ویکی‌پدیا

سد خونی مغزی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز ویرایش 5.119.247.218 (بحث) به آخرین تغییری که Freshman404 انجام داده بود واگردانده شد
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
ربات‌ها
۵۷۷٬۴۵۰ ویرایش‌ها
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +نشانی+املا+مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:مغز
خط ۱:
[[پرونده:10.1371 journal.pbio.0050169.g001-O.jpg|250px|چپ|بندانگشتی|بخشی از شبکه مویرگی مغز که وظیفه تغذیه سلول‌های مغز را بعهده دارند.]]
'''سد خونی مغزی''' یا در اصطلاح [[پزشکی]] (BBB) محدودهٔ جدا کننده بین مایع برون‌سلولی مغز در [[سیستم اعصاب مرکزی]] و جریان خون گردشی در بدن است بطوریکه اگر مواد رنگی به‌درون خون تزریق شود می‌توان مشاهده کرد که از این ماده درون مغز اثری دیده نمی‌شود. این پرده یا سد از [[مویرگ|مویرگ‌های]]‌های ویژه تشکیل شده که بر خلاف ساختار عادی در مویرگ‌ها دارای منافذ معمول نبوده و [[اتصال بین سلولی]] در آنها از نوع ''اتصال‌محکم'' است و در نتیجه بسیاری از ملکول‌ها و ریز ملکول‌ها و همچنین [[باکتری|باکتری‌ها]]‌ها قادر به گذشتن از آن‌ها(از طریق [[انتشار]]) و رسیدن به [[مایع مغزی نخاعی]] در مغز نیستند. متقابلاً سطح اندوتلیال این مویرگ‌ها از پروتئین‌های ویژه پوشیده شده که توسط آنها ورود گلوکز به مغز بعنوان تغذیه امکان‌پذیر می‌گردد. همچنین تبادل گازی (اکسیژن- دی‌اکسید کربن) بین خون گردشی و مغز از این سد بدون مشکل قابل انجام است.<ref>[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D9%86%D8%AE%D8%A7%D8%B9نخاع&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامه رشد]</ref><ref>University of Manchester : [http://www.elp.manchester.ac.uk/pub_projects/2002/MNQJ9PP2/Webpages/bloodbrainbarrier.htm Blood Brain Barrier]</ref><ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15914466 Pub Med dictionary: BBB]</ref>
 
برخی ذرات مانند [[آلکالوئید]] (نیکوتین موجود در سیگار) می‌تواند از این سد عبور کند.
خط ۹:
این سد تمامی بخش‌های مغز را دربر نمی‌گیرد و در قسمتهایی چون سقف بطن سوم و چهارم مغز و همچنین اطراف [[غده صنوبری|غده پینه‌آل]](ترشحات هرمونی مستقیم وارد گردش خون می‌گردد) وجود ندارد.<ref>{{cite book |last= Pritchard |first= Thomas C. |coauthors= Alloway, Kevin Douglas |editor= |others= |title= Medical Neuroscience |origdate= |origyear= |origmonth= |url= http://books.google.com/?id=m7Y80PcFHtsC&printsec=frontcover#PPA76,M1 | format= Google books preview |accessdate= 2009-02-08 |edition= |series= |date= |year= 1999 |month= |publisher= Hayes Barton Press |location= |isbn= 1889325295 |oclc= |doi= |id= |pages= 76–77 |chapter= |chapterurl= |quote=}}</ref><ref name="Gilgun-SherkiMelamed2001">{{cite journal|title=Oxidative stress induced-neurodegenerative diseases: the need for antioxidants that penetrate the blood brain barrier |journal=Neuropharmacology|volume=40|issue=8|year=2001|pages=959–975|issn=0028-3908|doi=10.1016/S0028-3908(01)00019-3|pmid=11406187}}</ref>
== فیزیولوژی‌آسیب‌شناسی ==
با توجه به این‌که سد خونی-مغزی محافظی بسیار قوی در برابر [[عفونت|عفونت‌های]]‌های شایع باکتریایی است، شیوع عفونت در مغز بسیار نادر است با این‌حال، از آنجا که [[آنتی‌بادی|آنتی‌بادی‌ها]]‌ها و [[آنتی‌بیوتیک|آنتی‌بیوتیک‌ها]]‌ها قادربه عبور از سد خونی مغزی نمی‌باشند، در صورت بروز عفونت مغزی٬ آسیب وارده اغلب بسیار جدی و درمان نیز دشوار خواهد بود. بااین حال، سد خونی مغزی در هنگام [[التهاب|التهاب‌های]]‌های مغزی تا اندازه‌ای نفوذپذیر شده و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند به مغز راه پیدا کنند.
 
تنها دو نوع باکتری وجود دارند که می‌توانند از سد خونی مغزی عبور کنند. یکی باکتری‌های [[گرم منفی|گرم‌منفی]] حلزونی([[اسپیروکت|اسپیروکت‌ها]]‌ها) مانند [[بورلیا بورگدورفری|بورلیا]] عامل [[بیماری لایم]] و دیگری باکتری [[ترپونما پالیدوم]] عامل [[سفلیس]] که احتمالاً با سوراخ کردن فیزیکی دیواره مویرگی در مغز وارد مغز می‌شوند.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/443512/paresis دایرةالمعارفدائرةالمعارف بریتانیکا: سفلیس]</ref>
== بیماری‌های مرتبط ==
از بیماری‌های مرتبط با سد خونی مغزی میتوان فهرست‌وار به این موارد اشاره نمود:
خط ۲۶:
 
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
 
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
سطر ۳۵ ⟵ ۳۴:
[[رده:فیزیولوژی جانوران]]
[[رده:کالبدشناسی اعصاب]]
[[رده:مغز]]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/سد_خونی_مغزی»