دیلمیان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دیلمیان''' طوایفی کوه‌نشین بودند که جغرافیدانانجغرافی دانان عرب قرن دهم میلادی آنها را همان ساکنان دیلم (ارتفاعات [[استان گیلان|گیلان]] و غرب [[استان مازندران|مازندران]]) می‌دانستند. گرچه می‌توان توزیع گسترده‌تری تا جنوب [[ارمنستان]] و [[قفقاز]] هم می‌توان نتیجه گرفت.<ref>In antiquity the Deylamites (Gk. Dolomîtai and variants) were mountain tribes, usually identified by 10th-century Arab geographers with the inhabitants of Deylam, the highlands of Gīlān. A considerably broader distribution extending as far as southern Armenia and the Caucasus can be deduced, however. http://www.iranicaonline.org/articles/deylamites</ref> «[[زیاریان]]» و «[[آل بویه]]»، دو خاندان [[دیلمستان|دیلمی]] از نواحی کوهستانی [[گیلان]] بودند که توانستند در بخش بزرگی از ایران حکومت کنند. در واقع، بعد از حکومت نیمه مستقل طاهریان و پس از صفاریان و در ایام امارت امیری سامانی در ماوراءالنهر،[[ماوراءالنهر]]، این حکومت های محلی توانستند بر قسمت عمده ایران غربی، یعنی از خراسان تا بغداد تسلط یابند. حکومت این طوایف به دو نام مشخص و دو دوره پی در پی در تاریخ شهرت یافته: [[زیاریان]] (آل زیار) و بویه ایان، ([[آل بویه]]).

قدیمی‌ترین اشاره به دیلمی‌ها به قرن دوم پیش از میلاد در کتاب «تاریخ جهانی» نوشته [[پولیبیوس]]<ref name="Polybius">Polybius</ref> برمی‌گردد.<ref name="ReferenceA">Wolfgang Felix, Wilferd Madelung. «DEYLAMITES». Encyclopædia Iranica. 1st Edition</ref>