کادمیم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
KasparBot (بحث | مشارکت‌ها)
قرار دادن {{داده‌های کتابخانه‌ای}} با اطلاعات ویکی‌داده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کادمیم}}
 
'''کادمیم''' عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان Cd و عدد اتمی ۴۸ قرار گرفته‌است. کادمیم عنصری نسبتاً" کمیاب، نرم، با رنگ سفید مایل به آبی و فلز انتقالی سمی است که در سنگ معدن [[روی]] وجود داشته و در باتریها به مقدار زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
 
== خصوصیات قابل توجه ==
 
کادمیم فلز دو ظرفیتی نرم، چکش خوار، انعطاف پذیر و به رنگ سفید مایل به آبی است که با چاقو به راحتی بریده می‌شود. این عنصر از بسیاری جهات شبیه روی است اما کادمیم ترکیبات پیچیده بیشتری بوجود می‌آورد.
معمولی ترین حالت اکسیداسیون کادمیم ۲+ می‌باشد، گرچه نمونه‌های کمیابی از ۱+ نیز می‌توان پیدا کرد.
 
== کاربردها ==
 
تقریباً" سه چهارم کادمیم در [[باتری|باتریها]]ها به ویژه در باتری‌های Ni-Cd استفاده می‌گردد و بیشتر یک سوم باقی‌مانده عمدتاً" جهت رنگها، پوششها، آبکاری و بعنوان مواد ثبات بخش در پلاستیکها بکار می‌رود.
کاربردهای دیگر:
 
سطر ۲۳ ⟵ ۲۲:
بعضی از ترکیبات کادمیم بعنوان تثبیت کننده در Polyvinyl Coloride بکار می‌رود.
 
== تاریخچه ==
 
کادمیم (لاتین cadmia، یونانی kadmeia به معنی کالامین) در سال ۱۸۱۷ در آلمان توسط Friedrich Stromeyer کشف شد. او این عنصر جدید را درون یک ناخالصی در کربنات روی پیدا کرد(کالامین) و برای مدت صد سال تنها تولید کننده مهم این فلز باقی ماند. این فلز به همان واژه لاتین کالامین نامگذاری شد چون آنرا در ترکیب روی یافته بودند. Stromeyer متوجه شد بعضی از نمونه‌های ناخالص کالامین هنگام حرارت تغییر رنگ می‌دهند اما کالامین خالص اینگونه نیست.
سطر ۲۹ ⟵ ۲۸:
در سال ۱۹۲۷ کنفرانس بین‌المللی اوزان و مقادیر، متر را با توجه به یک خط طیف کادیم قرمز دوباره تعریف نمود.(یعنی: طول موجهای 164.13،553،1=m1)این تعریف اکنون تغییر یافته(به krypton نگاه کنید)
 
== پیدایش ==
 
سنگهای معدن که حاوی کادمیم می‌باشند کمیاب بوده و در صورت یافت شدن به مقادیر خیلی کم وجود دارند. CdS) Greenockite)، تنها کانی مهم کادیم، تقریباً همیشه به ZnS) sphalerite) متصل است. درنتیجه کادمیم عمدتاً" بعنوان یک [[محصول جانبی]] از استخراج، خالص سازی و تصفیه سولفید اوره حاصل از سنگ معدن [[روی]]، و به میزان کمتر از [[سرب]] و [[مس]] تولید می‌شود.
سطر ۳۸ ⟵ ۳۷:
کادمیم بطورطبیعی شامل ۶ ایزوتوپ پایداراست. ۲۷ ایزوتوپ پرتوزا(radioisotopes)شناخته شده که پایدارترین آنها Cd-113 با نیمه عمر ۷/۷ کوادریلیون سال،109 Cd- با نیمه عمر۶/۴۲۶ روز و Cd-115 با نیمه عمر ۴۶/۵۳ ساعت می‌باشد. مابقی ایزوتوپهای رادیو اکتیو دارای نیمه عمری کمتر از ۵/۲ ساعت بوده که اکثر آنها نیمه عمرشان کمتر از ۵ دقیقه‌است. این عنصر دارای ۸ ایزومر هسته‌ای «meta state) است که پایدار ترینشان Cdm-113 (با نیم عمر ۱۴٫۱ سال)، Cdm-115 (با نیم عمر ۴۴٫۶ روز) و Cdm-117 (با نیمه عمر ۳٫۳۶ ساعت) می‌باشد.
ایزوتوپهای کادمیم از نظر وزن اتمی در بازه از واحد Cd-97» amu)، تا Cd-138) amu129.934) قراردارند. حالت فروپاشی اتمی بلافاصله، پیش از دومین ایزوتوپ پایدار فراوان، Cd-12، الکترون گیری و حالت بلافاصله بعدی، کاهش بتا می‌باشد. محصول فروپاشی اصلی قبل از Cd-112، عنصر ۴۷ «نقره) و محصول بعد از آن عنصر ۴۹ (ایندیم) است.
== هشدارها ==
کادمیم از معدود عناصری است که هیچگونه نقش ساختاری در بدن انسان ندارد. این عنصر و محلول ترکیبات آن حتی به میزان بسیار کم، سمی هستند و در اندام‌ها و محیط زیست، ذخیره می‌شوند.
استنشاق گرد کادمیم به سرعت در دستگاه تنفسی و کلیه‌ها ایجاد مشکلاتی می‌کند که می‌توانند کشنده باشند (اغلب از نارسائی کلیوی). خوردن هر مقدار قابل ملاحظه‌ای ازکادمیم موجب مسمومیت سریع کبد وکلیه‌ها می‌گردد. ترکیباتی که محتوی کادمیم هستند نیز باعث مسمومیت می‌شوند.
سطر ۵۸ ⟵ ۵۷:
[[رده:سم‌شناسی]]
[[رده:عناصر شیمیایی]]
[[رده:فلزات پس‌واسطه]]
 
[[رده:فلزات واسطه]]
[[رده:کارسینوژن‌های گروه ۱ پژوهش‌گاه بین‌المللی سرطان]]
[[رده:کانی‌های عناصر آزاد]]
[[رده:مختل‌کننده‌های غده‌های درون‌ریز]]