ولتر: تفاوت میان نسخه‌ها

ولتر در فوریه ۱۷۷۸ پس از ۲۸ سال به پاریس بازگشت. قصد داشت در تمرین اجرای نمایش ''ایرن'' شخصاً حضور داشته باشد. این بازگشت بعد از سال‌ها دوری با استقبال زیاد هوادارانش مواجه شد؛ در روز ۱۰ فوریه بیش از ۳۰۰ نفر از او دیدن کردند. با این حال این سفر به بیماری ولتر هشتادوچهارساله منجر شد. در ماه مارس بهبودی نسبی یافت و در ۳۰ مارس از فرهنگستان فرانسه بازدید کرد. این بازدید در میان شور و استقبال حضار انجام شد. در ماه مه بیماری او به وخامت گرایید. گفتهعده می‌شودای از دشمنان او میگفنتد که بیماری ولتر در روزهای منتهی به مرگ او همراه با درد زیادی بوده است،است همینحال دردآنکه دوستانش می گفتند که او تا لحظه آخر جسور ماند. شایعات زیادی از طرف دوستان و دشمنانش در مورد چگونگی مرگ و آخرین گفته‌ها و کرده‌های او را دامن زد. او که دو ماه قبل از مرگ اعلام کرده بود که به خدا و انسانها عشق می‌ورزد، دچار سکته شد و دو ماه در حال [[احتضار]] بود. معروف است که مرگ او چنان دردناک بود که پرستار او گفته اگر تمام ثروت اروپا را هم به من بدهند دیگر بر بالین یک آتئیست در حال مرگ حاضر نخواهمپراکنده شد.

ولتر در برابر سه شکنجه‌گر جلاد مقاومت می‌کند و خود را به هذیان‌گویی می‌زند. کشیشان در صدد بازگشت بودند، که «فرساک» غفلتاً و به عنوان آخرین سؤال، از محتضر می‌پرسد، «آیا به خدای عیسای مسیح ایمان دارید»؟ ولتر ناچار مشتی بر سر فرساک زده، او را به سوی خود می‌کشد، خطاب به او و با لحنی نفرت‌انگیز، می‌گوید: "بگذارید راحت بمیرم"!<ref>تاریخ اروپا، نورمن دیویس، صفحه٨٧٦</ref> ولتر در ساعات آخر زندگی گرفتار دو زن جانی و بی‌شرف به نام‌های «باردی» و «روژه» می‌شود که به عنوان مراقبت از بیمار گمارده شده بودند. در واقع این موجودات بی‌رحم، از دادن آب آشامیدنی، به ولتر خودداری می‌کنند و بیمار را به وضع ناهنجاری می‌اندازند. افسانه‌هایی ساخته می‌شود، که ولتر پیش از مرگ به عذاب الهی و آتش دوزخ گرفتار شد.

از معروفترین وداستان مستندترینهایی جمله‌ای که در هنگام مرگ از او ثبتنقل شده این است که در پاسخ به راهبیکشیشی که از او خواست تا از شیطان برائت بجویٓد، ولتر به طعنه گفت :" آه‌ای مرد مؤمن، اکنون زمان مناسبی برای دشمنِ جدید تراشیدن نیست ".که هرچند به نظر میرسد از جوکی که در روزنامه ماساچوست در 1856 انتشار یافت و گفته میشود به احتمال از 1970 گاها به ولتر نسبت داده شده است.