آمین (شیمی): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز اصلاح نویسه عربی، + ویرایش با ماژول ابرابزار با استفاده از AWB
جز حذف نویسهٔ u+00AD با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱:
ترکیب­هایترکیب‌های نیتروژن­دارنیتروژن‌دار برای زندگی ضروری هستند و منبع اولیه برای تهیه آن­ها،آن‌ها، نیتروژن موجود در جو می­باشدمی‌باشد که توسط یک فرایند بنام تثبیت نیتروژن، مولکول نیتروژن (](N<sub>2</sub>، به آمونیاک کاهیده می­شودمی‌شود. آمونیاک حاصل سپس به ترکیب­هایترکیب‌های نیتروژن­دارنیتروژن‌دار آلی تبدیل می­گرددمی‌گردد. آمین­ها،آمین‌ها، مشتق­هایمشتق‌های آمونیاک هستند و دسته وسیعی از مواد آلی نیتروژندار را تشکیل می‌دهند که در آن­ها،آن‌ها، اتم نیتروژن به یک یا دو یا سه گروه آلکیل و یا آریل متصل می‌باشد (هیدروژن بوسیله گروه­هایگروه‌های آلکیل یا آریل جانشین شده است) که به ترتیب آمین نوع اول، آمین نوع دوم و یا آمین نوع سوم ایجاد می­گرددمی‌گردد. از اینرو به همان طریقی که اترها والکل­هاوالکل‌ها با آب رابطه دارند، آمین­هاآمین‌ها به آمونیاک وابسته می­باشندمی‌باشند. درآلکیل آمین­هاآمین‌ها نیتروژن به اتم کربن با هیبریداسیون sp<sup>3</sup> متصل است، آریل آرمین­هاآرمین‌ها دارای نیتروژنی هستند که به یک کربن sp<sup>2</sup> بنزن یا حلقه شبیه بنزن متصل است. آمین­هاآمین‌ها معمولاً از آمونیاک استخراج می­شوندمی‌شوند که جای هیدروژن­هاهیدروژن‌ها گروه آلکیلی قرار می­گیرندمی‌گیرند. خاصیت بازی آمین نوع دوم از بقیه بیشتر بوده و این گروه با تأثیر روی سیستم عصبی انسان کاربردهای گسترده­ایگسترده‌ای پیدا کرده­اندکرده‌اند. بعضی از پیک­هایپیک‌های عصبی انسان مانند آدرنالین آمین­اند،آمین‌اند، بعضی از جلوگیری کننده­هاکننده‌ها مانند مرفین نیز در گروه آمین­هاآمین‌ها قرار می­گیرندمی‌گیرند. از دیگر ترکیب­هایترکیب‌های آمین می‌توان به کُدیین و آمینو اسیدها اشاره کرد. آمین­هاآمین‌ها به عنوان اجزاء آمینواسیدها، پپتیدها و آلکالوئیدها، در بیوشیمی حائز اهمیت هستند. بسیاری از ترکیب‌های فعال بیولوژیکی حاوی نیتروژن هستند. همچنین ترکیب­هایترکیب‌های دیگری از آن­هاآن‌ها به عنوان ضدتورم، بیهوش­کننده،بیهوش‌کننده، آرام­بخشآرام‌بخش و محرک، کاربرد دارویی دارند. برای مثال آدرنالین (محرک)، پروپیل­هگزدرینپروپیل‌هگزدرین (ضدتورم بینی)، هگزامتیلن­تترآمینهگزامتیلن‌تترآمین (ماده ضدباکتری) اَمفتامین (ضد افسردگی) از جمله آن­هاآن‌ها هستند. همه آمین­هاآمین‌ها خصلت بازی دارند (آمین­هایآمین‌های نوع اول و دوم می‌توانند به عنوان اسید هم عمل کنند)، پیوند هیدروژنی تشکیل می‌دهند، و در واکنش­هایواکنش‌های جانشینی به عنوان هسته دوست عمل کنند. پس در بسیاری از جنبه‌ها شیمی آمین­هاآمین‌ها با شیمی الکل­هاالکل‌ها و اترها شباهت دارد؛ ولی تفاوت­هاییتفاوت‌هایی هم در فعالیت دارند، زیرا الکترونگاتیوتیه نیتروژن کمتر از اکسیژن است. از این رو آمین­هایآمین‌های نوع اول ودوم کمتر اسیدی می­باشندمی‌باشند وپیوندهای هیدروژنی ضعیفتر از الکل­هاالکل‌ها و تشکیل می­دهندمی‌دهند اما بازی­تروبازی‌ترو نوکلئوفیل­ترنوکلئوفیل‌تر می­باشندمی‌باشند.
{| class="wikitable" style="margin: auto 1em auto 1em" align: left
! آمین نوع یک || آمین نوع دو || آمین نوع سه
خط ۷:
'''آمین‌ها'''{{انگلیسی|Amines}} ترکیبات آلی هستند که جزو [[باز (شیمی)|باز]]ها به شمار رفته و یک اتم [[نیتروژن]] مرکزی و یک یا دو یا سه گروه [[آلکیل]] متصل به آن هستند که به ترتیب آمین نوع یک، آمین نوع دو و آمین نوع سه نامگذاری می‌شوند آمین‌ها معمولاً از [[آمونیاک]] استخراج می‌شوند که جای هیدروژن‌ها گروه آلکیلی قرار می‌گیرند. خاصیت بازی آمین نوع دوم از بقیه بیشتر بوده و این گروه با تأثیر روی سیستم عصبی انسان کاربردهای گسترده‌ای پیدا کرده‌اند و بعضی از پیک‌های عصبی انسان مانند [[آدرنالین]] آمین اند و بعضی از جلوگیری کننده‌ها مانند [[مرفین]] نیز در گروه آمین‌ها قرار می‌گیرند. از دیگر ترکیبات آمین می‌توان به [[کدیین]]، [[افندرین]]، اشاره کرد. از دیگر آمین‌های مهم [[آمینواسیدها]] نیز هستند.
 
== تهیه آمین­هاآمین‌ها ==
دو خاصیت ویژه آمین­ها،آمین‌ها، خاصیت بازی و خاصیت هسته­دوستیهسته‌دوستی آن­هاستآن‌هاست. خاصیت بازی و خاصیت هسته دوستی آمین­هاآمین‌ها هر دو از جفت الکترون غیرپیوندی ازت ناشی می­شودمی‌شود. گاهی آمین به عنوان یک باز عمل کرده و این جفت الکترون یک پروتون از اسید برونستد جذب می­کنندمی‌کنند. گاهی نیز این جفت الکترون غیرپیوندی به کربن قطبی­شدهقطبی‌شده بر روی یک مولکول (مولکول الکترون­دوستالکترون‌دوست) حمله کرده و آمین به عنوان هسته­دوستهسته‌دوست وارد واکنش می­شودمی‌شود.
 
'''آلکیل­دارآلکیل‌دار کردن آمین­هاآمین‌ها'''
 
از واکنش آمونیاک و آلکیل هالیدها، طی یک واکنش S<sub>N</sub>2، می‌توان آمین­هایآمین‌های مختلفی را تهیه نمود. در این واکنش ابتدا منوآلکیل­آمینمنوآلکیل‌آمین تولید می‌شود. برای جلوگیری از ادامه واکنش، لازم است که غلظت آلکیل هالید کم انتخاب شود. معمولاً نوع محصول واکنش به مدت زمان انجان واکنش، طبیعت، غلظت­آلکیلغلظت‌آلکیل هالید، نوع هالوژن و نوع کربنی که هالوژن روی آن قرار گرفته است، بستگی دارد. با کلریدها، واکنش قابل کنترل‌تر می‌باشد و در صورت استفاده از یدیدآلکیل، آمونیوم چهارتایی تشکیل می‌شود. اگر غلظت CH<sub>3</sub>I کم باشد، می‌توان آمین­هایآمین‌های نوع دوم یا سوم را سنتز نمود. همان­طورهمان‌طور که اشاره شد، با توجه به خاصیت هسته­دوستیهسته‌دوستی آمین­ها،آمین‌ها، واکنش 2 S<sub>N</sub>این ترکیب­هاترکیب‌ها با آلکید هالیدهای نوع اول منجر به تشکیل آمین‌های آلکیله شده می­گرددمی‌گردد که معمولاً در مرحله اول متوقف نمی­شودنمی‌شود و واکنش تا تشکیل نمک چهارتایی آمونیوم پیش می­رودمی‌رود. ایم روش برای آمین­هایآمین‌های نوع اول، دوم و سوم عمومیت دارد اما آمین­هایآمین‌های نوع اول بهتر واکنش می­دهندمی‌دهند (به دلیل ممانعت فضایی کمتر و هسته­دوستیهسته‌دوستی بهتر). در مورد آمین­هایآمین‌های نوع سوم واکنش حذفی نسبت به واکنش هسته­دوستیهسته‌دوستی اولویت دارد. با استفاده از مقدار اضافی از آمونیاک با سایر آمین­هایآمین‌های اولیه، که توانایی محصول را در رقابت برای عامل آلکیل­دارآلکیل‌دار کننده محدود می­سازد،می‌سازد، حداقل رساندن آلکیلاسیون پیشرفته، امکانپذیر است. حتی با این اصلاح فرایند، در بسیاری از حالات، کم و بیش فقط بهره متوسطی رابدست می­دهدمی‌دهد.
 
'''کاهش نیتریل­هانیتریل‌ها'''
 
برای آلکیلاسیون کنترل شده آمین­هاآمین‌ها به هسته دوست نیتروژن­دارینیتروژن‌داری نیازی داریم که فقط یک بار واکنش دهد. یون سیانید CN'''<sup>-</sup>'''، چنین واکنش­دهنده­ایواکنش‌دهنده‌ای است. نیتریل­هانیتریل‌ها را تحت واکنش جانشینی هسته­دوستیهسته‌دوستی آلکیل­هالیدهاآلکیل‌هالیدها و یون سیانید می­توانمی‌توان تهیه کرد، که باکاهش آن­هاآن‌ها آمین­هایآمین‌های مربوطه تشکیل می­شوندمی‌شوند. فرایند کلی منجر به آمین نوع اول می­شودمی‌شود که از آلکیل هالید اولیه یک کربن بیشتر دارد.
 
'''کاهش آزیدها'''
 
برای وارد کردن یک گروه آمین بدون کربن اضافی به یک نوکلئوفیل نیتروژنی اصلاح شده، که پس از اولین آلکیلاسیون غیرواکنش­پذیرغیرواکنش‌پذیر باشد، نیازمندیم. چنین نوکئوفیلی یون آزید ،N<sub>3</sub>'''<sup>-</sup>''' است. سنتز آزید یک روش عالی برای تهیه آمین­هایآمین‌های نوع اول از آلکیل هالیدها است. یون آزید باز نیست بلکه یک هسته­دوستهسته‌دوست خوب است. آلکیل آزیدها، همان‌طور که در ادامه نیز به آن اشاره شده است، از واکنش جانشینی آلکیل هالیدها با سدیم آزید تهیه می­شوندمی‌شوند و می­توانندمی‌توانند توسط واکنشگرهای کاهنده متنوع از جمله لیتیم­آلومینیم­هیدریدلیتیم‌آلومینیم‌هیدرید ویا هیدروژناسیون کاتالیزوری(Pd-c) به آلکیل آمین کاهیده شوند.
 
'''کاهش ترکیب­هایترکیب‌های نیترو'''
 
ترکیب­هایترکیب‌های نیترودار را، نظیر بسیاری ترکیب­هاترکیب‌ها آلی، به دو روش کلی می­توانمی‌توان کاهش داد:
 
الف) با هیدروژن­دارهیدروژن‌دار شدن کاتالیزوری در مجاورت هیدروژن مولکولی.
 
ب) با کاهش شیمیایی، اغلب به وسیله یک فلز و اسید
 
در مواردی که مولکول، علاوه بر گروه نیترو، دارای گروه­هایگروه‌های کاهش­پذیریکاهش‌پذیری نظیر پیوند دوگانه کربن- کربن باشد از این روش نمی­تواننمی‌توان استفاده کرد. آمین ناخالص معمولاً حاوی مقداری ترکیب نیترو دست نخورده است که با بهره­گیریبهره‌گیری از خواص بازی آمین می­توانمی‌توان آن­هاآن‌ها را جدا ساخت. آمین در محلول آبی اسید معدنی انحلال­پذیرانحلال‌پذیر است، ولی ترکیب نیترو حل نمی­شودنمی‌شود.
 
'''کاهش آمیدها'''
 
''' '''آمیدها یکی از انواع مشتق­هایمشتق‌های کربوکسیلیک­اسیدهاکربوکسیلیک‌اسیدها هستند که یک نیتروژن به گروه کربونیل متصل است. برای به دست آوردن محصول با راندمان بیشتر از واکنش آسیل­هالیدهاآسیل‌هالیدها و آمونیاک یا آمین­هاآمین‌ها استفاده می­شودمی‌شود. با استفاده از کاهنده­هایکاهنده‌های قوی مانند لیتیم­آلومینیم­هیدرید،لیتیم‌آلومینیم‌هیدرید، می­توانمی‌توان آمیدها را به آمین­هایآمین‌های نوع اول کاهش داد.
 
'''کاهش ایمین­هاایمین‌ها'''
 
مانند پیوند دوگانه کربن – اکسیژن در آلدئیدها وکتون­ها،وکتون‌ها، پیونددوگانه کربن-نیتروژن در ایمین­هاایمین‌ها را نیز می­توانمی‌توان به وسیله هیدروژناسیون کاتالیزوری با واکنشگرهای هیدریدی، کاهش داد. از واکنش آمونیاک یا آمین­هاآمین‌ها با کتون­هاکتون‌ها ایمین تولید می‌شود که با کاهش آن می­توانمی‌توان آمین تولید کرد. از آنجائیکه آمیدها به راحتی تهیه می­شوند،می‌شوند، این روش برای تهیه آمین­هاآمین‌ها فراگیر و عمومی می­باشدمی‌باشد. واکنش کاهش را می­توانمی‌توان توسط کاهنده اختصاصی­تریاختصاصی‌تری هیدروژن فعال شده کاتالیزوری یاسدیم سیانوبروهیدریدNa'''<sup>+ -</sup>'''BH<sub>3</sub>CN نیز با موفقیت انجام داد. سدیم سیانوبوروهیدرید از واکنش سدیم بوروهیدرید NaBH<sub>4</sub> با هیدروژن سیانید بدست می­آیدمی‌آید. گروه الکترون­کشندهالکترون‌کشنده سیانید توانایی یون بوروهیدرید رابرای انتقالH'''<sup>-</sup>''' به گروه عاملی کاهش داده شده، تقلیل می­دهدمی‌دهد. در نتیجه قدرت کاهش دهندگی سیانوبوروهیدرید متمایزتر است.
 
'''سنتز گابریل'''
 
روش گابریل یک روش مناسب و کارآمد برای سنتز آمین‌های نوع اول است. این روش نیاز به کاهش ندارد. در این روش از فتال­ایمیدفتال‌ایمید استفاده می­شودمی‌شود و به دلیل این که در این سیستم نیتروژن مجاور دو عامل کربونیل است قدرت اسیدی گروه NH بسیار بیشتراز آمیدهای معمولی است؛ بنابراین، حذف پروتون با باز ملایم مانند یون­کربناتیون‌کربنات صورت می­گیردمی‌گیرد. از واکنش آنیون حاصل با آلکیل هالید نوع­اولنوع‌اول و سپس هیدرولیز اسیدی، آمین به صورت نمک­آمیننمک‌آمین حاصل می­شودمی‌شود. با استفاده از یک باز نمک­آمیننمک‌آمین را می­توانمی‌توان به آمین آزاد تبدیل کرد.
 
== واکنش آمین­هاآمین‌ها ==
=== خاصیت بازی ===
آمین­هاآمین‌ها نیز مانند الکل­هاالکل‌ها می­تواندمی‌تواند خاصیت اسیدی یا بازی داشته باشند. اما چون الکتیرونگاتیویته نیتروژن از اکسیژن کمتر است، قابلیت کنده­شدهکنده‌شده پروتون نیز کاهش می­یابدمی‌یابد و عموماً آمین­هاآمین‌ها را به عنوان باز می­شناسیممی‌شناسیم (قدرت اسیدی آمین­هاآمین‌ها ۱۰ به توان ۲۰ مرتبه کمتر از الکل­هایالکل‌های قابل مقایسه می­باشدمی‌باشد). برای جدا کردن پروتون از آمین­هاآمین‌ها نیاز به بازهای بسیار قوی مانند آلکیل لیتیم می­باشدمی‌باشد. روش دیگر برای تهیه یون آمید، واکنش آمین با فلزهای قلیایی است. فلزهای قلیایی در آمین­هاآمین‌ها حل شده و گاز هیدروژن آزاد می­کنندمی‌کنند (گرچه با سرعت نسبتاًکم). در این واکنش نمک آمین ایجاد می­گرددمی‌گردد. برای مثال، سدیم آمید را می­توانمی‌توان از واکنش فلز سدیم با آمونیاک مایع و در حضور مقدار کاتالیستی (باعث سهولت انتقال الکترون به آمین می‌شود)، تهیه کرد. در غیاب این کاتالیست، سدیم به آسانی در آمونیاک حل شده و محلول کاهش دهنده قوی حاصل می­گرددمی‌گردد. از طرف دیگر، جفت الکترون آزاد برای پروتون­دارپروتون‌دار شدن مناسبتر است و لذا آمین­هاآمین‌ها بازهای بهتری هستند. آمین­هاآمین‌ها بازهای ضعیفی هستند، اما به عنوان یک طبقه، آمین­هادرآمین‌هادر بین مولکول‌های خنثی قویترین بازها هستند و در محلول آبی، به میزان کمی از آب پروتون می­گیرندمی‌گیرند و یون­هاییون‌های آمونیوم و هیدروکسید ایجاد می­کنندمی‌کنند. از این­رواین‌رو آمین­ها،آمین‌ها، بازهای قوی­تریقوی‌تری نسبت به الکل­هاالکل‌ها هستند ولی قدرت بازی آن­هاآن‌ها از آلکوکسیدها کمتر است. ثابت تعادل برای یک آمین نوع اول به شکل زیر خواهد بود. باید توجه کرد که قرار گرفتن گروه­هایگروه‌های الکترون­کشندهالکترون‌کشنده بر روی آمین­هاآمین‌ها با عث کاهش قدر ت بازی آن­هاآن‌ها می­شودمی‌شود. به طور مثال نیتروآنیلین از آنیلین باز به مراتب ضعیفتری است.
 
'''واکنش با اسیدها'''
 
از واکنش اسیدها با ترکیب‌های آمینی و یا آمونیاک، نمک­هاینمک‌های آمونیوم ایجاد خواهد شد. نمک­هاینمک‌های آمونیوم در آب محلولند.
 
'''تولید نمک­هاینمک‌های دی­آزونیومدی‌آزونیوم'''
 
هر یک از انواع آمین­هاآمین‌ها در واکنش با نیترواسید، HNO<sub>2</sub>، محصول متفاوتی به دست می­دهدمی‌دهد. آمین­هایآمین‌های نوع اول با نیترواسید (HNO<sub>2</sub>) واکنش می­دهندمی‌دهند و نمک­هاینمک‌های دی­آزونیومدی‌آزونیوم تولید می­کنندمی‌کنند. واکنش آمین­هاآمین‌ها با نیترواسید از طریق حمله نوکلئوفیلی برروی (یا حمله الکتروفیلی به وسیله) یک کاتیون نیتروزیل NO'''<sup>+</sup>''' واسطه به پیش می­رودمی‌رود. محصول چنین تبدیلی بسیار متنوع است و بسته به اینکه واکنش­دهندهواکنش‌دهنده یک آلکان­آمینآلکان‌آمین یا یک آنیلین باشد، نوع سوم، دوم یا اول باشد، تغییر خواهد کرد. بدین منظور نمی­تواننمی‌توان از اسیدنیترو به طور مستقیم استفاده کرد، زیرا بسیار ناپایدار است. بدین جهت از نمک سدیم­نیتریتسدیم‌نیتریت در حضور یک هالواسید مانند هیدروکلریک اسید، در محیط واکنش استفاده می­شودمی‌شود. در چنین محیط اسیدی ساخته شد، اسیدنیترو حاصل ناپایدار بوده و با توجه به اسیدی بودن محیط، پروتون جذب کرده و با حذف مولکول آب، کاتیون نیتروزیل تولید می­شودمی‌شود. کاتیون نیتروزیل خصلت الکتروفیلی دارد و به راحتی مورد حمله آمین­هاآمین‌ها قرار می­گیردمی‌گیرد. بسته به این که نیتروژن آمین فاقد هیدروژن و یا دارای یک یا دو هیدروژن باشد در مرحله بعد واکنش دوره ویژه­ایویژه‌ای را طی می­کندمی‌کند. نمک­هاینمک‌های –N نیتروزآمونیوم نوع سوم در دمای پایین پایدارند ولی در گرما تجزیه می­شوندمی‌شوند و مخلوطی از ترکیب­هایترکیب‌های مختلف را به دست می­دهندمی‌دهند. از طرف دیگر نمک­هاینمک‌های –Nنیتروزآمونیوم نوع دوم به سادگی پروتون­زداییپروتون‌زدایی شده و به عنوان محصول­هایمحصول‌های اصلی،Nنیتروزآمین­هایاصلی،Nنیتروزآمین‌های نسبتاً پایدار را به دست می­دهندمی‌دهند. واکنش مشابه با آمین­هایآمین‌های نوع اول ابتدا منوآلکیل –Nنیتروزآمین­های–Nنیتروزآمین‌های مربوطه را بدست می­دهد؛می‌دهد؛ ولی این ترکیب­هاترکیب‌ها ناپایدارند و به سرعت به مخلوطی پیچیده تبدیل می­شوندمی‌شوند. ناپایداری –Nنیتروزآمین­های–Nنیتروزآمین‌های نوع اول به پروتون باقیمانده روی نیتروژن مربوط است. به وسیله یک سری از انتقال­هایانتقال‌های هیدروژن، این ترکیب­هاترکیب‌ها ابتدا به دی­آزوهیدروکسیدهادی‌آزوهیدروکسیدها نوآرایی می­کنندمی‌کنند. سپس پروتوناسیون و در پی آن از دست رفتن آب، یون­هاییون‌های دی­آزونیومدی‌آزونیوم بسیار واکنش­پذیرواکنش‌پذیر را ایجاد می­کنندمی‌کنند. دلیل واکنش­پذیریواکنش‌پذیری این نمک­هانمک‌ها تمایل آنها به از دست دادن نیتروژن برای ایجاد کربوکاتیون­هایکربوکاتیون‌های مربوطه است. این کربوکاتیون­هاکربوکاتیون‌ها ممکن است نوآرایی شوند، پروتون­زداییپروتون‌زدایی شوند، یا بدام نوکلئوفیل­هانوکلئوفیل‌ها بیافتند. همان­گونههمان‌گونه که در بالا به این موضوع اشاره شد، اگر آمین مورد استفاده آلیفاتیک باشد نمک­دی­آزونیومنمک‌دی‌آزونیوم حاصل بسیار فعال است و قابل جداسازی نیست اما اگر از ترکیب‌های آروماتیک استفاده کنیم نمک­دی­آزونیومنمک‌دی‌آزونیوم حاصل پایدار خواهد بود. آمین­هایآمین‌های آروماتیک نوع اول با نیترواسید ترکیب می­شوندمی‌شوند و نمک‌های دی­آزونیومدی‌آزونیوم تشکیل می­دهندمی‌دهند. بطور کلی نمک­هاینمک‌های دی آزونیوم آمین‌های آروماتیک در دو دسته مهم از واکنش­هاواکنش‌ها شرکت می‌کنند. دسته اول، واکنش­هایواکنش‌های جانشینی هستند که در جریان این واکنش­هاواکنش‌ها نیتروژن آزاد می‌شود و گروه دیگری بجای آن جانشین می‌گردد. دسته دوم واکنش­هایواکنش‌های زوج شدن هستند که طی آن، نمک دی‌آزونیوم از طریق نیتروژن به یک گروه آروماتیک یا هتروآروماتیک متصل می‌شود. هر دو دسته واکنش از نظر سنتزی بسیار با اهمیت هستند. با استفاده از آریل دی آزونیوم­هاآزونیوم‌ها می­توانمی‌توان ترکیب‌های متنوعی سنتز کرد.
 
'''واکنش سندمایر'''
 
جایگزینی گروه دی­آزونیومدی‌آزونیوم به وسیله Cl یا Br، با استفاده از محلول تازه نمک دی­آزونیومدی‌آزونیوم و مس (I) کلرید یا مس (I) برمید انجام می­گیردمی‌گیرد. در دمای متعارفی، و گاهی در دمای بالاتر، نیتروژن به آسانی متصاعد می­شودمی‌شود و پس از چند ساعت آریل­کلریدآریل‌کلرید یا آریل­برمیدآریل‌برمید را از مخلوط واکنش می­توانمی‌توان استخراج کرد. این روش، با استفاده از مس (I) هالیدها، به واکنش '''سندمایر''' شهرت دارد. جایگزینی گروه دی­آزونیومدی‌آزونیوم به وسیله I، به مس (I) هالید یا مس نیاز ندارد. نمک دی­آزونیومدی‌آزونیوم و پتاسیم یدید، KI، با یکدیگر مخلوط می­شوندمی‌شوند و آریل یدید حاصل می­گرددمی‌گردد. جایگزینی گروه دی­آزونیومدی‌آزونیوم به وسیله F با روش نسبتاً متفاوتی صورت می­گیردمی‌گیرد. افزایش فلوئوروبوریک اسید، HBF<sub>4</sub>، منجربه تشکیل آریل­فلوئوریدآریل‌فلوئورید می­گرددمی‌گردد. جایگزینی گروه دی­آزونیومدی‌آزونیوم بوسیله CN، با واکنش نمک دی­آزونیومدی‌آزونیوم و مس (I) سیانید انجام می­گیردمی‌گیرد. برای جلوگیری از تشکیل HCN، محلول دی­آزونیوم،دی‌آزونیوم، پیش از اضافه شدن به مس (I) سیانید، با سدیم کربنات خنثی می­شودمی‌شود. نمک­هاینمک‌های دی­آزونیومدی‌آزونیوم با آب ترکیب می­شوندمی‌شوند و فنول­هافنول‌ها را به دست می­دهندمی‌دهند. این واکنش در محلول سرد (آب – یخ) نمک­هاینمک‌های دی­آزونیومدی‌آزونیوم نیز به آرامی صورت می­گیردمی‌گیرد. جایگزینی گروه دی­آزونیومدی‌آزونیوم به وسیله H را با تعدادی از عامل­هایعامل‌های کاهنده می­توانمی‌توان انجام داد؛ شاید مفیدترین آنها، هیپوفسفرواسید، یعنی H<sub>3</sub>PO<sub>2</sub>، باشد. نمک دی­آزونیومدی‌آزونیوم در مجاروت هیپوفسفرواسید قرار داده می­شودمی‌شود که در نتیجه آن نیتروژن حذف می­شود،می‌شود، فنول تشکیل و هیپوفسفرواسید به فسفرواسید اکسید می­شودمی‌شود.
 
== امنیت ==