آذرین‌تیغه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۱۰:
'''آذرین‌تیغه''' یا '''دایک''' {{به انگلیسی|Dike}} به دیواره‌ای از [[ماگما|ماگمای]] سرد شده گفته می‌شود که به‌صورت قالب در داخل شکاف‌های عمودی یا نسبتاً عمودی قرار می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= شایان|نام=سیاوش |کتاب=فرهنگ اصطلاحات جغرافیای طبیعی | ناشر=انتشارات مدرسه |سال=۱۳۸۴}}</ref>
 
هنگامی که ماگمای در حال صعود به داخل شکستگی‌ها نفوذ کند و لایه‌های سنگی را قطع نماید، دایک به‌وجود می‌آید. اغلب دایک‌ها عمودی و مستقیم و یا به‌صورت مارپیچی و یا شکسته و نامنظم می‌باشند. گاهی دایک‌ها نسبت به سنگ‌های اطراف خود در برابر [[فرسایش]] از مقاومت بیشتری برخوردارند و چهره واقعی آن‌ها به‌صورت دیوار است. برخی از قسمت‌های غربی [[اسکاتلند]] و جزیره‌های آن از نفوذ و تشکیل دایک‌ها به‌وجود آمده‌اند.
 
دایک‌ها تحت تأثیر [[توپوگرافی]] اطراف خود واقع نمی‌شوند و بر روی نقشه [[زمین‌شناسی]] به‌صورت خطی راست و یا منحنی دیده می‌شوند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=معیری |نام=مسعود |کتاب=فرهنگ واژه‌های ژئومورفولوژی | ناشر= دانشگاه اصفهان|سال=۱۳۹۱}}</ref>
 
==انواع دایک==
خط ۲۳:
 
۴- دایک‌های حلقوی:
مقطع افقی این دایک‌ها بیضی شکل است و فصل مشترک آنها با سنگ‌های همبر قائم و یا خیلی زیاد است. قطر متوسط این مجموعه دایک‌ها در حدود هفت کیلومتر است؛ ولی بعضی از آنها قطرشان از حدود ۳۰۰ متر بیشتر نیست، در صورتی که برخی دارای قطری بیش از ۲۰ کیلومتر هستند. ضخامت متوسط این دایک‌ها در حدود ۶۰۰ متر است و حداکثر به ۵۰۰۰ متر می‌رسد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%87%D8%A7&SSOReturnPage=Check&Rand=0|عنوان=دایکها | ناشر =دانشنامه رشد |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۱ ژوئیه ۲۰۱۶ }}</ref>
 
== جستارهای وابسته ==