ای ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
عنوان ترانه در گیومه نوشته می‌شود.
خط ۲۲:
}}
 
''«'''ای ایران'''''» سرود ملی غیررسمی ایران<ref>Jonathan David Kolm, The University of Texas at Austin http://books.google.com/books?id=C5kEVml6zxoC&printsec=frontcover&dq=it+can+be+considered+the+unofficial+Iranian+national+anthem&hl=en&sa=X&ei=zioVT_jVNrLdiAKwnd2-DQ&ved=0CDUQ6AEwAA#v=onepage&q=it%20can%20be%20considered%20the%20unofficial%20Iranian%20national%20anthem&f=false</ref> و نام یکی از مشهورترین [[سرود ملی ایران|سرودهای میهنی]] و [[ملی‌گرایی|ملی گرایانه]] [[ایران]]، ساخته روح‌الله خالقی است. این سرود نه پیش از انقلاب اسلامی در ایران و نه پس از آن، سرود ملی رسمی نبوده است ولی به نظر می‌رسد که خود مردم ایران آنرا به عنوان سرود ملی به رسمیت شناخته‌اند و در گردهمایی‌های خود آنرا به عنوان سرود ملی می‌خوانند.<ref>[http://iroon.com/irtn/vlog/8052/ ایرون: خواندن "ای ایران" توسط هزاران ایرانی در بزرگترین کنسرت نوروزی]</ref>
 
== پیشینه ==
[[پرونده:People Singing EY IRAN anthem @ Persian New Year (Nowruz) Concert - Oberhausen Arena - March 2014.png|بندانگشتی|چپ|300px|مردم در حال خواندن سرود «ای ایران» در بزرگترین کنسرت نوروز در دنیا، آرنا اوبرهاوزن، مارس ۲۰۱۴]]
 
این سرود را [[روح‌الله خالقی]] در سال ۱۳۲۳ در [[آواز دشتی]] آفریده و بعدها [[حسین گل‌گلاب]] شعر آنرا سروده است.<ref>[http://www.bbc.com/persian/arts/2015/11/151112_l41_music_khaleghi_album داستان آفرینش "ای ایران" و ماجراهای دیگر در گفتگو با گلنوش خالقی، دختر روح‌الله خالقی]</ref> ویژگی برجستهٔ شعر «ای ایران» آن است که همهٔ واژگان آن به زبان پارسی است و در آن هیچ واژه بیگانه‌ای به کار نرفته است.
 
== اجراهای گوناگون ==
نخستین اجرای آن، در ۲۷ مهرماه ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی دانشکدهٔ افسری با صدای [[غلامحسین بنان]] در خیابان استانبول دو شب متوالی برگزار شد. سرود «ای ایران» آنقدر اثر کرد که شنوندگان تکرار آن را خواستار شدند و سه بار تجدید شد. استقبال و تأثیر این سرود باعث شد که وزیر فرهنگ وقت، هیئت نوازندگان را به مرکز پخش صدا دعوت کرد تا صفحه‌ای از آن ضبط و همه روزه از [[رادیو تهران]] پخش شود. اجرای اولیه این اثر ملی نایاب است. اجرای دیگر، مربوط به سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ در برنامه [[گل‌ها (برنامه گلهارادیویی)|گل‌ها]] است که [[غلامحسین بنان]] این سرود را خواند. در سال ۱۳۵۰ نیز اُپرای رادیویی این سرود با همکاری [[ارکستر]] بزرگ رادیو تلویزیون ملی ایران با رهبری [[فرهاد فخرالدینی]] و خوانندگی [[اسفندیار قره‌باغی]] انجام گرفت.<ref>[http://www.azmahni.com/3046/index.php?Page=definition&UID=4883 وبگاه موسیقی آذربایجان]''<sup>[[ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده|[پیوند مرده]]]</sup>''</ref> دو اجرای دیگر از این اثر نیز یکی با صدای [[حسین سرشار]] و دیگری با صدای [[رشید وطن‌دوست]] موجود است.
 
بعد از انقلاب ۵۷ چند نفر به جرم همکاری در تهیه این سرود زندانی شدند و خواندن آن جرم به حساب آمد اما پس از مدتی از آن برای تهییج سربازان در جنگ ایران و عراق استفاده شد و خواندن آن آزاد گردید.<ref>[http://aftab.ir/lifestyle/view.php?id=92811 آفتاب]</ref>
 
در سال ۱۳۶۹ [[گلنوش خالقی]]، دختر روح‌الله خالقی که برای بیست و پنجمین سالروز درگذشت پدرش در تهران بود، این سرود را با تنظیمی دوباره برای ارکستر، تکخوان و آواز گروهی تنظیم کرد که در آلبوم «''می ناب»'' توسط انتشارات سروش منتشر شد. تکخوان در این نسخه، [[رشید وطندوست]] است.<ref>[http://zamaaneh.com/pejman/2007/01/post_114.html برنامه ویژه رادیو زمانه: یکصدمین سال تولد روح‌الله خالقی]</ref>
 
در شصتمین سالگرد ساخت این سرود در مهرماه ۱۳۸۳ [[ارکستر ملی ایران]] آن را در تالار وحدت اجرا کرد که تمامی ۷۰۰ نفر جمعیت حاضر در سالن آن را همنوا خواندند.<ref>[http://www.jmiran.de/EY_IRAN/EYIRAN.HTM وبگاه مهر ایران]</ref>
 
== شعر سرود «ای ایران» ==
{{شنیدن
| نام پرونده = EY IRAN gholamHossein banan Version - 1958.ogg
| عنوان = «ای ایران»
| توصیف = آهنگ «ای ایران» نسخهٔ غلامحسین بنان
}}
متن شعر:<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی=Morteza Hoseyni Dehkordi and Parvin Loloi |نام= |عنوان=EY IRĀN |نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/ey-iran |بازبینی=2012-04-17 |اثر= |تاریخ= |ناشر=Encyclopædia Iranica |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=}}</ref>
خط ۶۵:
== جستارهای وابسته ==
* [[سرود ملی ایران]]
* [[ای ایران (فیلم)|''ای ایران'' (فیلم)]]
 
== پیوند به بیرون ==