه در دهه ۱۹۴۰ به دنبال استفاده گسترده از [[پنی‌سیلین]] میزان ابتلا به سیفلیس کاهش چشم‌گیری داشت، اما پس از آغاز هزاره سوم در بسیاری از کشورها میزان ابتلا افزایش یافته‌است. در مبتلایان به سیفلیس، به دلیل وجود زخم‌هایی روی [[اندام جنسی|آلت تناسلی]] و یا [[لب]] و زبان،[[زبان (کالبدشناسی)|زبان]]، احتمال آلودگی به ویروس [[اچ‌آی‌وی|HIV]] در طی تماس جنسی افزایش می‌یابد.<ref name="Coffin2010">{{cite journal|last=Coffin|first=LS|coauthors=Newberry, A, Hagan, H, Cleland, CM, Des Jarlais, DC, Perlman, DC|title=Syphilis in Drug Users in Low and Middle Income Countries|journal=The International journal on drug policy|date=January 2010|volume=21|issue=1|pages=20–7|pmid=19361976|doi=10.1016/j.drugpo.2009.02.008|pmc=2790553}}</ref><ref name="Gao2009">{{cite journal|last=Gao|first=L|coauthors=Zhang, L, Jin, Q|title=Meta-analysis: prevalence of HIV infection and syphilis among MSM in China|journal=Sexually transmitted infections|date=September 2009|volume=85|issue=5|pages=354–8|pmid=19351623|doi=10.1136/sti.2008.034702}}</ref><ref name="Karp2009">{{cite journal|last=Karp|first=G|coauthors=Schlaeffer, F, Jotkowitz, A, Riesenberg, K|title=Syphilis and HIV co-infection|journal=European journal of internal medicine|date=January 2009|volume=20|issue=1|pages=9–13|pmid=19237085|doi=10.1016/j.ejim.2008.04.002}}</ref>

سیفلیس اولیه نوعاً از طریق ارتباط مستقیم جنسی با زخم‌های عفونی شخص مبتلا به این بیماری عارض می‌شود.<ref name=RedBookSyphilis>{{cite book|author=Committee on Infectious Diseases |editor = Larry K. Pickering |title=Red book 2006 Report of the Committee on Infectious Diseases|year=2006| pages=631–44|publisher=American Academy of Pediatrics|location=Elk Grove Village, IL|isbn=978-1-58110-207-9|edition=27th}}</ref> تقریباً ۳ تا ۹۰ روز بعد از اولین ارتباط (به طور متوسط ۲۱ روز) یک زخم پوستی که [[شانکر]] نامیده می‌شود ظاهر می‌شود. این زخم اغلب در همان قسمت تماس پدیدار می‌شود.<ref name=Kent08 /> این زخم معمولاً (در ۴۰٪ موارد) از نوع زخم سفت، بدون درد و خارشی بر روی پوست و دارای ظاهری تمیز و حاشیه‌هایی برجسته در اندازه‌ای بین ۰٫۳ تا ۳٫۰ سانتی‌متر است.<ref name=Kent08 /> البته این زخم ممکن است هر شکلی به خود بگیرد.<ref name=Pri2008>{{cite journal|last=Eccleston|first=K|coauthors=Collins, L, Higgins, SP|title=Primary syphilis|journal=International journal of STD & AIDS|date=March 2008|volume=19|issue=3|pages=145–51|pmid=18397550|doi=10.1258/ijsa.2007.007258}}</ref> در حالت معمول، این زخم از یک [[بیماری‌های پوستی|لکه]] به یک [[سفت‌دانه]] و در نهایت به یک زخم تبدیل می‌شود.<ref name=Pri2008 /> گاهی اوقات ممکن است چندین زخم در محل ظاهر شوند (تقریباً در ۴۰٪ موارد)،<ref name=Kent08 /> و زمانی که این بیماری با [[ایدز]] همراه باشد ظهور چند زخم در محل رایج است. ممکن است زخم‌ها دردناک یا حساس باشند (در ۳۰٪ موارد)،<!-- Pri2008 --> و یا ممکن است در محلی خارج از اندام تناسلی ظاهر شوند (بین ۲ تا ۷٪ موارد).<!-- Pri2008 --> رایج‌ترین محل زخم در زنان [[گردن رحم]] (۴۴٪ موارد)، در مردان دگرجنس‌گرا [[آلت مردی|آلت تناسلی]] (۹۹٪ موارد) و در [[مردانی که با مردان دیگر آمیزش می‌کنند]] (MSM) معمولاً [[مقعد]] و [[راست‌روده]] (۳۴٪ موارد) است.<ref name=Pri2008 /> معمولاً [[غدد لنفاوی]] (در ۸۰٪ موارد) در اطراف محل عفونت بزرگ می‌شوند<ref name=Kent08 /> و این اتفاق هفت تا ۱۰ روز بعد از شکل‌گیری شانکر رخ می‌دهد.<ref name=Pri2008 /> اگر این زخم درمان نشود ممکن است سه تا شش هفته در محل باقی بماند.<ref name=Kent08 />

سیفلیس ثانویه تقریباً چهار تا ده هفته بعد از عفونت اولیه ظاهر می‌شود.<ref name=Kent08 /> این در حالیست که بیماری ثانویه به شیوه‌های مختلفی ظاهر می‌شود و علایم آن غالباً پوست، [[غشاء مخاطی]] و [[غدد لنفاوی]] را درگیر می‌کند.<ref name=Sec2010>{{cite journal |last=Mullooly|first=C|author2=Higgins, SP |title=Secondary syphilis: the classical triad of skin rash, mucosal ulceration and lymphadenopathy|journal=International journal of STD & AIDS|date=August 2010|volume=21|issue=8|pages=537–45|pmid=20975084|doi=10.1258/ijsa.2010.010243}}</ref><!-- تکمیل یادکرد توسط ربات از ویکی انگلیسی --> ممکن است دانه‌هایی متقارن، مایل به قرمز–صورتی، بدون [[خارش]] بر روی بدن و انتهای اندام‌ها، از قبیل کف دست و پا ظاهر شوند.<ref name=Kent08 /><ref name=2darySyphilis>{{cite journal |author=Dylewski J, Duong M | title=The rash of secondary syphilis | journal=Canadian Medical Association Journal |date= 2 January 2007 | volume=176 | issue=1 | pages=33–5 | doi= 10.1503/cmaj.060665 | pmid=17200385 |pmc=1764588}}</ref> زخم ممکن است [[ماکولوپاپولار]] یا [[دمل|دانه چرکی]] باشد.<!-- Kent08 --> شکل آن می‌تواند مسطح، نسبتاً سفید یا [[زگیل|زگیل‌مانند]] باشد که به [[زگیل لاتیوم]] معروفند و روی [[غشای مخاطی]] رشد می‌کنند. <!-- Kent08 --> تمامی این زخم‌ها، محلی برای رشد باکتری‌ها و عفونی هستند. <!-- Kent08 -->علایم دیگر می‌تواند شامل [[تب]]، [[گلودرد]]، [[کسالت]]، [[کاهش وزن]]، [[ریزش مو]]، و [[سردرد]] باشد.<ref name=Kent08 /> علایم نادر این بیماری شامل التهاب کبد، بیماری [[کلیه]]، [[آرتریت]]، [[ورم غشای پوششی استخوان]]، [[یوئیت]] و [[التهاب عصب بینایی]] است.<ref name=Kent08 /><ref name="Sec2010" />

در سیفلیس نهفته عفونت با استفاده از [[سرم‌شناسی]] شناسایی می‌شود و در آن علایم بیماری مشاهده نمی‌شود.<ref name=RedBookSyphilis /> این بیماری همچنین در [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] یا به صورت زودرس (کمتر از ۱ سال بعد از سیفلیس ثانویه) یا دیررس (بیش از ۱ سال بعد از سیفلیس ثانویه) تعریف می‌شود.<ref name="Sec2010" /> [[انگلستان]] از یک دوره زمانی دو ساله برای زودرس بودن و دیررس بودن سیفلیس نهفته استفاده می‌کند.<ref name=Pri2008 /> در سیفلیس زودرس ممکن است نشانه‌های بیماری مجدداً عود کنند.<!-- Eye07 --> سیفلیس نهفتهٔ دیررس بدون علایم است، و به اندازه سیفلیس نهفته زودرس واگیردار نیست.<ref name="Sec2010" />

سیفلیس قلبی–عروقی معمولاً ۱۰ تا ۳۰ سال بعد از اولین عفونت ظاهر می‌شود.<!-- Kent08 --> رایج‌ترین عارضه این بیماری [[آئورت سیفلیسی|آئورتیت سیفلیسی]] است، که می‌تواند منجر به [[آنوریسم]] شود.<ref name=Kent08 /> آئورتیت سیفلیسی علامت‌دار در ۱۰٪ افراد درمان‌نشده دیده می‌شود. تخریب دیواره [[آئورت]] باعث آنوریسم می‌شود که خود آنوریسم می‌تواند سبب نارسایی آئورت و [[نارسایی قلب|نارسایی قلبی]] شده و یا بر اندام‌های مجاور فشار بیاورد. آئورتیت سیفلیسی به خوبی با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شود، اما گاه عمل جراحی برای آنوریسم نیاز است.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام=ماه منیر|نام خانوادگی=محمدی |نام۲=مجید |نام خانوادگی۲=کیاور|نام۳=خلیل |نام خانوادگی۳=ضرابی|عنوان=آنوریسم سیفلیسی آئورت: گزارش موردی |ژورنال=مجله علوم پزشکی رازی |تاریخ=1379-12|جلد=7|شماره=22|صفحات=305-309|پیوند=http://rjms.iums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-1085&slc_lang=fa&sid=1|تاریخ بازبینی=۳ مه ۲۰۱۴|زبان=fa| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6Y3i1Fa3G | تاریخ بایگانی = ۲۵ آوریل ۲۰۱۵}}</ref>

[[سیفلیس عصبی]] به عفونتی گفته می‌شود که [[دستگاه عصبی مرکزی]] را درگیر می‌کند. این بیماری می‌تواند به صورت زودرس اتفاق بیفتد و ممکن است بدون علامت باشد یا به صورت [[مننژیت]] سیفلیسی ظاهر شود، یا به صورت دیررس و به کشلشکل سیفلیس منینگو وسکیولار، [[فلج عمومی]]، یا [[تابس دورسالیس]] باشد، که با ضعف در حفظ تعادل و دردهای لحظه‌ای در اندام‌های انتهایی بدن همراه است.<!-- Kent08 --> سیفلیس دیررس اعصاب معمولاً بین ۴ تا ۲۵ سال بعد از عفونت اولیه ظاهر می‌شود. <!-- Kent08 --> سیفلیس منینگو وسکیولار معمولاً با بی‌حسی و [[تشنج]]، و فلج عمومی به همراه [[زوال عقل|جنون]] و تابس دورسالیس همراه است.<ref name=Kent08 /> همچنین، ممکن است [[مردمک ارگیل-رابتسون|مردمک ارگیل–رابتسون]] – که مردمک‌هایی کوچک و دو سویه‌ای هستند و وقتی شخص به اشیاء نزدیک متمرکز می‌شود تنگ می‌شوند – در این بیماری وقتی که شخص در معرض نور قرار می‌گیرد تنگ نشوند.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام=Thompson |نام خانوادگی= HS|عنوان=The Argyll Robertson pupil. |ژورنال= J Neuroophthalmol |تاریخ=2006 Jun;26|جلد=2|شماره=26|صفحات=134-138|PMID=16845316|تاریخ بازبینی=2015-04-16|زبان=en}}</ref>

سیفلیس در درجه اول از طریق [[آمیزش جنسی در انسان|تماس جنسی]] یا در دورهٔ [[بارداری]] از مادر به [[جنین]] منتقل می‌شود؛ [[اسپیروکت]] قادر است تا از [[غشاء مخاطی|غشای مخاطی]] سالم یا [[پوست]] آسیب‌دیده عبور کند.<ref name=Kent08 /><ref name=ST10>{{cite journal |author=Stamm LV |title=Global Challenge of Antibiotic-Resistant Treponema pallidum |journal=Antimicrob. Agents Chemother. |volume=54 |issue=2 |pages=583–9 |year=2010 |month=February |pmid=19805553 |pmc=2812177|doi=10.1128/AAC.01095-09 |url=http://aac.asm.org/content/54/2/583.full.pdf| archiveurl = http://www.webcitation.org/6P5jOzkSb | archivedate = 25 April 2014}}</ref> بنابراین، این بیماری می‌تواند با [[بوسه|بوسه‌زدن]] بر روی محلی در نزدیکی زخم و نیز از راه دهانی، مهبلی و نزدیکی مقعدی، انتقال یابد. تقریباً ۳۰ تا ۶۰٪ کسانی که در معرض سیفلیس اولیه و ثانویه قرار می‌گیرند به این بیماری مبتلا می‌شوند.<ref name="Sec2010" />

قابلیت عفونی شدن آن را می‌توان با این واقعیت نشان داد که اگر فردی تنها با ۵۷ عدد از این موجودات واکسینه شود، ۵۰٪ امکان دارد تا مبتلا به عفونت شود.<ref name="Pri2008" /> اکثر مبتلایان جدید این بیماری در آمریکا (۶۰٪ موارد) [[مردانی که با مردان دیگر آمیزش می‌کنند]] بوده‌اند.<!-- Kent08 --> این بیماری می‌تواند از طریق [[فراورده خونی|فراورده‌های خونی]] نیز منتقل شوند. با این حال، این مسئله در بسیاری از کشورها مورد آزمایش قرار گرفته‌است و میزان خطر ابتلا به بیماری از این طریق پایین است.<!-- Kent08 --> به نظر می‌رسد خطر انتقال از طریق [[سرنگ مشترک]] محدود باشد.<ref name="Kent08" /> سیفلیس نمی‌تواند از طریق صندلی توالت، فعالیت‌های روزانه، وان‌های داغ، یا استفاده مشترک از ظروف غذا یا لباس منتقل شود.<ref name="CDC Fact Sheet">{{cite web | title = Syphilis - CDC Fact Sheet | publisher = [[مرکز کنترل و پیشگیری بیماری|Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC) | date = 16 September 2010 | url = http://www.cdc.gov/std/syphilis/STDFact-Syphilis.htm | accessdate =30 May 2007 | archiveurl = http://www.webcitation.org/6P5jPNkea | archivedate = 25 April 2014}}</ref>

[[تشخیص پزشکی|تشخیص بالینی]] سیفلیس در ابتدای بیماری کار دشواری است.<ref name=Pri2008 /> تأیید ابتلا به این بیماری، یا از طریق [[آزمایش خون]] یا با [[بررسی میکروسکوپی]] امکان‌پذیر است.<!-- Kent08 --> به‌کارگیری آزمایش‌های خونی به دلیل سهولت اجرای آنها، رایج‌تر است.<ref name=Kent08 /> با این حال، [[آزمایش پزشکی|آزمایش‌های تشخیصی]] که در بین مراحل این بیماری انجام می‌شود، قادر به شناسایی بیماری نیستند.<ref name= Orgin10 />