پتانسیل شیمیایی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mahdi28 (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏تعریف: اصلاح غلط املایی (تغریف=>تعریف) با استفاده از AWB
خط ۱:
'''پتانسیل شیمیایی''' نوعی انرژی پتانسیل می باشد که در طی واکنش شیمیایی آزاد می شود و یا بدست می آید. مقدار پتانسیل شیمیایی همچنین در پی تغییر فاز تغییر می کند. پتانسیل شیمیایی گونه های مختلف موجود در سیستم را می توان با نسبت نرخ [[انرژی آزاد ترمودینامیکی]] به نرخ تغییر مولی آن گونه تعریف نمود.
 
== تعریف ==
خط ۶:
اگر به هر جرم همگنی در حالت تنش ایستایی (hydrostatic stress) فرض کنیم مقداری بی‌نهایت کوچک از ماده‌ای اضافه شود، جرم همگن می‌ماند و آنتروپی و حجم آن بدون تغییر باقی می‌ماند، افزایش انرژی جرم که توسط ماده اضافه شده پخش می‌شود پتانسیل شیمیایی آن ماده در جرم مطرح شده است.
گیبش بعدها اشاره کرد که همچنین برای اهداف این تعریف، هر عنصر شیمیایی یا مخلوطی از عناصر با ترکیب درصد معین می‌تواند به عنوان یک ماده در نظر گرفته شود، خواه بتواند، خواه نتواند به عنوان یک جسم همگن وجود داشته باشد. این آزادی در انتخاب حدود سیستم باعث می‌شود که پتانسیل شیمیایی در محدودۀ گسترده‌ای از سیستم‌ها استفاده شود. این مفهوم می‌تواند در علم ترمودینامیک و فیزیک برای هر سیستم در حال تغییر استفاده شود. پتانسیل شیمیایی همچنین معادل است با مقدار پارشیال مولار انرژی گیبس (partial molar gibbs energy). در اصل ابتدا رابطۀ مقدار پارشیال مولار انرژی گیبس کشف شد اما به دلیل اهمیت و کاربردهای زیاد آن در سیستم‌های تعادلی ترمودینامیکی نام پتانسیل شیمیایی را روی آن گزاشتند. پتانسیل شیمیایی در واحد انرژی/ذره (energy/particle) یا معادل آن انرژی/مول (energy/mole) اندازه‌گیری می‌شود.
در شیمی، پتانسیل شیمیایی معمولاً منحصر می‌شود به مواردی که شامل تغییر شیمیایی می‌شود یا تغییر فیزیکی که بر روی مسیر واکنش شیمیایی تاثیر دارد (فاز، غلظت و ...) و یا مربوط می‌شود به خاصیتی مانند چگالی الکترونی. در علم فیزیکی ایستایی مدرن، پتانسیل شیمیایی، توسط دما تقسیم می‌شود و ضرب کنندۀ لاگرانژ (Lagrange multiplier) برای متوسط محدودیت ذرات در حداکثر سازی آنتروپی است. این یک تعریف علمی جامع و انتزاعی هست، دقیقاً مانند دما که بصورت ضرب کنندۀ لاگرانژ برای محدودیت متوسط انرژی تعریف می‌شود.
 
در الکتروشیمی و بعضی شاخه‌های مرتبط، کلمه پتانسیل شیمیایی برای مفهوم تغییرات اساسی (ولی مرتبط) استفاده می‌شود که بصورت پتانسیل شیمیایی درونی (internal chemical potential) تعریف می‌شود.
خط ۲۸:
<math>\mu_i = \left(\frac{\partial A}{\partial N_i}\right)_{T,V, N_{j \ne i}}</math>
 
در حالت تعادل انرژی آزاد کمترین مقدار را خواهد داشت، به عبارت دیگر d''G''=0. و یا مجموع پتانسیل شیمیایی گونه های مختلف در سیستم برابر صفر خواهد شد
 
<math> \mu_1dN_1 + \mu_2dN_2 + ... = 0\,</math>