محاربه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏پانویس: جستار وابسته
خط ۹:
| ناشر = لغتنامه دهخدا
}}
</ref> و افساد فی‌الارض به معنی «تباه‌کاری بر زمین» است. این اصطلاح در آیه ۳۳ [[سوره مائده]] آمده‌است: «همانا کیفر کسانی که به محاربه با خدا و رسولش برمی‌خیزند و برای فساد بر زمین می‌کوشند، قتل یا به دار آویختن یا بریدن دست‌ها و پاهایشان به طور معکوس و یا تبعید آن‌هاست. این مایهٔ خواری و رسوائی آنان در این جهان است و در آخرت نیز عذاب بزرگی خواهند داشت.» این آیه از مهمترین آیات مربوط به احکام کیفری در [[قرآن]] است که مباحث مفصلی در کتب فقهی و تفسیر را دامن زده و در مورد مفهوم و مصادیق آن نظرات مختلفی ابراز شده‌است.<ref>هوشنگ شامبیاتی، ''حقوق کیفری اختصاصی -جلد سوم،'' تهران: ژوبین، چاپ پنجم، ۱۳۸۵، ص ۴۷۱، ISBN 964-91662-3-8</ref>
 
== تاریخچه ==
در زمان حکومت [[پیامبر اسلام]] بر شهر [[مدینه]]، گروهی از راهزنان به مردم و چوپانان حمله می‌نمودند و آنان را به وضع فجیعی به قتل می‌رساندند. لذا آیه ۳۳ [[سوره مائده]] در این باب نازل شد و حکم به اعدام یا تبعید آنان صادر گشت.<ref name="herisi.blogfa.com">{{یادکرد وب
| نشانی = http://herisi.blogfa.com/post-8.aspx
| عنوان = مسایلی چند در مورد محاربه
خط ۱۸:
| نویسنده = دکتر هاشم هاشم زاده هریسی
| ناشر = وبلاگ شخصی دکتر هریسی
}}</ref>
</ref>
 
{{نقل قول|حقیتاً غیر از این نیست کسانی که با خدا و پیامبر او به جنگ و محاربه فی الارض برمی‌خیزند و می‌کوشند که در روی زمین فساد ایجاد نموده، از جامعه و بندگان خدا سلب امنیت و آرامش کنند، جزای آنان کشتن یا به دار آویختن یا بریدن دست و پایشان و یا تبعید است و این مجازات‌ها نشان رسوایی و مهر ذلت و خواری بر پیشانی آنان در دنیا است و در آخرت نیز عذاب بزرگی در انتظارشان می‌باشد}}
 
=== در جمهوری اسلامی ===
سطر ۳۱ ⟵ ۳۰:
اصطلاح مفسدفی‌الارض در واقع از [[فقه]] وارد قوانین جزایی جمهوری اسلامی شده است. در شرع فردی که مصداق این عنوان است در اصطلاح «[[مهدورالدم]]» شناخته می‌شود بدین معنی که خونش ارزش ندارد.
 
بدلیل شدت مجازاتی که برای مفسد فی‌الارض در قانون پیش بینی شده است و همچنین سابقهٔ استفاده از آن، این عنوان در مواقعی برای تهدید منتقدان [[جمهوری اسلامی]] نیز استفاده شده است.<ref> {{یادکرد وب| نشانی=http://kayhannews.ir/880511/2.htm#other200|عنوان= غبار فتنه كه فرو می نشيند... (يادداشت روز) |نویسنده=[[حسین شریعتمداری]]|ناشر=[[روزنامه کیهان]]|زبان=فارسی}} </ref>
 
در ۲۳ خرداد ۱۳۸۶ [[مجلس شورای اسلامی]] قانونی را تصویب کرد که به موجب آن این اصطلاح قضایی برای جرمِ بدون اسلحهٔ تکثیر و توزیع محتوای [[هرزه‌نگاری]] نیز بکار خواهد رفت.<ref> {{یادکرد وب| نشانی=http://www.dw-world.de/dw/article/0,,2609130,00.html|عنوان= آیا تولیدکنندگان فیلمهای مستهجن «مفسد فی‌الارض» هستند؟ |ناشر=[[دویچه‌وله]]|زبان=فارسی}}</ref> <ref> {{یادکرد وب| نشانی=http://www.radiofarda.com/content/f2_Parliament_bill_death_penalty_porn/397493.html|عنوان= تصویب مجازات مرگ برای تولید کنندگان پورنوگرافی |ناشر=[[رادیو فردا]]|زبان=فارسی}}</ref>
 
== محاربه در فقه ==
[[بغی]] در فقه اسلامی به جرایم سیاسی گفته می‌شود. بنابراین انتصاب محاربه به جرایم سیاسی از دید بسیاری از فقها غلط بوده و نمی‌توان به باغی اتهام محاربه فی الارض وارد نمود. از دید فقه اسلامی اتهام محاربه نیازمند آماده بودن سلاح و سلب امنیت از مردم است. [[خمینی]] در [[تحریرالوسیله]] گفته‌است:<ref>{{یادکرد وبname="herisi.blogfa.com"/>
| نشانی = http://herisi.blogfa.com/post-8.aspx
| عنوان = مسایلی چند در مورد محاربه
| تاریخ بازدید = ۱۶ آبان ۸۸
| نویسنده = دکتر هاشم هاشم زاده هریسی
| ناشر = وبلاگ شخصی دکتر هریسی
}}</ref>
 
{{نقل قول| محارب کسی است که سلاح خود را آخته وآماده سازد وبه ترساندن مردم وسلب امنیت و ایجاد فساد در جامعه اقدام نماید خواه در صحرا باشد، یا در دریا، و یا درشهرها باشد یا در جاده‌ها، شب باشد یا روز، زن باشد یا مرد، در همه حالات محارب نامیده می‌شود و احکام محاربه با خدا در مورد او اجرا می‌گردد.}}
 
برخی از علما مانند [[حسین‌علی منتظری]]، علاوه بر «مسلح بودن» و «سلب کردن امنیت» از مردم، شرط «قصد ترساندن» داشتن را نیز برای احراز این جرم لازم می‌دانند.<ref>{{یادکرد
سطر ۵۶ ⟵ ۴۹:
|سال=۱۳۸۷
|شابک=۹۶۴-۸۱۶۱-۸۲-۸
}}</ref>
 
== محاربه در قوانین ایران ==
سطر ۶۵ ⟵ ۵۸:
** ماده ۱۸۶: هر گروه یا جمعیت متشکل که در برابر حکومت اسلامی قیام مسلحانه کند مادام که مرکزیت آن باقی است تمام اعضاء و هواداران آن، که موضع آن گروه یا جمعیت یا سازمان را می‌دانند و به نحوی در پیشبرد اهداف آن فعالیت و تلاش مؤثر دارند محارب‌اند اگرچه در شاخه نظامی شرکت نداشته باشند.
* '''ریختن طرح براندازی حکومت اسلامی'''<ref name=teb/>
** ماده ۱۸۷: هر فرد یا گروه که طرح براندازی حکومت اسلامی را بریزد و برای این منظور اسلحه و مواد منفجره تهیه کند و نیز کسانی که با آگاهی و اختیار، امکانات مالی مؤثر و یا وسایل و اسباب کار و سلاح در اختیار آنها بگذارند محارب و مفسد فی‌الارض می‌باشند.
* '''نامزد شدن برای یکی از پستهای حساس حکومت کودتا'''<ref name=teb/>
** ماده ۱۸۸: هر کس در طرح براندازی حکومت اسلامی خود را نامزد یکی از پستهای حساس حکومت کودتا نماید و نامزدی او در تحقق کودتا به نحوی مؤثر باشد، «محارب» و «مفسد فی الارض» است.