بوسنی و هرزگوین: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۵۵:
== تاریخ ==
== جنگ جهانی اول ==
بوسنی که نژاد اسلاو دارند، باقیمانده قلمروی اروپایی امپراتوری عثمانی مسلمان بود؛ مورد منازعه صربها و امپراتوری اتریش قرار داشت. [[جنگ جهانی اول]] از پایتخت بوسنی و هرزگووین ([[سارایوو]]) و با[[ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند]] ولیعهد [[امپراتوری اتریش]] توسط یک صرب ملی گرا آغاز شد؛ باعث شد صربستان و امپراتوری اتریش و بالطبع در ادامه پدرخوانده های آنان: امپراتوری روسیه و امپراتوری آلمان با هم درگیر جنگ گسترده شوند. انگلیس بدلیل رقابت اروپایی، در عملیات ترور و ایجاد این تخاصم اروپایی نقش داشت. امپراتوریهای عثمانی و فرانسه و انگلیس نیز وارد این جنگ بزرگ فراگیر شدند.
== جنگ جهانی دوم ==
پس از پایان جنگ اول جهانی، کشور پادشاهی یوگسلاوی بوجود آمد که بوسنی بهمراه صربستان و کرواسی و اسلوونی و مونته نگرو و بقیه در قالب این کشور قرار داشتند. با ظهور [[آلمان نازیسم]] و تمایل هیتلر برای احیای امپراتوری آلمان و ژرمن، کشورهای تکه تکه جدا شده امپراتوری اتریش نیز ضمیمه الحاق یا متحد آلمان گردیدند، پادشاهی یوگسلاوی تحت فشار موج تمایلات اعتقادی نازیسم پس پیمان اتحاد با آلمان نازی بست؛ بهار ۱۹۴۱ اما[[ انگلیس]] که متحدش یونان را در خطر می دید پس با تحریک و دسیسه، کودتای افسران صربهای ملی گرا در یوگسلاوی علیه پادشاه و پیمانش با آلمان را سبب شد، که این اقدام باعث حمله آلمان نازی گردید. بلافاصله قومیتهای موزاییکی پادشاهی یوگسلاوی از هم جدا شدند و اسلوونی و کروواسی و بوسنی بااشتیاق به آلمان و متحدش ایتالیا الحاق شدند و صربستان بلگراد در طی جنگ یکماهه بشدت سرکوب و اشغال شد.
پس از پایان [[جنگ جهانی دوم]] و ایجاد [[جمهوری سوسیالیستی یوگسلاوی]]، بوسنی با نام [[جمهوری سوسیالیستی بوسنی و هرزگوین]] یکی از جمهوری‌های یوگسلاوی سوسیالیستی بود.▼
بوسنی مسلمان در قالب حکومت کروات و در جنگ بالکان متحد آلمان نازی بود. شیخ [[امین الحسینی]] مفتی فلسطین در پی توافق با هیتلر در مورد منع مهاجرت یهودیان به فلسطین، در عوض با تشکیل ا[[رتش سیزدهم اس اس خنجر کوهستانی]] در اتحاد با آلمانها علیه یهودیان صرب و کولی فعالیت میکرد.
گروههای مسلح تشنیک قوم صرب و اوستاش قوم کروات و پارتیزانهای ملی گرای مارشال تیتو هم بودند که جنگها و کشتارهای خونین قومی علیه یکدیگر را باعث شدند. در ۱۹۴۴ با شکستهای آلمان نازی و خروجش از یوگسلاوی بهمراه متحدانش، پارتیزانهای ملی گرای مارشال تیتو حاکم شدند و دیگر اقوام پاکسازی خونین گردیدند.
▲پس از پایان
== پس از فروپاشی شوروی ==
پس از فروپاشی شوروی، کشور یوگسلاوی سوسیالیستی که از اقمار بلوک شرق بود نیز تجزیه شد [[فروپاشی یوگسلاوی]]، [[جمهوری بوسنی و هرزگوین]]
{{اصلی|جنگ بوسنی}}
[[صرب]]های بوسنی، که از جانب
قدرتهای نژادی اروپایی هم از حضور یک کشور [[مسلمان]] ناهمگون در اروپای مسیحی ناخشنود بودند و حاضر به کمک نبودند. بوسنیایی ها که ضعف شدید تسلیحاتی و تحریم محاصره بودند بشدت تحت فشار جنگ چهار ساله قرار گرفتند، در این میان فقط بعضی کشورهای مسلمان مانند [[ایران]] پاکستان عربستان کمکهایی نمودند.
با اعمال نظر (نژاد انگلوساکسون) انگلیس و آمریکا در
عاقبت در
▲در مارس ۱۹۹۴، در پی [[موافقتنامه واشینگتن]]، ''جمهوری کروات بوسنی و هرزگوین'' و جمهوری بوسنی و هرزگوین با هم ادغام شده و [[فدراسیون بوسنی و هرزگوین]] را ایجاد کردند. بر طبق این موافقتنامه، بوسنیایی‌ها و کروات‌ها تعداد دسته‌های رزمنده را در بوسنی و هرزگوین از سه به دو تقلیل دادند.
▲در ۲۱ نوامبر ۱۹۹۵ گروههای درگیر جنگ، [[موافقتنامه دیتون|موافقت‌نامهٔ صلح دیتون]] را امضا کردند که جنگ سه ساله داخلی بین قومیتی را متوقف کرد (توافقنامه نهایی در ۱۴ دسامبر ۱۹۹۵ در پاریس امضا شد).
توافق صلح دیتون مرزهای بین‌المللی بوسنی و هرزگوین را ابقا کرد و یک دولت مشترک چند قومیتی دموکراتیک ایجاد کرد که با در دست داشتن هدایت سیاست خارجی، روابط دیپلماتیک و امور مالی تقویت می‌شد. ترتیبات سیاسی بجا مانده از توافق صلح دیتون در سال ۱۹۹۵ به درگیری‌ها خاتمه داد. اما این توافقات اختلافات ناشی از ایدئولوژی‌های ملی‌گرایانه‌ای را که جنگ به‌خاطر آنها آغاز شد، التیام نبخشیده است. همچنین این توافق، کنترل قدری کمتر از نیمی از کشور و امکان وتوی سیاست‌های ملی در بوسنی هرزگوین را در اختیارشان گذاشت که این امر جلوی توسعه اقتصاد بوسنی را گرفته و زمینه را برای رواج فساد مالی و اداری فراهم کرده است.<ref name="">[http://www.bbc.co.uk/persian/world/2014/07/140702_an_ww1_bosnia_legacy.shtml| بوسنی و جنگ جهانی اول] بی بی فارسی، ۱۱ تیر ۱۳۹۳</ref>▼
▲توافق صلح دیتون مرزهای بین‌المللی بوسنی و هرزگوین را ابقا کرد و یک دولت مشترک چند قومیتی دموکراتیک ایجاد کرد که با در دست داشتن هدایت سیاست خارجی، روابط دیپلماتیک و امور مالی تقویت می‌شد. ترتیبات سیاسی بجا مانده از توافق صلح دیتون در سال ۱۹۹۵ به درگیری‌ها خاتمه داد. اما این توافقات اختلافات ناشی از ایدئولوژی‌های ملی‌گرایانه‌ای را که جنگ به‌خاطر آنها آغاز
همچنین لایه دومی از حکومت، تشکیل شد. از دو بخش تقریباً مساوی از لحاظ اندازه، درنظر گرفته شد: [[فدراسیون بوسنی و هرزگوین|فدراسیون بوسنیایی/کروات بوسنی و هرزگوین]] و [[جمهوری صربی بوسنی]] تحت رهبری صربها (RS). دولت‌های فدراسیون و RS با امکان نظارت بر اکثر فعالیت‌های دولت تقویت شدند. همچنین دفتر نمایندگان بلندپایه (OHR) برای نظارت بر اجرای جنبه‌های مدنی موافقتنامه تأسیس شد.
سطر ۸۷ ⟵ ۸۶:
== تقسیمات کشوری ==
پایتخت این کشور [[سارایوو]] است. کشور شامل ۱۳ استان می‌باشد.
== جغرافیا ==
کشور بوسنی و هرزگوین به لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب شرق اروپا و در [[شبه جزیره بالکان]] قرار گرفته‌است با آب و هوایی معتدل و کوهستانی و سرسبز زیبا ؛ که با کشورهای [[کرواسی]]، [[صربستان]] و [[مونته نگرو]] مرز مشترک دارد. این کشور از دو ناحیهٔ [[بوسنی (ناحیه)|بوسنی]] (در شمال) و [[هرزگوین]] (در جنوب) تشکیل شده‌است. مرز آبی این
== اقتصاد ==
سطر ۱۰۳ ⟵ ۱۰۲:
== مردم ==
جمعیت این کشور ۳٬۹۸۱٬۲۳۹ نفر است
میانگین سنی آنها ۳۹ سال است. امید به زندگی در بدو تولد برای زنان ۸۲ سال و برای مردان ۷۴ سال است. کمتر از ۰/۱ درصد از مردم آن به بیماری ایدز مبتلا هستند. ۴۸٪ از مردم این کشور بوسنیایی، ۳۷٪ صرب و ۱۴٪ کروات هستند که از این میان ۴۰ درصد از آنها مسلمان، ۳۱ درصد ارتودوکس و ۱۵ درصد کاتولیک هستند.▼
نژاد مردم [[اسلاو]] است. سفیدپوست و زیبایی خوش چهره و بلندقامتی از ویژگیهایشان است.
زبان‌های رایج در این کشور [[بوسنیایی]]، [[کروواتی]] و [[صربی]] است.▼
۴۸٪ از مردم این کشور بوسنیایی، ۳۷٪ صرب و ۱۴٪ کروات هستند.
▲
▲زبان‌های محلی رایج در این کشور [[بوسنیایی]]، [[کروواتی]] و [[صربی]] است.
[[بوسنیایی]] نیز زبان اصلی آنها است.
== ارتباطات ==
| |||