میرزا حسین نوری: تفاوت میان نسخه‌ها

خوشبختانه آثار محدث نوری ـ بجز سه یا چهار کتاب ـ بارها چاپ شده و بسیاری از کتابها از عربی به فارسی و از فارسی به عربی ترجمه و منتشر شده‌اند. بتازگی کتاب نجم الثاقب از فارسی به عربی و در دو جلد بزرگ ترجمه گشت و انتشار یافت، پس از آن، چندی پیش نیز شاهد انتشار جلد ۱۹ مستدرک الوسائل (جزء اوّل از خاتمه مستدرک) گشتیم که به کوشش مؤسسه آل البیت تحقیق و به بازار کتاب عرضه شد.

 

«مستدرک» به طور کلی به کتابی گفته می شود که به عنوان متمم کتابی دیگر و با همان شروط احادیثی را که درکتاب سلف فوت شده، گردآوری نماید. محدث نوری در «مستدرک الوسائل» تلاش کرده تا احادیثی را که شیخ حرّ عاملی در «وسائل» نیاورده امّا با مبنای حدیثی وی موافق بوده است، جمع آوری نماید.<ref>فلاح زاده، سیدحسین، همان، صص 84 ـ 85.</ref>فلاح زاده، سیدحسین، «روش حدیثی محدث نوری»، حدیث اندیشه، ش 5، ص 79.<ref>فلاح زاده، سیدحسین، همان، صص 84 ـ 85.</ref>

وی در مقدمه کتاب مستدرک الوسائل می‌نویسد: «عالم کامل، متبحر خبیر، محدث نقّاد و آگاه، نشر دهنده آثار، جمع آورنده روایات، شیخ محمد بن حسن [[حر عاملی]] در کتاب [[وسائل الشیعه]] روایات و احادیث فراوانی را از میان کتابهای روایی علما و اصحاب جمع‌آوری نموده است؛ روایاتی که برای جان لذت بخش و برای دیده نور چشم است... ؛ ولی با مراجعه به دیگر کتابهای روایی اصحاب، به بخش دیگری از روایات برخوردم که کتاب ارزشمند وسائل آنها را در برندارد... و بعد از سعی و تلاش فراوان و جستجوی سخت در کتابهای روایی توانستم این مجموعه بزرگ و ارزشمند را جمع‌آوری نمایم که روایات آن در حدود روایات وسائل است و همچون روایات آن ارزشمند و گرانبها می‌باشد». این منابع شامل ۷۵ کتاب روایی معتبر شیعه است و در مجموع بیش از ۲۳ هزار روایت دارد.<ref>[http://www.andisheqom.com/Files/hadith.php?idVeiw=29736&level=4&subid=29736 مستدرک الوسائل، محمد رضا ضمیری- کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، ص ۳۵۴ - ۳۵۶]</ref>

 

محدث نوری کتابی با عنوان "کلمه طیبه" دارد. در مقدمه این کتاب نابسامانی های اجتماعی که گریبان گیر جوامع اسلامی شده است و زمینه بی توجهی به امر دیانت و در نتیجه منجر به رشد شبهات مذهبی شده است، را توضیح می دهد؛ محدث نوری تلاش می کند تا جایی که ممکن است راه حل هایی برای این امر ارائه دهد؛ با مطالعه این کتاب حساسیت های سیاسی -اجتماعی محدث نوری را درک می کنیم.<ref>دکتر مجید معارف در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا), اندیشمندان ایران و اسلام (تلألو نور)، به مناسبت فرارسیدن سالروز درگذشت میرزا حسین محدث نوری، دکتر مجید معارف، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران که اخیرا کتابی با موضوع زندگی و آثار مرحوم محدث نوری به رشته تحریر در آورده.</ref><ref>دکتر مجید معارف (ضو هیات علمی دانشگاه تهران), مروری بر زندگی و آثار محدث نوری</ref>

 

این کتاب ترجمۀ کتاب «نَفَسُ الرَّحمانِ في فَضائلِ سَلمان» اثر مرحوم حاجی ميرزاحسين محدّث نوری است که متن عربی آن، توسّط آقای جواد قيّومی تصحيح و به دست آقای دکتر سيّد حسن افتخارزاده ترجمه گرديده است.<ref>مراحل بازخواني و ويراستاري توسط جناب آقاي سيّدعلي رضوي و ديگر همكاران انجام شده است.این کتاب شامل یک مقدّمه، هفده باب و يک خاتمه است.</ref>

 

سلمان از مهمترین چهره های شیعی بود و برداشت و قرائت حضرت علی (ع) را از اسلام می پسندیدند. سلمان با این دیدگاه والی مدائن بود و از آنجا که «الناس علی دین ملوکهم» تأثیر زیادی در شیعه کردن مردم آن منطقه داشته است. سلمان فارسی به کوفه رفت و آمد زیادی داشته است و کوفه دز آن زمان پایگاه شیعه به شمار می رفت و بخاطر نزدیکی مدائن و کوفه ایرانیان در کوفه حضور زیادی داشتند. اولین حرکات شیعی مثل قیام مختار و سلیمان بن صرد با حضور ایرانیان انجام شده است. شیعه و ایرانی بودن سلمان و تصدی منصب حکومت در مدائن این حدس را تقویت می کند که حضور ایشان در شیعه کردن ایرانیان تأثیر بسزایی داشته است.<ref>استاد محمد جاودان مدیر گروه شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب: سلمان فارسی مورد احترام جهان اسلام است</ref>

 

نجم ثاقب در احوال امام غایب علیه السّلام کتابی به [[زبان فارسی]]، دربارهٔ [[امام دوازدهم شیعیان]] است که به احوال شخصی و اثبات [[امام عصر]]، حکایت ملاقات کنندگان و وظایف مؤمنان در برابر آن حضرت در عصر غیبت می‌پردازد. محدث نوری در تألیف کتاب، به جز منابع شیعه در باب مهدویت از برخی منابع اهل سنت نیز استفاده کرده است. این کتاب در 12 باب نگارش یافته که مؤلف خود در ابتدای کتاب فهرست اجمالی آن را آورده است. این کتاب توسط انتشارات مسجد مقدس جمکران چاپ شده است.

 

کتاب لؤلؤ و مرجان از دیگر آثار مهم مرحوم محدث است. محدث نوری در مقدمه این کتاب نوشته: عالمی از هند به سراغم آمد و دردودل کرد که در هند روضه‌هایی بدون اصالت و ریشه خوانده می‌شود.<ref>محدث نوری، یکی از رموز پیروزی نهضت تنباکو بود، مجید معارف، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران</ref>

 

محدث نوری در این کتاب برخی از روضه‌ها که ریشه تاریخی ندارد و خرافی است، را نقل می‌کند و با دلایل علمی جعل بودن این روضه‌ها را برای مخاطب خود بازگو می‌کند.

 

جنّةالمأوی فی من فاز بلقاء الحجّة فی الغیبة الكبری به جنّةالمأوی معروف است و اوّلین كتاب حاجی نوری در این موضوع است. این كتاب به زبان عربی می باشد و مؤلّف آن را در تكمیل جلد سیزدهم بحارالانوار علامة مجلسی (ره) نگاشته است. در این كتاب 59 داستان دربارة 59 تن از نیك بختان آورده شده كه در زمان غیبت كبری به حضور آن بزرگوار شرفیاب شده اند. این كتاب را نخست «حاج محمدحسن امین الضرّاب» همراه با جلد سیزدهم بحارالانوار، در سال 1305 ق به چاپ رسانیده و بار دیگر به تصحیح «میرزا موسی تهرانی» در سال 1333 ق در تهران به چاپ رسیده است.9 محدّث نوری در مقدمة نجم الثاقب آن را به منزلة مستدركی بر باب 23 جلد غیبت بحارالانوار (جلد سیزدهم) می داند.<ref>آثار محدث نوری در حوزۀ مهدی پژوهی، معرفی تفصیلی نجم الثاقب - عبدالحسین طالعی</ref>

 

آن چه انگیزه مؤلف را بر تألیف این کتاب برانگیخته است، قصیده ای است که توسط یکی از مخالفین سروده شده و در آن مسأله غیبت و طول عمر آن حضرت زیر سؤال برده شده است. میرزا حسین نوری چنان که خود در مقدمه می نویسد، این کتاب را برای پاسخ دادن به شبهات آن قصیده به نگارش درآورده است.

فصل اول این کتاب در مورد اختلاف در ولادت امام دوازدهم شیعه و ذکر نام کسانی از اهل سنت است که با دیدگاه امامیه و در مورد امامت آن حضرت موافق هستند. وی در این فصل از ۴۰ نفر از بزرگان اهل سنت نام می برد، فصل دوم به بررسی و پاسخ دادن به شبهات موجود در آن قصیده اختصاص یافته مانند این که انتشار ظلم در زمین شرط ظهور امام دوازدهم شیعه است.

محدث نوری در خاتمه این کتاب نیز در مورد سرداب غیبت، احادیث در مورد خروج امام دوازدهم شیعه و آخرین امام حیات آن حضرت و ... بحث کرده است. مرحوم شیخ [[محمدحسین کاشف‌الغطاء]] و نیز محتوای کتاب را به صورت قصیده ای به نظم کشیده و همراه کتاب چاپ شده است.<ref>نوری، میرزاحسین، کشف الأستار، نشر مؤسسه نور، بیروت، 1408، مقدمه صص 14 ـ 15 و ص 163.</ref>

 

[[فصل‌الخطاب فی تحریف کتاب رب‌الارباب]] کتابی به [[زبان عربی]] نوشته میرزا حسین نوری. [[آقابزرگ تهرانی]]، هنگام [[معرفی کتاب]] در مجموعه بزرگ کتاب‌شناسی‌اش، این کتاب را کتابی در رد تحریف قرآن می‌خواند و می‌نویسد: «أثبت فیه عدم التحریف بالزیادة والتغییر والتبدیل وغیرها؛ در این کتاب، عدم تحریف قرآن را اثبات کرده است و دور بودنش از تحریف به زیادت و تغییر و تبدیل و جز آن.»<ref>ج ۱۶، ص ۲۳۱–۲۳۲</ref>