|
== آنزیم هایآنزیم‌های محدودکننده ==
یک آنزیم محدودکننده یا آندونوکلئاز محدودکننده اغلب از گروه [[هیدرولاز]]هاست که به طور اختصاصی، توالی خاصی از [[دی ان ای]] را شناسایی کرده و آن را برش می‌دهند. در صورتی که توالی‌هایی مزبور توسط عواملی مثل متیله‌شدن تغییر یافته باشند مورد شناسائی آنزیم قرار نمی‌گیرند. آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده به طور متداول به ۴ گروه دستهدسته‌بندی بندی می شوندمی‌شوند. این ۴ گروه از نظر ساختار، جایگاه شناسایی و چگونگی برش با یکدیگر متفاوتند. به منظور ایجاد برش در DNA، آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده باید ستون قند-فسفات (sugar-phosphate backbone) را در هر دو رشته قطع کنند.
این آنزیم هاآنزیم‌ها در [[باکتری]] ها‌ها و [[آرکی باکتری|آرکی هاآرکی‌ها]] یافت شده و یک مکانیسم دفاعی علیه [[ویروس]] های‌های مهاجم ارائه می دهند می‌دهند,<ref>Arber, W. and S. Linn, DNA modification and restriction. Annual review of biochemistry, 1969. 38(1): p. 467-500.</ref>,.<ref>Krüger, D. and T.A. Bickle, Bacteriophage survival: multiple mechanisms for avoiding the deoxyribonucleic acid restriction systems of their hosts. Microbiological reviews, 1983. 47(3): p. 345.</ref>. در یک [[پروکاریوت]] ، آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده به صورت انتخابی سبب برش DNAی خارجی در فرایندی که restriction نامیده شدهشده‌است، است، می شوندمی‌شوند. در حالیکه DNAی میزبان توسط آنزیم اصلاح کننده ( یک متیل ترنسفراز ) که سبب تصحیح DNAی پروکاریوت می شود،می‌شود، حفظ می شودمی‌شود. این دو فرایند سبب شکل گیری سیستم مدیفیکاسیون محدود کننده (restriction modification system ) می شوندمی‌شوند.<ref>Kobayashi, I. , Behavior of restriction–modification systems as selfish mobile elements and their impact on genome evolution. Nucleic acids research, 2001. 29(18): p. 3742-3756.</ref>.
تاکنون بیش از ۳۰۰۰ آنزیم محدود کننده شناسایی شده اندشده‌اند که بیش از ۶۰۰ تا از آنها به صورت تجاری در دسترس می باشند می‌باشند.<ref>Roberts, R.J. , et al. , REBASE—enzymes and genes for DNA restriction and modification. Nucleic acids research, 2007. 35(suppl 1): p. D269-D270.</ref> . این آنزیم هاآنزیم‌ها به طور معمول برای اصلاح DNA در آزمایشگاه استفاده می شوندمی‌شوند و یک ابزار حیاتی در شبیه سازیشبیه‌سازی مولکولی می باشند می‌باشند<ref>Old, R.W. and S.B. Primrose, Principles of gene manipulation: an introduction to genetic engineering. Vol. 2. 1981: Univ of California Press.</ref> <ref>Bloom, M.V. , G.A. Freyer, and D.A. Micklos, Laboratory DNA science: an introduction to recombinant DNA techniques and methods of genome analysis. 1996: Benjamin/Cummings Publishing Company, Inc.</ref> <ref>Keuzer, H. and A. Massey, Recombinant DNA and Biotechnology, 2001, ASM press, Washington, DC ISBN.</ref>] ▼
▲تاکنون بیش از ۳۰۰۰ آنزیم محدود کننده شناسایی شده اند که بیش از ۶۰۰ تا از آنها به صورت تجاری در دسترس می باشند <ref>Roberts, R.J., et al., REBASE—enzymes and genes for DNA restriction and modification. Nucleic acids research, 2007. 35(suppl 1): p. D269-D270.</ref>. این آنزیم ها به طور معمول برای اصلاح DNA در آزمایشگاه استفاده می شوند و یک ابزار حیاتی در شبیه سازی مولکولی می باشند <ref>Old, R.W. and S.B. Primrose, Principles of gene manipulation: an introduction to genetic engineering. Vol. 2. 1981: Univ of California Press.</ref> <ref>Bloom, M.V., G.A. Freyer, and D.A. Micklos, Laboratory DNA science: an introduction to recombinant DNA techniques and methods of genome analysis. 1996: Benjamin/Cummings Publishing Company, Inc.</ref> <ref>Keuzer, H. and A. Massey, Recombinant DNA and Biotechnology, 2001, ASM press, Washington, DC ISBN.</ref>]
=== تاریخچه ===
این پدیده برای اولین بار در کار آزمایشگاهی [[سالوادور لوریا]] و [[برتانی]] در اوایل سال ۱۹۵۰ کشف شد. آنها به این نتیجه رسیدند که [[باکتریوفاژ]] لامبدا که می تواندمی‌تواند در یک سویه از [[اشریشیا کلی]] (به عنوان مثال گونه ای کلای C) رشد کند وقتی در گونه دیگری (به عنوان مثال ای کلای گونه K) رشد کند بازده محصول به طرز قابل توجهی کاهش می یابدمی‌یابد. میزبان سلول (در این مثال ای کلای (K به عنوان میزبان محدود کننده شناخته شده و به نظر می رسدمی‌رسد توانایی کاهش فعالیت بیولوژیکی فاژلامبدا را دارد .<ref>UKWUBILE, C.A. , Microbial Analysis of Greywater from Local Bathrooms and Its Health Implications in Bali Local Government Area Taraba State Nigeria. Journal: Journal of Advances in Biotechnology. 2(1)</ref>. در سال 1960۱۹۶۰ در آزمایشگاه هایآزمایشگاه‌های [[ورنر آربر]] و '''مسلسون''' نشان داده شد که محدودیت توسط برش آنزیمی فاژ DNA ایجاد شده. آنزیم درگیر در این فرایند آنزیم محدودکننده نامیده شد .<ref>Meselson, M. and R. Yuan, DNA restriction enzyme from E. coli. Nature, 1968. 217(5134): p. 1110-1114.</ref> <ref>Dussoix, D. and W. Arber, Host specificity of DNA produced by Escherichia coli: II. Control over acceptance of DNA from infecting phage λ. Journal of molecular biology, 1962. 5(1): p. 37-49.</ref> <ref>Lederberg, S. and M. Meselson, Degradation of non-replicating bacteriophage DNA in non-accepting cells. Journal of molecular biology, 1964. 8(5): p. 623-628.</ref>.
آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده مطالعه شده توسط آربر و مسلسون، آنزیم تیپ I بوده که به صورت تصادفی سبب برش DNA در جایگاه هایجایگاه‌های شناسایی می شود می‌شود.<ref>Roberts, R.J. , How restriction enzymes became the workhorses of molecular biology. Proceedings of the National Academy of Sciences, 2005. 102(17): p. 5905-5908.</ref> . در سال ۱۹۷۰ '''همیلتون''' ، '''اسمیت'''، '''توماس''' و '''ویلکاکس''' اولین آنزیم محدود کننده تیپ ۲ (آنزیم Hind II) را از باکتری [[هموفیلوس آنفلوانزا]] کشف کردند .<ref>Smith, H.O. and K. Welcox, A restriction enzyme from Hemophilus influenzae: I. Purification and general properties. Journal of molecular biology, 1970. 51(2): p. 379-391.</ref> <ref>Kelly, T.J. and H.O. Smith, A restriction enzyme from Hemophilus influenzae: II. Base sequence of the recognition site. Journal of molecular biology, 1970. 51(2): p. 393-409.</ref> . آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده از این نوع در کار آزمایشگاهی بسیار مفید بوده و از آنها جهت برش DNA در جایگاه توالی شناسایی خاص استفاده می شودمی‌شود. بعدها [[دنیل ناتانس]] و کاتلین دانا نشان دادند که برش DNAی ویروس سیمین 40( SV40) توسط آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده، قطعات با اندازه خاصی تولید کرده که می توانمی‌توان با استفاده از [[الکتروفورز]] ژل [[پلی اکریل آمید]] جداسازی کرد ،کرد، در نتیجه نشان داده شد که از آنزیم محدود کننده برای نقشه بردارینقشه‌برداری DNA نیز می توانمی‌توان استفاده کرد .<ref>Danna, K. and D. Nathans, Specific cleavage of simian virus 40 DNA by restriction endonuclease of Hemophilus influenzae. Proceedings of the National Academy of Sciences, 1971. 68(12): p. 2913-2917.</ref> . ▼
به جهت کشف و شناسایی آنزیم هاآنزیم‌ها در سال ۱۹۷۸ [[جایزه نوبل]] [[فیزیولوژی]] و [[پزشکی]] به ورنر آربر، [[دنیل ناتانس]] ، [[همیلتون]] و [[اسمیت]] اهدا شد .<ref>Gigliotti, C. , Leonardos Choice. 2009: Springer.</ref> . کشف آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده منجر به دستکاری DNA و توسعه فناوری [[دی ان ای نوترکیب|DNAی نوترکیب]] شد که کاربردهای فراوانی دارد. به عنوان مثال سبب تولید [[پروتئین]] در مقیاس زیاد (مانند هورمون [[انسولین]] در بیماران دیابتی) شده است شده‌است.<ref>Villa-Komaroff, L. , et al. , A bacterial clone synthesizing proinsulin. Proceedings of the National Academy of Sciences, 1978. 75(8): p. 3727-3731.</ref> . ▼
به طور طبیعی اندونوکلئاز هایاندونوکلئازهای محدود کننده بر اساس ترکیب و [[کوفاکتور |کوفاکتورهای]] های ضروری مورد نیاز آنزیم، ماهیت توالی هدف و ساختار جایگاه برش DNAی مناسب با جایگاه هدف، به چهار گروه ( 1،2،3،4۱٬۲٬۳٬۴) دسته‌بندی دسته بندی شده اند شده‌اند.<ref>Bickle, T.A. and D. Krüger, Biology of DNA restriction. Microbiological reviews, 1993. 57(2): p. 434-450.</ref> <ref>Boyer, H.W. , DNA restriction and modification mechanisms in bacteria. Annual Reviews in Microbiology, 1971. 25(1): p. 153-176.</ref> <ref> Yuan, R. , Structure and mechanism of multifunctional restriction endonucleases. Annual review of biochemistry, 1981. 50(1): p. 285-315.</ref> . البته تجزیه و تحلیل توالی DNAی آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده نشان داده اندداده‌اند که بیش از ۴ نوع آنزیم محدود کننده وجود دارد .<ref>Perona, J.J. , Type II restriction endonucleases. Methods, 2002. 28(3): p. 353-364.</ref> . همه انواع آنزیم هاآنزیم‌ها توالی کوتاه و ویژه DNA را شناسایی کرده و قطعات خاص با انتهای ´۵ - فسفات ایجاد می کنندمی‌کنند. در جایگاه برش، ساختار زیرواحد، جایگاه برش و کوفاکتورهای ضروری متفاوت می باشند می‌باشند.<ref>Sistla, S. and D.N. Rao, S-Adenosyl-L-methionine–dependent restriction enzymes. Critical reviews in biochemistry and molecular biology, 2004. 39(1): p. 1-19.</ref> . انواع آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده شامل: ▼
==== آنزیم هایآنزیم‌های تیپ ۱ ==== ▼این آنزیم هاآنزیم‌ها در جایگاه دور از مکان تشخیص، برش ایجاد می کنند می‌کنند. همچنین برای فعالیت به ATP و اس آدنوزیل ال- متیونین نیاز دارند. این آنزیمآنزیم‌ها ها پروتئین هایپروتئین‌های چند منظوره با هردو فعالیت محدود کنندگی و متیلازی می باشندمی‌باشند▼
==== آنزیم هایآنزیم‌های تیپ ۲ ==== ▼▲آنزیم های محدود کننده مطالعه شده توسط آربر و مسلسون، آنزیم تیپ I بوده که به صورت تصادفی سبب برش DNA در جایگاه های شناسایی می شود <ref>Roberts, R.J., How restriction enzymes became the workhorses of molecular biology. Proceedings of the National Academy of Sciences, 2005. 102(17): p. 5905-5908.</ref>. در سال ۱۹۷۰ '''همیلتون''' ، '''اسمیت'''، '''توماس''' و '''ویلکاکس''' اولین آنزیم محدود کننده تیپ ۲ (آنزیم Hind II) را از باکتری [[هموفیلوس آنفلوانزا]] کشف کردند <ref>Smith, H.O. and K. Welcox, A restriction enzyme from Hemophilus influenzae: I. Purification and general properties. Journal of molecular biology, 1970. 51(2): p. 379-391.</ref> <ref>Kelly, T.J. and H.O. Smith, A restriction enzyme from Hemophilus influenzae: II. Base sequence of the recognition site. Journal of molecular biology, 1970. 51(2): p. 393-409.</ref>. آنزیم های محدود کننده از این نوع در کار آزمایشگاهی بسیار مفید بوده و از آنها جهت برش DNA در جایگاه توالی شناسایی خاص استفاده می شود. بعدها [[دنیل ناتانس]] و کاتلین دانا نشان دادند که برش DNAی ویروس سیمین 40( SV40) توسط آنزیم های محدود کننده، قطعات با اندازه خاصی تولید کرده که می توان با استفاده از [[الکتروفورز]] ژل [[پلی اکریل آمید]] جداسازی کرد ، در نتیجه نشان داده شد که از آنزیم محدود کننده برای نقشه برداری DNA نیز می توان استفاده کرد<ref>Danna, K. and D. Nathans, Specific cleavage of simian virus 40 DNA by restriction endonuclease of Hemophilus influenzae. Proceedings of the National Academy of Sciences, 1971. 68(12): p. 2913-2917.</ref>.
در داخل محدوده و یا در فاصله کوتاهی از جایگاه شناسایی برش ایجاد می کنندمی‌کنند. اکثرااکثراً برای فعالیت نیازمند منیزیم بوده و آنزیم هایآنزیم‌های تک عملکردی مستقل از متیلاز می باشندمی‌باشند. ▼
==== آنزیم هایآنزیم‌های تیپ ۳ ==== ▼▲به جهت کشف و شناسایی آنزیم ها در سال ۱۹۷۸ [[جایزه نوبل]] [[فیزیولوژی]] و [[پزشکی]] به ورنر آربر، [[دنیل ناتانس]] ، [[همیلتون]] و [[اسمیت]] اهدا شد <ref>Gigliotti, C., Leonardos Choice. 2009: Springer.</ref>. کشف آنزیم های محدود کننده منجر به دستکاری DNA و توسعه فناوری [[دی ان ای نوترکیب|DNAی نوترکیب]] شد که کاربردهای فراوانی دارد. به عنوان مثال سبب تولید [[پروتئین]] در مقیاس زیاد (مانند هورمون [[انسولین]] در بیماران دیابتی) شده است <ref>Villa-Komaroff, L., et al., A bacterial clone synthesizing proinsulin. Proceedings of the National Academy of Sciences, 1978. 75(8): p. 3727-3731.</ref>.
در فاصله کمی از جایگاه شناسایی، برش ایجاد می کنندمی‌کنند. نیازمند ATP ( اما بدون تجزیه آن) هستند اما حضور اس آدنوزیل ال متیونین ضروری نمی باشدنمی‌باشد. ▼
==== آنزیم هایآنزیم‌های تیپ ۴ ==== ▼
این آنزیمآنزیم‌ها ها DNA هایDNAهای تغییر یافته ( به عنوان مثال DNA هایDNAهای متیله شده، هیدروکسی متیله و گلیکوزیل هیدروکسی متیله ) را شناسایی کرده و برش می دهندمی‌دهند. ▼▲به طور طبیعی اندونوکلئاز های محدود کننده بر اساس ترکیب و [[کوفاکتور|کوفاکتورهای]] ضروری مورد نیاز آنزیم، ماهیت توالی هدف و ساختار جایگاه برش DNAی مناسب با جایگاه هدف، به چهار گروه (1،2،3،4) دسته بندی شده اند <ref>Bickle, T.A. and D. Krüger, Biology of DNA restriction. Microbiological reviews, 1993. 57(2): p. 434-450.</ref> <ref>Boyer, H.W., DNA restriction and modification mechanisms in bacteria. Annual Reviews in Microbiology, 1971. 25(1): p. 153-176.</ref> <ref> Yuan, R., Structure and mechanism of multifunctional restriction endonucleases. Annual review of biochemistry, 1981. 50(1): p. 285-315.</ref> . البته تجزیه و تحلیل توالی DNAی آنزیم های محدود کننده نشان داده اند که بیش از ۴ نوع آنزیم محدود کننده وجود دارد <ref>Perona, J.J., Type II restriction endonucleases. Methods, 2002. 28(3): p. 353-364.</ref>. همه انواع آنزیم ها توالی کوتاه و ویژه DNA را شناسایی کرده و قطعات خاص با انتهای ´۵ - فسفات ایجاد می کنند. در جایگاه برش، ساختار زیرواحد، جایگاه برش و کوفاکتورهای ضروری متفاوت می باشند <ref>Sistla, S. and D.N. Rao, S-Adenosyl-L-methionine–dependent restriction enzymes. Critical reviews in biochemistry and molecular biology, 2004. 39(1): p. 1-19.</ref>. انواع آنزیم های محدود کننده شامل:
▲==== آنزیم های تیپ ۱ ====
▲این آنزیم ها در جایگاه دور از مکان تشخیص، برش ایجاد می کنند . همچنین برای فعالیت به ATP و اس آدنوزیل ال- متیونین نیاز دارند. این آنزیم ها پروتئین های چند منظوره با هردو فعالیت محدود کنندگی و متیلازی می باشند
▲==== آنزیم های تیپ ۲ ====
▲در داخل محدوده و یا در فاصله کوتاهی از جایگاه شناسایی برش ایجاد می کنند. اکثرا برای فعالیت نیازمند منیزیم بوده و آنزیم های تک عملکردی مستقل از متیلاز می باشند.
▲==== آنزیم های تیپ ۳ ====
▲در فاصله کمی از جایگاه شناسایی، برش ایجاد می کنند. نیازمند ATP ( اما بدون تجزیه آن) هستند اما حضور اس آدنوزیل ال متیونین ضروری نمی باشد.
▲==== آنزیم های تیپ ۴ ====
▲این آنزیم ها DNA های تغییر یافته ( به عنوان مثال DNA های متیله شده، هیدروکسی متیله و گلیکوزیل هیدروکسی متیله ) را شناسایی کرده و برش می دهند.
=== چند نمونه از آنزیم‌های محدودکننده === ▼
▲=== چند نمونه از آنزیم‌های محدودکننده ===
* SacI
* SalI
* XbaI
* XhoI
از آنزیم های محدود کننده جهت انتقال ژن به وکتور [[پلاسمید|پلاسمیدی]] در فرایند کلونینگ ژن و تولید پروتئین استفاده می شود. ▼
جهت استفاده بهینه، در پلاسمید هایی که به صورت متداول برای کلونینگ ژن استفاده می شوند، یک توالی کوتاه پلی لینکر(a short polylinker sequence) قرار می گیرد که به آن multiple cloning site یا به اختصار '''MCS''' گفته می شود. این توالی دارای جایگاه شناسایی آنزیم محدود کننده است و آنزیم محدود کننده قادر است این توالی را شناسایی کند. ▼▲از آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده جهت انتقال ژن به وکتور [[پلاسمید|پلاسمیدی]] در فرایند کلونینگ ژن و تولید پروتئین استفاده می شودمی‌شود.
▲جهت استفاده بهینه، در پلاسمید هاییپلاسمیدهایی که به صورت متداول برای کلونینگ ژن استفاده می شوند،می‌شوند، یک توالی کوتاه پلی لینکر(a short polylinker sequence) قرار می گیردمی‌گیرد که به آن multiple cloning site یا به اختصار '''MCS''' گفته می شودمی‌شود. این توالی دارای جایگاه شناسایی آنزیم محدود کننده است و آنزیم محدود کننده قادر است این توالی را شناسایی کند.
جایگاه های محدود کننده تعیین می کند که ما از چه نوع اندونوکلئازی جهت هضم DNA باید استفاده کنیم. هنگام کلون کردن یک قطعه ژن به داخل وکتور هردو DNAی پلاسمید و ژن وارد شده با آنزیم های محدود کننده یکسانی برش داده می شوند، و سپس با کمک آنزیم DNA لیگاز به یکدیگر متصل می شوند <ref>Sambrook, J., E. Fritsch, and T. Maniatis, Molecular cloning: a laboratory manual, Cold Spring Laboratory. Cold Spring Harbor, NY. VIII. Appendix A. pBIND Vector Sequence (continued) A. pBIND Vector Sequence (continued) B. pBIND Vector Restriction Sites Enzyme# of Sites Location Dra I, 1989. 4(1857): p. 4877.</ref>. ▼
▲جایگاه هایجایگاه‌های محدود کننده تعیین می کندمی‌کند که ما از چه نوع اندونوکلئازی جهت هضم DNA باید استفاده کنیم. هنگام کلون کردن یک قطعه ژن به داخل وکتور هردو DNAی پلاسمید و ژن وارد شده با آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده یکسانی برش داده می شوند،می‌شوند، و سپس با کمک آنزیم DNA لیگاز به یکدیگر متصل می شوند می‌شوند.<ref>Sambrook, J. , E. Fritsch, and T. Maniatis, Molecular cloning: a laboratory manual, Cold Spring Laboratory. Cold Spring Harbor, NY. VIII. Appendix A. pBIND Vector Sequence (continued) A. pBIND Vector Sequence (continued) B. pBIND Vector Restriction Sites Enzyme# of Sites Location Dra I, 1989. 4(1857): p. 4877.</ref> .
آنزیم های محدود کننده نیز می توانند به طور ویژه برای تشخیص آلل های ژن با تغییرات تک باز شناخته شده در DNA که به عنوان پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی شناخته می شوند، استفاده شوند<ref>Zhang, R., et al., SNP Cutter: a comprehensive tool for SNP PCR–RFLP assay design. Nucleic acids research, 2005. 33(suppl 2): p. W489-W492.</ref>. در این روش آنزیم محدود کننده می تواند برای [[ژنوتیپ]] یک DNA بدون نیاز به هزینه های سنگین توالی یابی ژن استفاده شود. ابتدا نمونه با آنزیم های محدود کننده هضم شده تا سبب تولید قطعات DNA شود و سپس قطعات با اندازه های مختلف توسط ژل الکتروفورز از هم جدا می شوند. به طور کلی آلل ها با جایگاه های شناسایی صحیح، دو باند DNA بر روی ژل تولید می کنند و با جایگاه های محدود کننده تغییر یافته برش نخواهند خورد. در صورت عدم برش، تنها یک باند بر روی ژل ایجاد می شود<ref>Vandergeest, P., Mapping nature: Territorialization of forest rights in Thailand. 1996.</ref>. ▼
▲آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده نیز می توانندمی‌توانند به طور ویژه برای تشخیص آلل هایآلل‌های ژن با تغییرات تک باز شناخته شده در DNA که به عنوان پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی شناخته می شوند،می‌شوند، استفاده شوند .<ref>Zhang, R. , et al. , SNP Cutter: a comprehensive tool for SNP PCR–RFLP assay design. Nucleic acids research, 2005. 33(suppl 2): p. W489-W492.</ref> . در این روش آنزیم محدود کننده می تواندمی‌تواند برای [[ژنوتیپ]] یک DNA بدون نیاز به هزینه هایهزینه‌های سنگین توالی یابی ژن استفاده شود. ابتدا نمونه با آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده هضم شده تا سبب تولید قطعات DNA شود و سپس قطعات با اندازه هایاندازه‌های مختلف توسط ژل الکتروفورز از هم جدا می شوندمی‌شوند. به طور کلی آلل هاآلل‌ها با جایگاه هایجایگاه‌های شناسایی صحیح، دو باند DNA بر روی ژل تولید می کنندمی‌کنند و با جایگاه هایجایگاه‌های محدود کننده تغییر یافته برش نخواهند خورد. در صورت عدم برش، تنها یک باند بر روی ژل ایجاد می شودمی‌شود.<ref>Vandergeest, P. , Mapping nature: Territorialization of forest rights in Thailand. 1996.</ref> .
توسط هضم آنزیمی، طول های متفاوتی از DNA ایجاد می گردد که سبب ظهور الگوی ویژه ای از باند ها بعد از الکتروفورز می شود. از این الگو می تواند برای انگشت نگاری DNA استفاده گردد. در روشی مشابه ، آنزیم های محدود کننده برای هضم DNAی ژنومی جهت تجزیه و تحلیل DNA توسط ساترن بلات استفاده شده است . این روش سبب می شود محققان بتوانند به شناسایی چگونگی تکثیر بالا از یک ژن موجود در ژنوم فرد یا چگونگی جهش های ژنی موجود در جمعیت بپردازند. ▼
▲توسط هضم آنزیمی، طول هایطول‌های متفاوتی از DNA ایجاد می گرددمی‌گردد که سبب ظهور الگوی ویژه ای از باند هاباندها بعد از الکتروفورز می شودمی‌شود. از این الگو می تواندمی‌تواند برای انگشت نگاری DNA استفاده گردد. در روشی مشابهمشابه، ، آنزیم هایآنزیم‌های محدود کننده برای هضم DNAی ژنومی جهت تجزیه و تحلیل DNA توسط ساترن بلات استفاده شده است شده‌است. این روش سبب می شودمی‌شود محققان بتوانند به شناسایی چگونگی تکثیر بالا از یک ژن موجود در ژنوم فرد یا چگونگی جهش هایجهش‌های ژنی موجود در جمعیت بپردازند.
== جستارهای وابسته ==
== منابع ==
{{چپ چین}}
{{پانویس|۲}}
<div dir="ltr">
* Brown TA (۲۰۰۱2001)Gene Cloning and DNA Analysis: An Introduction. Blackwell Scientific Publication،Publication, Oxford.
* Rassart،Rassart, E. & Jolicoeur،Jolicoeur, P. Restriction analysis and molecular cloning of endogenous murine leukemia virus-specific DNA sequences of the mouse genome. Virol. ۱۲۳، ۱۷۵-۱۸۶،۱۷۵–۱۸۶، ۱۹۸۲.
* Primrose SB،SB, Twyman RM ،Old,Old RW (۲۰۰۱2001) Principles of Gne Manipulation ،۶th,6th edn. Blackwell Scientific Publication،Publication, Oxford.
</div>
| 