کشش سطحی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز v1.39b - اصلاح شده توسط ابزار تمیرکاری> (برچسب دارای ساختار نادرست)
برچسب: WPCleaner
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
[[پرونده:Paper Clip Surface Tension 1 edit.jpg|بندانگشتی|چپ|220px|گیره‌های کاغذ در اثر کشش سطحی روی آب ایستاده‌است.]]
[[پرونده:Water_drop_animation_enhanced_small.gif|چپ|frame|کشش سطحیِ قطره‌ای در حال چکیدن از [[شیر (وسیله)|شیر]]]]
'''کشش سطحی''' {{به انگلیسی|Surface tension}} ویژگی‌ای در [[مایع|مایع‌ها]]‌ها است که باعث می‌شود لایه بیرونی آن‌ها به صورت ورقه‌ای [[کشسان]] عمل کند. این همان ویژگی‌ای است که موجب ربایش دو سطح [[مایع]] به یکدیگر می‌شود؛ مانند دو قطرهٔ [[آب]] که همدیگر را می‌ربایند و قطرهٔ بزرگ‌تری می‌سازند.
کشش سطحی کمیتی است که [[بعد (کمیت)|بعد]] [[نیرو]] در واحد [[طول]] یا [[انرژی]] در واحد [[سطح]] دارد و در [[فیزیک]] معمولاً با <math>\gamma</math> نشان داده می‌شود.
کشش سطحی را همچنین می‌توان مقدار [[کار]] لازم برای ایجاد واحد سطح مشترک جدید در نظر گرفت.
خط ۷:
== علت ==
[[پرونده:WassermoleküleInTröpfchen.svg|بندانگشتی|نمودار نیروهای وارد شده به دو [[مولکول]] از [[مایع]].]]
هر [[مولکول]] مایع از سوی مولکول‌های دیگرِ مایع ربوده می‌شود. مولکول‌هایی که درون حجم مایع هستند، از همه جهت ربوده می‌شوند و برایند نیروی وارد به آن‌ها صفر ‌استاست. اما مولکول‌هایی که در سطح مایع هستند، تنها از یک جهت از سوی دیگر مولکول‌ها ربوده می‌شوند و نیروی ربایش در آن سوی مرز مایع (مثلاً از طرف مولکول‌های هوا) به آن‌ها کمتر ‌استاست. بنابراین، به مولکول‌های روی سطح مایع نیروی خالصی به سمت درون وارد می‌شود که این نیرو با مقاومت مایع در برابر فشرده‌شدن خنثی می‌شود. در نتیجه، نیرویی در مایع به وجود می‌آید که می‌خواهد سطح مایع را کم کند. از همین رو سطح مایع به شکل ورقه‌ای [[کشسانی|الاستیک]] عمل می‌کند و آن قدر جمع می‌شود که کمترین سطح ممکن را داشته باشد.
 
راه دیگر برای توضیح کشش سطحی این است که یک مولکول اگر در کنار مولکول همسایه‌اش باشد، انرژی‌اش کمتر از وقتی است که کنار آن همسایه نباشد. مولکول‌های درونی بیشترین تعداد همسایه‌های ممکن را دارند. ولی مولکول‌هایی که در سطح هستند همسایه‌های کمتری دارند و بنابراین انرژی‌شان بیشتر از انرژی مولکول‌های درونی است. بنابراین، وقتی که مایع می‌خواهد انرژی کلش را [[کمینه]] کند، می‌کوشد تا از شمار مولکول‌های سطحی‌اش بکاهد، و این یعنی یک مایع می‌خواهد کمترین سطح ممکن را داشته باشد.
خط ۴۰:
 
=== اثر ساختار های مولکولی بر کشش سطحی ===
ساختارهای مولکولی مایه از میان رفتن ویژگی کشش سطحی مایعات می شوند ، مانند مواد شوینده که با شکستن کشش سطحی آب مایه رفتن مواد پاک کننده و آب به درون پارچه شده و پارچه را تمیز می کنند البته شکسته شدن کش سطحی مایعات تنها تا نقطه بحرانی (CMC) صورت میگیرد و پس از آن کشش سطحی ثابت می ماند بنابراین بکاگیری از غلظت های بالای ساختارهای مولکولی مانند مواد شوینده مایه شکسته شدن بیشتر کشش سطحی نمی شودنمی‌شود .
 
== کشش سطحی در پدیده‌های روزمره ==
خط ۶۰:
 
== جستارهای وابسته ==
 
* [[علم سطح]]
* [[چسبندگی]]
سطر ۷۲ ⟵ ۷۱:
 
[[رده:تعاریف فیزیک]]
[[رده:دینامیک سیالات]]
[[رده:شیمی سطح]]
[[رده:علم سطح]]
[[رده:فیزیک ماده چگال نرم]]
[[رده:مفاهیم بنیادین فیزیک]]
[[رده:مکانیک سیالات]]
[[رده:نیروهای بین‌مولکولی]]