پیدایش حیات: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{درباره|نگرش علوم طبیعی دربارهٔ پیدایش حیات|سایر نگرش‌ها در این باره|اسطوره‌های آفرینش}}
'''نازیست‌زایی'''<ref>[http://www.persianacademy.ir/fa/word/ معادل مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی]</ref> یا '''حیات‌شناسی''' (به انگلیسی: abiogenesis) عبارت است از:
* علمی که به مطالعهٔ چگونگی و چرایی به وجود آمدن موجودات زنده از مواد غیر زنده می‌پردازد.<ref name="f"> فرهنگ روانشناسی و روانپزشکی پورافکاری - نشر فرهنگ معاصر- چاپ ششم 1386</ref>
* علم مطالعهٔ فرایند پدید آمدن زندگی<ref name="f"/>
 
در علوم طبیعی، تئوری تشریح کننده چگونگی ایجاد حیات در زمین از مواد بی جان را '''پیدایش حیات''' یا '''حیات‌زایی''' (آبیوژنز یا بیوپویز) گویند. نباید این تئوری را با [[تکامل]] یا [[فرگشت]] که به مطالعه روند تغییرات ایجاد شده در موجودات زنده با گذشت زمان می‌پردازد و یا [[کیهان‌زایی]] که به دنبال توضیح چگونگی آغاز دنیاست، اشتباه گرفت.
 
بیشتر [[اسیدهای آمینه]] که گاه آنها را آجرهای سازنده حیات می‌نامند، می‌توانند در اثر فرایندهای شیمیایی طبیعی نامربوط با حیات نیز ایجاد گردند. این مطلب را [[میلر و یوری]] و دیگر دانشمندان در طی [[آزمایش میلر-یوری|آزمایش‌هایی]] در آزمایشگاه، با ایجاد شرایط مشابه با زمان بوجود آمدن حیات در زمین نشان دادند. در تمامی موجودات زنده این [[اسیدهای آمینه]] به شکل [[پروتئین]] سازماندهی شده‌اند و ساخت چنین پروتئین‌هایی بواسطه [[اسید نوکلئیک|اسیدهای نوکلئیک]] ممکن می‌گردد. تئوری پیدایش حیات به این نکته که کدامیک از این مولکول‌های زیستی ابتدا پیدا گشته‌اند و چگونه نخستین اشکال حیات را تشکیل داده‌اند می‌پردازد.{{سخ}}دو ویژگی با اهمیت حیات باید در تمامی تئوری‌های آبیوژنز مورد توجه قرار گیرند. این ویژگی‌ها [[همانندسازی]] و [[سوخت و ساز]] هستند. این پرسش که کدامیک از این دو در ابتدا بوجود آمده‌است، سبب ایجاد دو نظریه متفاوت در این زمینه گردید. ابتدا فرضیه پیشنهاد کننده اولویت پیدایش سوخت و ساز (متابولیسم) مطرح گردید. مدتی بعد از آن فرضیه ایجاد اولیه همانندسازها نیز مورد توجه قرار گرفت.
خط ۱۳:
''نازیست‌زایی''،<ref>[http://www.persianacademy.ir/fa/word/default.aspx برابرنهاده فرهنگستان زبان فارسی]، بازدید: نوامبر ۲۰۱۲.</ref> ''پیدایش خود به خود'' یا ''آبیوژنز'' به نظریه‌ای می‌گویند که معتقد است موجودات زنده از مواد بی‌جان نشأت می‌گیرند.<ref name=dshgtgfd>{{یادکرد|فصل=گفتار اول|کتاب=میکروبیولوژی عمومی|نویسنده = مینا افسری نژاد، شایسته سپهر|ناشر =انتشارات دانشگاه پیام‌نور|چاپ=نهم|صفحه=۴۸۸صفحه|سال=۱۳۸۸|شابک=۹۷۸–۹۶۴–۴۵۵–۵۹۷–۸}}</ref>
 
تاریخچهٔ این نظریه به دوران [[یونان باستان]] بر می‌گردد، در آن دوران اعتقاد عامه بر این بود که کرم از گوشت گندیده و مگس و قورباغه از گل‌ولای شکل می‌گیرند.<ref name=dshgtgfd>{{یادکرد|فصل=گفتار اول|کتاب=میکروبیولوژی عمومی|نویسنده = مینا افسری نژاد، شایسته سپهر|ناشر =انتشارات دانشگاه پیام‌نور|چاپ=نهم|صفحه=۴۸۸صفحه|سال=۱۳۸۸|شابک=۹۷۸–۹۶۴–۴۵۵–۵۹۷–۸}}</ref> خلق الساعه حداقل از زمان ارسطو که در سال ۳۸۴ تا ۳۲۲ پش از میلاد می‌زیست، وجود داشت. دلایلی که ارسطو برای خلق الساعه نوشته‌است قرن‌ها مورد توجه بود.<ref name=fdhgfhgf>{{یادکرد|فصل=اول|کتاب=علوم زیستی و بهداشت اول دبیرستان}}</ref>
 
در سده هفدهم دانشمندی [[ون هلمونت]] که به نظریه خلق الساعهٔ حیوانات معتقد بود یک پیراهن کثیف را با چند دانه گندم در گوشه‌ای قرار داد، پس از۲۱ روز تعدادی موش در اطراف آنها مشاهده کرد او به این نتیجه رسید که موش‌ها خود به خود از پیراهن کثیف و دانه‌های گندم پدید آمده‌اند.<ref name=fdhgfhgf>{{یادکرد|فصل=اول|کتاب=علوم زیستی و بهداشت اول دبیرستان}}</ref>
 
''[[جان نیدهم]]'' در سال [[۱۷۴۹ (میلادی)]] آزمایشی که روی گوشت پخته انجام داد به این نتیجه رسید که گوشت از ابتدا به [[ریزاندامگان|ریزاندامگان‌ها]] آلوده است پس آنها از گوشت ناشی می‌شوند ولی ''[[لازارو اسپالانزانی]]'' گوشتی را به مدت یک ساعت در ظرف در بسته‌ای جوشانید و آن را به همانگونه نگهداری کرد و متوجه شد که در آن هیچ تغییری روی نمی‌دهد با این حال نیدهم متقاعد نگشت چون عقیده داشت در آزمایش اسپالانزانی هوا که یکی از نیازهای ریزاندامگان‌های تولید شده از گوشت است تأمین نگشته‌است.
 
[[پرونده:Balloon of pasteur experiment.svg|200px|بندانگشتی|چپ|بالنی که لویی پاستور در رد نظریه نازیست‌زایی از آن بهره جست]]
حدود ۸۰ سال بعد ''[[فرنز شولز]]'' و ''[[تئودور شوان]]''[فرنز با رد کردن هوا از محلول [[اسید]] و شوان با داغ کردن هوا] هوا را در یک محیط حاوی گوشت جوشیده وارد کردند و در آن هیچ تغییری روی نداد با این حال منتقدین آن بر این بودند که داغ کردن و اسید قدرت زایندگی اکسیژن را گرفته‌است.<ref name=dshgtgfd>{{یادکرد|فصل=گفتار اول|کتاب=میکروبیولوژی عمومی|نویسنده = مینا افسری نژاد، شایسته سپهر|ناشر =انتشارات دانشگاه پیام‌نور|چاپ=نهم|صفحه=۴۸۸صفحه|سال=۱۳۸۸|شابک=۹۷۸–۹۶۴–۴۵۵–۵۹۷–۸}}</ref>
 
تا این که ''[[لویی پاستور|لوئی پاستور]]'' در آزمایشی مشابه شولز اما در دهانه بالن حاوی آبگوشت از لوله دارای انحنا استفاده نمود در این صورت محیط همچنان [[سترون]] باقی می‌ماند ولی زمانی که محتویات را با خمیدگی لوله تماس می‌دادند و دوباره به محیط بازمی‌گرداندن ریزاندامگان‌ها در محیط پدیدار می‌گشتند که این آزمایش باعث رد کامل نظریه نازیست‌زایی شد.<ref name=dshgtgfd>{{یادکرد|فصل=گفتار اول|کتاب=میکروبیولوژی عمومی|نویسنده = مینا افسری نژاد، شایسته سپهر|ناشر =انتشارات دانشگاه پیام‌نور|چاپ=نهم|صفحه=۴۸۸صفحه|سال=۱۳۸۸|شابک=۹۷۸–۹۶۴–۴۵۵–۵۹۷–۸}}</ref>
{{راست‌چین}}{{پایان}}
 
خط ۴۱:
[[پرونده:Miller-Urey experiment-en.svg|نمایی از آزمایش میلر-یوری|250px|چپ|thumbnail]]
در مدل‌های جدیدتر در بیشتر موارد خطوطی از فرضیه اپارین-هالدین به چشم می‌خورد. آنچه در زیر می‌آید بر پایه یافته‌ها و نظرات متنوعی است که در این مورد وجود دارد.
# برخی تئوری‌ها ذکر می‌کنند که اتمسفر زمین در ابتدا بازی بوده‌است و در آن ترکیباتی چون [[متان]]، [[آمونیاک]]، [[سولفید هیدروژن]]، [[دی اکسید کربن]]، [[منوکسید کربن]] و [[فسفات]] وجود داشته‌است. در چنین اتمسفری اکسیژن و [[اوزون]] نایاب بوده‌است و یا وجود نداشته‌است.
# در چنین اتمسفری فعالیت‌های الکتریکی توان تسهیل و تسریع ایجاد مولکول‌های حیاتی ساده را داشته‌اند. در سال ۱۹۵۳ این واقعیت در [[آزمایش میلر- یوری]] نشان داده شده‌است.
# [[فسفولیپید|فسفولیپیدها]] (در صورتی که به اندازه کافی بلند باشند) توان تشکیل خود بخودی لیپید دو لایه که یکی از اجزای بنیادین [[غشای سلولی]] است را دارند.
خط ۶۷:
دو احتمال برای منشأ مولکول‌های آلی اولیه بروی کره زمین مطرح است.
* منشأ زمینی- مولکول‌های آلی با کمک انرژی ناشی از تصادف اجرام آسمانی و سایر منابع انرژی (مانند انرژی الکتریکی) در زمین بوجود آمده‌اند
* منشأ برون زمینی-مولکول‌های آلی توسط اجرام آسمانی چون [[کندریت|کندریت‌های]] کربنه (سنگ‌های آسمانی بدون نشانه‌ای از ذوب شدن یا تغییر) و یا به طور مستقیم و به شکل مولکول‌ها ی آلی یا اشکال اولیه حیات ازفضا بوسیله جاذبه زمین، به کره زمین راه یافته‌اند.
 
مشاهدات انجام شده در سایر اجرام سماوی جای هیچ شکی باقی نگذاشته است که آمینواسیدها در جاهای دیگری از منظومه شمسی غیر از زمین نیز بوفور یافت می‌شوند. اولین نشانه‌ها از شهاب سنگ‌هایی به دست آمد که گرفتار میدان گرانشی زمین شده و بر سطح این سیاره سقوط کرده‌اند. ابتدا گمان بر این بود که شاید یافته‌های فوق ناشی از رسوخ آمینواسیدهای زمینی به دل این سنگ‌های آسمانی بوده است. اما خیلی زود و با کشف ساختار متفاوت این آمینواسیدهای کشف شده، مشخص شد که آمینواسیدهای کشف شده قطعاً منشأ فرازمینی دارند.<ref>
خط ۸۴:
{{اخترزیست‌شناسی}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
[[رده:پدیده‌های فرگشتی معنی‌دار زیستی]]
[[رده:زیست‌شناسی]]