دشت لوت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
CommonsDelinker (بحث | مشارکت‌ها)
پروندهٔ Kaloots_of_Shahdad.jpg که در ویکی‌انبار به دست Hedwig in Washington حذف شده بود، به این علت برداشته شد: per c:Commons:Deletion requests/Files uploaded by ImanFakhri
خط ۴۹:
 
[[بیابان]] واژه‌ای [[اکولوژی|اکولوژیکی]] و [[اقلیم|اقلیمی]] است که پوشش گیاهی و حیات و میزان بارندگی در آن کم است ولی [[کویر]] (نمک‌زار) به پست‌ترین نقاط داخلی مناطق بیابانی گفته می‌شود، یعنی جایی که میزان [[نمک]] در آن بسیار زیاد است. در پرونده ثبت جهانی لوت در [[یونسکو]] عنوان «بیابان لوت» ثبت شده است نه «کویر لوت»؛ زیرا دشت لوت بیابان است نه کویر و کویر بخش کوچکی از مساحت دشت لوت را تشکیل می‌دهد.<ref name="mehrnews.com">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.mehrnews.com/news/3716875/جزئیات-ثبت-جهانی-بیابان-لوت-ایراد-یونسکو-به-پرونده-چه-بود |عنوان=جزئیات ثبت جهانی بیابان لوت/ ایراد یونسکو به پرونده چه بود؟ | ناشر =خبرگزاری مهر |تاریخ =۲۸ تیر ۱۳۹۵ |تاریخ بازبینی=۱۶ اوت ۲۰۱۶}}</ref>
در نوشته‌های جغرافیایی از واحد لوت گاهی به‌نام «چاله لوت» و گاهی به‌صورت «دشت لوت» و در نزد عوام نیز به‌دلیل برخی مشابهت‌ها با [[دشت کویر]] اغلب به‌نام کویر لوت نام برده می‌شود. دشت لوت به‌صورت بیابان وسیع [[ماسه|ماسه‌ای]] و ریگی است. در دشت لوت چاله‌ها یا حوضه‌های محلی متعددی وجود دارد که هرکدام دسته‌ای از رواناب‌های سطحی اطراف را دریافت می‌کنند. در دشت لوت پهنه‌های کویری عمدتاً در داخل یا حاشیه این حوضه‌ها (چاله‌های محلی) و یا در قسمتی از مسیر جریان‌های فصلی و موقتی پدید آمده‌اند. به‌طور کلی وسعت کویر در دشت لوت نسبت به زمین‌های ماسه‌ای و ریگی چندان زیاد نیست و یا به عبارتی از چنان اهمیتی برخوردار نیست که بتواند بر چشم‌انداز طبیعی آن تأثیر بگذارد. از این نظر دشت لوت درست در مقابل دشت کویر قرار دارد که بیشتر وسعت آن را کویر پوشش داده است؛ بنابراین همان‌طور که محققان [[جغرافیا]] در نوشته‌های خود به کرات تأکید کرده‌اند، اطلاق «کویر لوت» بر این واحد صحیح نیست و باید از آن به عنوان «دشت لوت» یا «بیابان لوت» نام برد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= علایی طالقانی|نام= محمود|کتاب=ژئومورفولوژی ایران | ناشر= نشر قومس|سال=۱۳۸۶}}</ref>
 
== گرم‌ترین نقطه زمین ==
خط ۷۴:
 
دشت لوت یکی از شگفت انگیزترین عوارض بیابانی دنیا است برخی از جاذبه‌های آن عبارتند:
* بزرگ‌ترین شهر کلوخی جهان. منطقه کلوت‌ها از دور به خرابه‌های شهری بزرگ می‌ماند که توصیف‌های گوناگون از آن شده‌است نظیر: شهر خیالی و یا شهر لوت.
* مرتفع‌ترین هرمهای ماسه‌ای دنیا در لوت است. مرتفع‌ترین هرم‌های شناخته شده دنیا حداکثر ۳۰۰ متر ارتفاع دارند ([[لیبی]]) اما در لوت ارتفاع برخی هرم‌ها گاه به ۴۸۰ متر هم می‌رسد.
* ۴۰ مخروط آتشفشان کواترنر در سطح دشت لوت وجود دارد.
خط ۱۲۳:
در حدود ۲۰کیلومتری شهداد، درختان و [[درختچه‌های گز]] در گلدان‌های بیابانی لوت جای گرفته‌اند که به آن [[نبکا]] یا تل‌های گیاهی گفته می‌شود.
 
زمین‌های بین نبکاها پوشیده از ماسه‌است و نبکاها عموماً در سطح همواری که میزان ماسه آن متوسط و سطح آب زیر زمین بالا بوده و یا رطوبت موجود کافی برای حیات پوشش گیاهی باشد ظاهر می‌شوند. عناصر تشکیل دهنده نبکا شامل ماسه – لای، رس و سلت است.
 
شکل نبکا تابعی است از اندازه، تراکم و میزان رشد گیاه میزبان که گونه‌هایی نظیر دسته‌ای از گرامینه‌ها، درختچه‌های تاغ، گز و... می‌باشند. در دشت لوت گونه گیاه گز (Tamarix) از گونه‌های میزبان نبکاها هستند. ارتفاع نبکاها از چند دسیمتر تا چند متر و طول آن از یک متر تا ۱۰ متر می‌رسد.