فسفر: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ردهانبوه: حذف از رده:دفع آفات |
|||
خط ۲:
{{جعبه اطلاعات فسفر}}
[[پرونده:P,15.jpg|بندانگشتی|300px|چپ|عنصر فسفر]]
== مشخصات ==
عدد اتمی: ۱۵
۳۰٬۹۷۳۸ g.mol -۱: [[جرم اتمی]]
حالت اکسایش
الکترونگاتیوی (بر اساس قرارداد :pauling): ۲٬۱
چگالی: ۱٬۸۲ g/ml at
نقطه ذوب: ۴۴٬۲ °C
نقطهٔ جوش: ۲۸۰ °C
شعاع اتمی: ۱٬۲۸ Å
شعاع یونی: ۰٬۳۴ Å
آرایش الکترونی: [Ne]
انرژی نخستین یونش: ۱۰٬۱۱۸ eV
انرژی دومین یونش: ۱۹٬۷۲۵ eV
انرژی سومین یونش: ۲۹٬۱۴۱ eV
کشف شده بوسیله
فسفر یکی از اعضای نافلز چند ظرفیتی [[گروه نیتروژن]] می‌باشد. این عنصر به چندین شکل آلوتروپی در طبیعت یافت شده‌است و یکی از عناصر حیاتی برای زندگی ارگانیسم‌های طبیعی (ترکیب [[موجودات زنده]]
چندین شکل فسفر وجود دارند که عبارت اند از:فسفر سفید، [[فسفر سرخ|قرمز]]، سیاه؛ اگر چه رنگ‌های آنها تا حد زیادی به نظر می‌رسد تفاوت کمی با هم داشته باشد. فسفر سفید یکی از شکل‌های فسفر است که به طور صنعتی تولید می‌شود که در تاریکی
شکل سوم، یعنی فسفر سیاه، که در زیر فشار بالا ساخته می‌شود شبیه به گرافیت بوده و مانند گرافیت توانایی هدایت الکتریکی را دارد.
به غیر از آب و غذا [[بدن انسان]] برای بقا نیاز ویتامین‌های مشخص و [[مواد معدنی]] دارد. [[کلسیم]] و '''فسفر''' دو [[ماده معدنی]] مهم در بدن انسان هستند که با کمک همدیگر دندانها و استخوانها را می‌سازند. فسفر ۱ درصد کل وزن بدن را تشکیل می‌دهد، بنابراین اگر فردی ۱۵۰ پوند وزن داشته باشد یک و نیم پوند فسفر در بدن دارد.
بیشتر فسفر بدن (در حدود ۸۵ درصد) در استخوانها و دندانها (جایی که با کلسیم برای ساختن استخوان قویتر و
== کاربردها در پزشکی ==
در حالت معمول نیاز به مصرف مکمل‌های فسفر وجود ندارد زیرا غذاهایی که ما می‌خوریم حاوی مقادیر کافی فسفر است، با اینحال در بعضی موارد برای مثال در شخصی که بیماری کلیوی دارد، پزشک مکمل‌های فسفر را تجویز می‌کند. بعضی از [[ورزش|ورزشکاران]] قبل از شروع رقابت یا کارهای سنگین برای کاهش [[درد عضلانی]] و خستگی از مکمل‌های پتاسیم استفاده می‌کنند. مصرف فسفر و کلسیم با همدیگر
▲در حالت معمول نیاز به مصرف مکمل‌های فسفر وجود ندارد زیرا غذاهایی که ما می‌خوریم حاوی مقادیر کافی فسفر است، با اینحال در بعضی موارد برای مثال در شخصی که بیماری کلیوی دارد، پزشک مکمل‌های فسفر را تجویز می‌کند. بعضی از [[ورزش|ورزشکاران]] قبل از شروع رقابت یا کارهای سنگین برای کاهش [[درد عضلانی]] و خستگی از مکمل‌های پتاسیم استفاده می‌کنند. مصرف فسفر و کلسیم با همدیگر
می‌تواند باعث بهبود [[شکستگی استخوان]] و درمان کمبودهای ویتامین «دی» نظیر استئومالاسی (نرمی استخوان) و ریکتز شود.
{{سخ}}
سینوویورتز با فسفر رادیواکتیو،
== کاربردهای دیگر ==
هم چنین از دیگر کاربردهای فسفر می‌توان در [[اسید فسفریک]] غلیظ شده که در کودها
برای کشاورزی و تولیدات کشاورزی کاربرد دارد. فسفات‌ها در شیشه‌های خاص، [[لامپ سدیم]]، تولید استیل و کاربردهای نظامی (بمب‌های آتش
== فسفر در محیط زیست ==
در جهان طبیعت هرگز فسفر به شکل خالص دیده نشده‌است. اما تنها به شکل فسفات دیده شده که شامل اتم فسفر تشکیل پیوند داده با چهار اتم اکسیژن می‌باشد. این می‌تواند به شکل یون فسفات دارای بار منفی شده (PO۴۳-) که در مواد معدنی یا به عنوان organophosphates که مولکول‌های ارگانیسمی چسبیده به یک، دو یا سه اتم اکسیژن هستند وجود دارد
مقدار فسفر ی که به طور طبیعی در غذا وجود دارد به طور قابل ملاحظه‌ای تفاوت دارد اما می‌تواند به عنوان بیشترین مقدار در جگر (
کانی‌های فسفات دار زیادی وجود دارند بیشترین آنها به شکل apatite هستند. Fluorapatite بیشترین ذخیرهٔ استخراج شدهٔ معدنی فسفر را داراست. مناطق مهم و عمده استخراج معدنی این ماده در روسیه، مراکش، تانزانیا، توگو و Nauru (کشور ایسلند قرار گرفته در [[اقیانوس آرام]] (قلمرو قدیم استرالیا))هستند. تولید جهانی ۱۵۳ میلیون تن در سال است. نگرانی‌هایی در مورد اینکه تا چند سال دیگر این منابع فسفر باقی خواهند ماند، وجود دارد. در صورت کمبود این ماده می‌تواند مشکلات جدی در تولید غذای جهانی به وجود آید، به خاطر اینکه فسفر یکی از اجزای مهم در کودها می‌باشد.
در اقیانوس‌ها، تجمع فسفر
=== منابع غذایی ===
گوشت قرمز و مرغ و بوقلمون حاوی مقادیر چشمگیری فسفر هستند. منابع دیگر شامل شیرخشک و محصولات شیر، پنیر سفت، ماهی کنسرو شده، آجیل، تخم مرغ و نوشابه‌های سبک است.
سطر ۵۶ ⟵ ۵۵:
[[پرونده:Pumpkin Seeds macro 1.jpg|40px|بی‌قاب|وسط]]
|-
|مغز [[تخمه
[[پرونده:Sonnenblumenkerne sunflower seeds.jpg|40px|بی‌قاب|وسط]]
|-
سطر ۷۳ ⟵ ۷۲:
=== اشکال دیگر ===
فسفر غیرفلزی که یک ماده مومی زرد یا سفید است و در تماس با هوا قابل اشتعال است سمیت زیادی دارد و به عنوان دارو استفاده نیم شود
▲فسفر غیرفلزی که یک ماده مومی زرد یا سفید است و در تماس با هوا قابل اشتعال است سمیت زیادی دارد و به عنوان دارو استفاده نیم شود .علاوه بر این پزشکان یک یا چند تا از فسفات‌های غیر آلی را که در زیر نامبرده شده‌است و سمی نیست، توصیه می‌کنند:
* فسفات پتاسیم دی بازیک
* فسفات پتاسیم مونوبازیک
* [[فسفات سدیم]] دی بازیک
* فسفات سدیم مونوبازیک
سطر ۸۲ ⟵ ۸۰:
=== نحوه مصرف ===
اگر زیر ۲۴ سال سن دارید و یا اینکه حامله یا شیرده هستید روزانه به ۱۲۰۰
▲اگر زیر ۲۴ سال سن دارید و یا اینکه حامله یا شیرده هستید روزانه به ۱۲۰۰ میلی گرم فسفر نیاز دارید. برای افراد دیگر حد مجاز توصیه شده روزانه CRDA، ۸۰۰ میلی گرم است. چون اغلب نیاز بدن به فسفر از طریق [[رژیم غذایی]] تأمین می‌شود، جای هیچ گونه نگرانی در مورد مصرف مکمل‌های فسفر وجود ندارد. مسئله مهم‌تر این است که شما بر روی غذایی که می‌خورید دقت کنید تا تعادل مناسبی از کلسیم و فسفر در رژیم غذایی شما وجود داشته باشد. کم کردن گوشت و جایگزین کردن با نوشابه‌های سبک می‌تواند عدم تعادل بین کلسیم و فسفر را اصلاح کند. در همین زمان شما باید دقت کنید که کلسیم کافی مورد نیاز بدن را در رژیم غذایی جای دهید که اغلب کار مشکلی است.
=== موارد احتیاط ===
مصرف روزانه بیش از ۱ گرم فسفر می‌تواند باعث مسمومیت شود. مصرف زیاد فسفر می‌تواند منجر به اسهال و کلسیفیکاسیون (سخت شدن) اعضا و بافت نرم شده و توانایی جذب آهن، کلسیم، منیزیوم و روی را توسط بدن کاهش دهد. اگر شما ورزشکار هستید و از مکمل‌های حاوی فسفات استفاده می‌کنید، باید دقت کنید که از این مکمل‌ها فقط باید به صورت گاه گاهی استفاده کنید.
متخصصین تغذیه یک میزان مساوی از کلسیم و فسفر را در رژیم غذایی توصیه می‌کنند، اما رژیم غذایی تیپیک آمریکایی حاوی کلسیم کم و فسفر زیاد (میزان فسفر ۲ تا ۴ برابر کلسیم) است. علت این امر بسیار ساده‌است. [[گوشت قرمز]] و مرغ و بوقلمون حاوی فسفر به میزان ۱۰ تا ۲۰ برابر میزان کلسیم آن است، و آشامیدنی‌های حاوی کربنات مانند
وقتی در سیستم شما فسفر بیشتر از کلسیم باشد، بدن کلسیم ذخیره شده داخل استخوانها را برداشت می‌کند تا عملکرد طبیعی بدن انجام شود. این امر منجر به کاهش توده استخوانی و در نتیجه شکنندگی استخوان و یا مشکلات لثه و دندانها می‌شود. پایین بودن نسبت کلسیم به فسفر همچنین باعث افزایش خطر [[فشار خون بالا]] و سرطان کولورکتال می‌شود.
سطر ۹۶ ⟵ ۹۲:
=== تداخل‌های احتمالی ===
موارد زیر می‌تواند به کمبود فسفر کمک کند:
* آلبومین
* [[آنتی اسید]]
* [[آهن]]
* [[منیزیوم]]
* ناکافی بودن ویتامین «دی»
==
فسفر در [[محیط زیست]] بیشتر به عنوان فسفات یافت شود. فسفات‌ها مواد مهمی در بدن انسان‌ها می‌باشند، به خاطر اینکه آنها قسمتی از مواد تشکیل دهندهٔ DNAها بوده و در توزیع انرژی کمک
انسان
مقادیر زیاد فسفات می‌تواند باعث بوجود آمدن مشکلات سلامتی شود. مانند آسیب رساندن
به کلیه و osteoporosis
فسفر به حالت خالص خود سفید رنگ است. تا آنجایی که امروزه می‌دانیم فسفر سفید خطرناکترین شکل فسفر است. زمانی که فسفر سفید در طبیعت قرار می‌گیرد می‌تواند خطر جدی برای سلامت ما تلقی گردد. فسفر سفید به شدت سمی است و در بیشتر موارد قرار گیری در معرض آن کشنده خواهد بود.
[[علت مرگ]] مردمی که معمولاً در اثر قرار گیری در معرض فسفر سفید جان خود را از دست داده‌اند، به خاطر بلعیدن به طور اتفاقی زهر موش بوده‌است. قبل از اینکه مردم به خاطر قرار گیری در معرض فسفر سفید بمیرند، آنها اغلب استفراغ و درد شکم و [[خواب آلودگی]] را تجربه می‌کنند.
فسفر سفید می‌تواند باعث سوختگی پوست شود. در عین سوزاننده بودن، فسفر سفید ممکن است موجب آسیب به کبد، قلب و کلیه شود
== فسفر سفید ==
زمانی فسفر سفید وارد محیط زیست می‌شود که صنایع از آن برای ساختن [[مواد شیمیایی]] دیگر استفاده کنند و ارتش از آن به عنوان مهمات استفاده کند. از طریق تخلیهٔ فاضلاب، فسفر سفید وارد آب‌های سطحی نزدیک کارخانه‌هایی می‌شود که از آن استفاده می‌کنند.
فسفر سفید در هوا پراکنده نمی‌شود چون به سرعت با اکسیژن واکنش می‌دهد. وقتی فسفر سفید در هوا تمام می‌شود، معمولاً با اکسیژن ناگهانی واکنش می‌دهد تا به کم خطرترین ذره تبدیل شود. اگر چه زمانی که ذرات فسفر در هوا باشند،
در آب، فسفر سفید به همان سرعت با مواد دیگر واکنش نمی‌دهد که موجب انباشته شدن در بدن ارگانیسم‌های جانوران آبزی می‌شود. در خاک فسفر برای چند روز قبل از اینکه تبدیل به کم خطرترین ماده تبدیل گردد، باقی می‌ماند. اما در اعماق خاک و در کف رودخانه‌ها و دریاچه‌ها فسفر ممکن است برای هزاران سال یا بیشتر و یا کمتر باقی بماند.
== فسفات‌ها ==
فسفات
به خاطر اضافه شدن دائمی فسفات بوسیلهٔ انسان و افزایش بیش از حد تجمع طبیعی، چرخهٔ فسفری شدیداً منقطع گردیده‌است.
افزایش تجمع فسفر در آب‌های سطحی رشد ارگانیسم‌های وابسته به فسفر مانند خزهٔ دریایی و عدس آبی (duckweed
== منابع ==
{{پانویس}}
* برگرفته از [http://www.iranems.com/help.asp#100 پایگاه الکترونیکی خدمات پزشکی ایران] (برداشت آزاد با ذکر منبع و دادن پیوند)
* ترجمه شده از سایت : [
{{عناصر شیمیایی}}
{{ترکیبات فسفر}}
| |||