عبدالله بن عباس: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ←دوران خلفای راشدین: (ع) ها از مقاله حذف شد. این در تضاد با سیاست بی طرفی دانشنامه است |
برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱۱:
== تیره شدن روابط علی و عبدالله بن عباس ==
طبق برخی نقلها، همزمان با روی گردانیدن بسیاری از طرفداران امیرالمومنین علی از وی و مدتی پس از سقوط مصر، روابط ابنعباس والی بصره نیز با وی تیره میشود. مادلونگ این موضوع را به اختلاف میان [[زیاد بن ابیه]] عامل خراج وی و [[ابوالاسود دؤلی]] نسبت میدهد. ابنعباس جانب زیاد را میگیرد و ابوالاسود به علی شکایت میکند. در پی آن علی از ابنعباس درخواست میکند گزارشی از وضعیت اموال عمومی تحت کنترلش شامل خراج و [[جزیه]] و مخارج بدهد. اما ابنعباس برخورد علی را توهین آمیز قلمداد میکند و به اعتراض منصب ولایت بصره را رها میکند. وی اموالی از بیت المال را به عنوان سهم خود میبرد، لذا علی او را در قبال دست اندازی به بیت المال بشدت مؤاخذه و تهدید میکند. مادلونگ دلیل تصاحب بیت المال را، نه صرفاً اعتراض وی به علی، بلکه مخالفتش با سیاست تقسیم مساوی [[فیء]] میداند.<ref>{{پک|Madelung|1997|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=271-276}}</ref> [[لئورا وچا ولیری|ولیری]] مینویسد، ابنعباس منصب فرمانداری بصره را ترک میکند و بخشی از بیت المال آن را برای خود برداشته و به حجاز میرود. دلیل این عمل ابنعباس در برخی منابع به این صورت آمده که ابنعباس به خاطر مواخذهای که علی از وی به اتهام اختلاس مالیات بصره ترتیب داده بود رنجیده شد و اختلاس را رد کرد و بیان داشت که تنها وظیفه دولتی اش را انجام داده است. اما ولیری بر این باور است که این امر به دلایلی دیگر رخ داده است مانند کشتار خوارج در نهروان که بر طبق روایات معتبر، ابنعباس این کار را نادرست شمرده بود و اعتقاد وی مبنی بر «موضع گیریهای نادرست علی» و اصرارش برماندن به عنوان خلیفه، با اینکه در قضیه حکمیت رای بر این نهاده شده بود که علی دیگر خلیفه نیست.<ref name="EI" /> اما مادلونگ ضمن بررسی موضع ابنعباس در خصوص کشتار نهروان، این احتمال را که علت اختلاف بین وی و علی این نبرد بوده باشد رد میکند.<ref>{{پک|Madelung|1997|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=272-273}}</ref>
سال وقوع این واقعه در منابع به سالهای ۳۸، ۳۹ یا ۴۰ هجری گزارش داده شده که ولیری به دلیل که بعد از سال ۳۸، ابنعباس را فاقد فعالیت سیاسی مهمی میداند، این سال را به عنوان سال وقوع حادثه میپذیرد. وی روایاتی که در آنها ابنعباس تا زمان کشته شدن علی به حکومتش وفادار مانده را رد میکند.<ref name = "EI">{{پک|Veccia Vaglieri|1986a|ف=ʿAbd Allāh b. al-ʿAbbās|ج=۱|ص=۴۰–۱|زبان=en}}</ref> ولیری مینویسد پس از این دوران عملی از سوی ابنعباس روایت شده که ممکن است قضاوت بسیار بدی از وی را به دنبال داشته باشد و جزئیات این واقعه هنوز معلوم نیست. او مدتی پس از رفتنش به مکه دوباره به بصره بازگشت و اموال مالیاتی بصره را با خود برد. این غصب کردن اموال از سوی وی جای بحث و بررسی دارد؛ ولیری بر این باور است که میتوان برای این عمل توجیهی منطقی آورد و دیدگاه کسانی که این عمل را کمکننده از شان ابنعباس در بین امت نمیبینند، را منطقی میداند.<ref name="EI" />
|