انوما الیش: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ←جایگزینی با [[وپ:اشتباه|اشتباهیاب]]: ازهفت⟸از هفت، اساگیلا⟸اساگیل، ، رآفرید⟸را آفرید، ، وباز⟸و باز، ، برخدایان⟸بر خدایان، |
Yamaha5Bot (بحث | مشارکتها) ←top: تمیزکاری با ویرایشگر خودکار فارسی |
||
خط ۶:
اِنوما اِلیش نام [[حماسه آفرینش]] در [[اسطوره]]های بابِلی است. نوشتههای این حماسه در آغاز به صورت تکهتکه از سوی باستانشناسان در ویرانههای کتابخانه [[آشوربانیپال]] در [[نینوا]] کشف شد.
اسطوره '''انوما الیش''' به زبان [[اکدی]] و بر روی چندین کتیبه گلی حکاکی شده بود.
به نظر میرسد که حماسه آفرینش، به خلاف [[حماسه گیلگمش]]، خارج از [[بینالنهرین]] تقریباً ناشناخته بوده است. کتیبههای آن در سلطان تپه، نینوا، کیش و بابل پیدا شده، اما فرق اندکی با یکدیگر دارند.[۱] در روایت سومری دومین اسطورهٔ پایهای، یعنی اسطورهٔ آفرینش، کارهای آفرینش به وسیله خدایان مختلفی انجام میگیرد، که از این میان انلیل و انکی دو چهرهٔ اصلی در کار آفرینش هستند. اما در بابل، اسطورهٔ آفرینش است که اهمیت اساسی پیدا میکند، زیرا با جشن بزرگ [[سال نو]] بابلی یعنی اکیتو[۲] همراه گشت و به صورت دعا و نیایش همگانی در شعر یا سرودی به نام «انوما الیش ” تجسم یافت. علت این نامگذاری این است که شعر یا سرود نام برده با واژههای انوما الیش به معنی “به زمانی که در آن بالا»[۳] آغاز میشود. در شکل کنونی اسطوره، خدای بابلی مردوک نقش اساسی را بازی میکند. این مردوک است که تیامات[۴] را شکست میدهد، الواح سرنوشت را به دست میآورد … هفت لوحی که حاوی این اسطورهاند در جریان حفاریهایی که بریتانیاییها در نینوا کردند، کشف شدهاند و بخشهایی از آنها در سال ۱۸۷۶ به وسیله جرج اسمیت ترجمه و منتشر شده است.[۵]
خط ۲۴:
ائا (مرد – خدا) آنگاه مردوک که قهرمان اسطوره در شکل بابلی آن است را در وجود میآورد. اما پیش از تولد مردوک به شرح نخستین مناقشه میان خدایان اولیه و خدایانی که در وجودند برمیخوریم. تیامات و آپسو از سر و صدای خدایان جوانتر آشفته میشوند، و با مومّو وزیر آپسو برای نابودی آنان به مشاوره مینشیند. تیامات مایل به نابودی فرزندان خود نیست، اما آپسو و مومّو نقشهای طرح میکنند، نیت آنان بر خدایان دیگر آشکار میگردد و هراسان میشوند. اما ائا که همه آگاه است برای مقابله با این دسیسه نقشهای میچیند، وی آپسو را با افسون به خواب کرده، او را به قتل میرساند، مومّو را در بند میکند و از بینی او طناب میگذراند. آنگاه ائا حجرهٔ مقدس خویش را بنا میکند و آن را آپسو مینامد، و در آرامش عمیقی به استراحت میپردازد. در این حجره تولد مردوک صورت میگیرد، و به دنبال ان شرحی از زیبایی و نیروی عظیم او میآید. لوح نخستین با شرح آمادگی برای مناقشه تازهای مان خدایان نخستین و خدایان جوانتر به پایان میرسد. فرزندان دیگر تیامات، او را به خاطر خاموش ماندنش به هنگام نابودی آپسو سرزنش میکنند و موفق میشوند او را برانگیزانند تا برای نابودی آنو و همدستانش اقداماتی بنماید. زن- خدای تیامات کینگو اولین فرزند خود را رهبر حمله قرار میدهد، او را مسلح میکند، و الواح سرنوشت را در اختیار او میگذارد. تیامات آنگاه گروهی هیولا در وجود میآورد، همچون کژدم- مرد Scorpion-man اسب- مرد Centaur که نقش آنها را بر مهرها و سنگهای مرزنمای بابلی میبینیم. تیامات، کینگو را در رأس این گروه قرار میدهد تا انتقام آپسو را بگیرد.[۱۷]
لوح دوم به شرح عکس العمل مجمع خدایان پس از دریافت خبر حمله قریبالوقوع میپردازد. انشار مشوش میشود. وی نخست پیروزی پیشین ائا را بر آپسو به او یادآوری میکند و به او پیشنهاد میکند با همان شیوه با تیامات برخورد نماید، اما ائا یا از رفتن سر باز میزند
لوح سوم پس از بیان مختصری از رئوس تصمیم خدایان، با یک جشن به پایان میرسد.
|