اسدی توسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۳۲:
|گفتاورد =
}}
 
'''ابونصر علی بن احمد اسدی طوسی''' شاعر ایرانی قرن پنجم هجری و سرایندهٔ اثر حماسی ''[[گرشاسپ‌نامه]]'' است. وی در سال ۴۶۵ هجری در گذشت. [[مقبره]] وی در [[تبریز]] است.
 
سطر ۴۷ ⟵ ۴۶:
او زاده [[توس]] در [[خراسان]] بوده است. کنیه او را در مجالس‌المومنین و مجمع‌الفصحا ابونصر و در دیباچه لغت فرس، که در سال ۱۳۰۳ هجری نوشته شده، ابومنصور آمده است. دست‌نویسی از کتاب الابنیه عن حقایق الادویه، نوشته ابومنصور موفق بن علی الهروی در مفردات طب به زبان فارسی در دسترس است که اسدی توسی آن را در ۴۴۷ هجری قمری رونویسی کرده که در آخر کتاب و در بخش شناسنامه، نام خویش را چنین آورده است: علی بن احمد الاسدی الطوسی الشاعر. لقب یا تخلص او اسدی بوده است که خود را بدین نام خوانده و سرگذشت‌نویسان هم به همین شیوه از او یاد کرده‌اند.<ref>{{پک|فروزانفر|۱۳۸۷|صص=۴۳۰}}</ref>
 
قاضی نورالله ششتری از فرهنگ لغات فرس نوشتهٔ خود اسدی و گفتهٔ خود او نقل می‌کند که تبار اسدی به پادشاهان عجم می‌رسد و نویسندهٔ مجمع‌الفصحا هم به پیروی از او، بی‌آنکه سند خود را بنویسد، تبار وی را به شهریاران ایران می‌رساند. ولی بر پایهٔ گفتهٔ بدیع‌الزمان فروزانفر، در نسخه خطی و چاپی فرهنگ اسدی از آنچه قاضی نورالله نوشته اثری نیست و از آن گذشته، «اسدی» نسبتی است به چندین قبیله عرب که از انها در «الانساب» یاد شده و شماری از گذشتگان بدین نسبت شهرت یافته‌اند، اگرچه ممکن است نسبت او به اسد از جهت ولاء باشد چنانکه بسیاری از ایرانیان به همین نظر به قبایل عرب منسوب شده‌اند. بر پایهٔ گفتهٔ فروزانفر، در اینکه اسدی زادهٔ شهر توس بوده است، هیچ تردید نیست، چرا که همه سرگذشت‌نویسان او در این باره با هم همداستان هستند و خود اسدی توسی نیز در پایان الابنیه مقدمهٔ گرشاسپ‌نامه نیز چنین نوشته است.<ref>{{پک|فروزانفر|۱۳۸۷|صص=۴۳۱}}</ref>
 
بر پایهٔ افسانه‌ای که دولتشاه آورده، اسدی استاد فردوسی بوده است و چون او را به سرودن شاهنامه برانگیختند، پیری را بهانه کرد و به جای خویش، فردوسی را به سرودن شاهنامه برانگیخت و هنگامی که فردوسی پس از فرار از غزنین به طوس بازگشت و وفاتش در رسید، اسدی را نزد خویش فرا خواند و سرودن مابقی شاهنامه را به او سپرد. اسدی در یک شبانه روز چهارهزار بیت سرود و در آن هنگام فردوسی هنوز زنده بود و هنگامی که آن بیت‌ها را خواند، بر ذهن استاد خویش آفرین گفت. بر پایهٔ گفتهٔ خالقی مطلق در دانشنامه ایرانیکا، این گزارش به طور قطع ساختگی است.<ref name="iranica"/> اگر بخواهیم اسدی را استاد فردوسی بشماریم، انگاه او باید ۱۵۰ سال زیسته باشد که پذیرفتنی نیست. سرگذشت‌نویسان بعدی نیز به نوشته‌های دولت‌شاه استناد کرده و این افسانه را آورده‌اند. بر پایهٔ گفتهٔ تقی‌الدین کاشی، اسدی با فردوسی «نسبت خویشی و قرابت» داشته است، اما خود او به گفتهٔ دولتشاه که بخش پایانی شاهنامه که دولتشاه گفته «از اول استیلای عرب است بر عجم در آخر شاهنامه» بر دیدهٔ تردید نگریسته است.<ref name="cgie"/>
سطر ۱۳۶ ⟵ ۱۳۵:
[[رده:شاعران اهل ایران]]
[[رده:شاعران ایران بزرگ]]
[[رده:شاعران ایرانی سده ۱۱ (میلادی)]]
[[رده:شاعران فارسی‌زبان]]
[[رده:شاعران فارسی‌زبان سده پنجم (قمری)]]