== پیامد ==
اقلیم کردستان در پی برگزاری این همهپرسی برنامهریزی برای ایجاد دولت و مذاکرات آینده با عراق را پیش از اعلام استقلال آغاز کرد. عراق خواهان بازپس دادن کنترل دو فرودگاه بینالمللی اقلیم به حکومت مرکزی یا توقف پروازهای بینالمللی شد.<ref name="NYT">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2017/09/26/world/middleeast/iraq-kurds-independence.html|title=Iraq Orders Kurdistan to Surrender Its Airports|publisher=''[[The New York Times]]''|date=26 September 2017|accessdate=27 September 2017|author=David Zucchino}}</ref> چاک شومر رهبر اقلیت سنای آمریکا در بیانیه ای خواستار به رسمیت شناخته شدن یک کردستان مستقل از سوی آمریکا شد.<ref>http://www.rudaw.net/english/kurdistan/270920177</ref>
== '''دعوی حقوقی بر سر همهپرسی استقلال کردستان عراق''' ==
اگرچه استقلال فدرالی اقلیم در قانون اساسی عراق پیشبینیشده است، اما این تمام ماجرا نیست و همان قانون اساسی که اختیارات فدرالی برای این منطقه به رسمیت شناخته، هرگونه تحرک جداییطلبانه را هم ممنوع کرده است. اقلیم کردستان تا زمانی دارای اختیارات فدرال است که عضو و زیرمجموعه دولت فدرال مرکزی عراق باشد.
از سوی دیگر باید افزود که منابع مالی و عوایدی که اقلیم به دست آورده مدت طولانی است که خزانه بغداد ریخته نشده و کارکرد مردمی خود را ازدستداده و تنها در جهت منافع حزبی و گروهی بارزانی و حتی بهسوی خارج از اقلیم به کار گرفتهشده است.
برای نمونه مجموعه پیمانکارانی که در اقلیم کردستان مشغول به فعالیت هستند، همواره برای دریافت حقوق خود از این حکومت دچار مشکل بودهاند، ازجمله این پیمانکاران، ایرانیها و ترکیهایها هستند. این موضوع بهشدت محل سؤال است.
آنچه در اقلیم اتفاق افتاده بود را میتوان یک ناهنجاری سیاسی در ساختار عراق دانست. درنتیجه تشدید آن و تندرویهای اقلیم طبیعتاً به واکنش عراق، ایران و ترکیه خواهد انجامید.
نه عراق در این مورد صبر خواهد کرد و نه ایران و ترکیه دست روی دست خواهند گذاشت تا اراده دیگری چیزی به آنها تحمیل کند.
از سوی دیگر مشخصشده که سیاستهای اعلامی آمریکا، فرانسه، بریتانیا و ... با سیاستهای اعمالی آنها متفاوت است. گرچه رسماً همه کشورها و حتی سازمان ملل با برگزاری یکطرفه این همهپرسی مخالفت کردهاند، اما میبینیم که یک سر این اقدامات در دست خود این کشورهاست.
از سوی دیگر میبینیم که همهپرسی اصولاً سیاست مسعود بارزانمی است که دو سال از دوره قانونی ریاست او بر اقلیم نیز گذشته است و تمدید ریاست او طبق قانون نیازمند پارلمان محلی اقلیم است ولی این تمدید در دورهای اتفاق افتاد که پارلمان اقلیم منحل شده بود و لذا از این حیث نیز تصمیم بارزانی برای برگزاری رفراندوم وجاهت قانونی ندارد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=خبرگزاری موج|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.mojnews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84-8/186117-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82-%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86-%D8%BA%D8%B1%D8%A8-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA|عنوان=استقلال کردستان عراق: دعوی حقوقی}}</ref>
== منابع ==
|