مقره: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
جز ماني صفحهٔ عایق الکتریکی را به مقره که تغییرمسیر بود منتقل کرد: کوتا‌ه‌تر
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۸:
[[پرونده:Stripped wire.jpg|بندانگشتی|250px|[[سیم]] [[رسانای الکتریکی|رسانای]] [[مس]]ی که با لایهٔ بیرونی [[پلی‌اتیلن]] عایق‌بندی شده]]
 
'''عایق الکتریکی''' یا '''نارسانا'''، ماده‌ای است که به [[میدان الکتریکی]] پاسخ نمی‌دهد و کاملاً در برابر جریان [[بار الکتریکی|بارهای الکتریکی]] مقاومت می‌کند. در عمل عایق کامل وجود ندارد، بنابراین مواد [[دی‌الکتریک]] با [[ثابت دی‌الکتریک]] بالا را عایق الکتریکی می‌نامند. در مواد دی‌الکتریک [[ظرفیت (شیمی)|الکترون‌های والانس]] به شدت به [[اتم]]‌هایشان وابسته‌اند. این مواد در تجهیزات الکتریکی همچون عایق‌ها یا عایق‌بندی بکار می‌روند. از عایق الکتریکی برای حمایت از [[رسانای الکتریکی]] یا جداسازی آن استفاده می‌شود، بدون آنکه [[جریان الکتریکی|جریانی]] از درونش عبور کند. در [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] از واژهٔ ''insulator'' که به معنای عایق الکتریکی است، برای اشاره به [[مقره]]‌هایمقره‌های خطوط [[انتقال|انتقال انرژی الکتریکی]] نیز استفاده می‌شود.<ref name="ew">{{یادکرد-ویکی | زبان=انگلیسی | عنوان=Insulator (electricity) | پیوند=http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Insulator_(electricity)&oldid=473730928 | بازیابی=۰۱ فوریه ۲۰۱۲}}</ref>
 
برخی مواد همچون [[شیشه]]، [[کاغذ]] یا [[پلی تترافلوئورواتیلن]]، عایق‌های الکتریکی بسیار خوبی هستند. با وجود اینکه مواد دیگر ممکن است [[مقاومت و رسانایی الکتریکی|مقاومت الکتریکی]] پایین‌تری داشته باشند، مواد بسیار دیگری هم هستند که برای عایق‌بندی [[سیم‌کشی برق]] و [[کابل (برق)|کابل‌ها]] به اندازهٔ کافی مناسبند. از جمله [[بسپار]]های [[لاستیک]]‌مانند و بیشتر [[پلاستیک]]‌ها. اینگونه مواد می‌توانند به عنوان عایق‌هایی کاربردی و ایمن برای [[ولتاژ]]های پایین یا متوسط (صدها یا حتی هزاران [[ولت]]) بکار روند.<ref name="ew" />
 
نشستن گردوغبار بر روی [[ترانسفورماتور|ترانس‌ها]] و مقره‌ها به همراه رطوبت، موجب حالت عایق مانندی روی تأسیسات برق شده و موجب قطع برق می‌شود. برای رفع این معضل مقره‌ها را با ماشین مقره‌شوی تمیز می‌کنند.<ref>http://www.irna.ir/fa/News/82746586</ref>
 
== جنس مقره‌ها و طراحی شکل آنها ==
سطر ۲۰ ⟵ ۲۲:
 
=== مقره‌های شیشه‌ای ===
از شیشه نیز در ساخت مقره‌ها استفاده می‌شود ولی به دلیل پایین بودن استقامت مکانیکی شیشه لازمستلازم است به طریقی آن را تقویت نمود. یک روش، سرد کردن سریع شیشه پس از شکل دادنشکل‌دادن آن می‌باشد که با این روش سطح خارجی مقره سخت شده، موجب افزایش استقامت مکانیکی آن می‌شود.
اشکال این نوع مقره‌ها این است که در مقابل ضربات مستقیم شکننده می‌باشد و با کوچکترین ضربه مستقیم، مقره کاملاً خرد می‌شود.
 
سطر ۴۰ ⟵ ۴۲:
* نوع مقره باید با توجه به شرایط محیطی انتخاب شود و همچنین مسائل اقتصادی نیز در نظر گرفته شود.
 
== انواع مختلف مقره‌ها ==
مقره‌ها بر حسب کاربرد و سطح ولتاژ به کار رفته انواع مختلفی دارند.
 
=== مقره چرخی ===
جنس این نوع مقره‌ها می‌تواند از چینی، شیشه یا پلاستیک باشد. این مقره‌ها به صورت یک شیارهیک‌شیاره یا دو شیارهدوشیاره می‌باشند و بیشتر در ولتاژهای توزیع (منظورولتاژهایمنظور ولتاژهای فشار ضعیف ۲۲۰تا۴۰۰ولتمی باشد) کاربرد دارند. تعداد شیارها بستگی به سطح ولتاژ دارد.
 
=== مقره سوزنی ===
سطر ۵۷ ⟵ ۵۹:
این مقره خود انواع مختلفی دارد. مقره‌های نوع کلاهکی (Ball & Socket Type Insulator) و مقره‌های نوع شیار و زبانه (Tongue & Clevis Type Insulator).
 
==== مقره بشقابی ضد مه (Anti Fog Insulator) ====
این مقره بشقابی ضد مه (Anti Fog Insulator) در مناطق آلوده و مه آلود که به فاصله خزشی بیشتری نیاز دارند استفاده می‌شود. در این مقره شیارهای پایین بزرگتر از شیارهای مقره‌های معمولی می‌باشد؛ ولی وزن آنها زیادتر بوده و موجب افزایش نیروی مکانیکی روی برج می‌شود.
 
==== مقره‌های بشقابی آئرودینامیک (Aerofoil Insulator) ====
ایناز مقره‌هامقره‌های بشقابی آئرودینامیک (Aerofoil Insulator) در مناطق بادگیر استفاده می‌شود زیرا سطح بادگیر کمتری نسبت به دیگر مقره‌ها دارد و در زنجیر مقره انحراف زاویه کمتری داشته و نیروهای وارده به برج کم می‌شود. به علت فاصله خزشی کم این نوع مقره، جهت حفظ ایزولاسیون در زنجیر مقره از تعداد بیشتری از این نوع استفاده می‌شود که اینکار باعث افزایش هزینه خواهد بود.
 
==== مقره زنگوله‌ای شکل (Bell Type Insulator)زنگوله‌ای‌شکل ====
این مقره زنگوله‌ای‌شکل (Bell Type Insulator) به شکلی ساخته می‌شود که امکان نشستن گرد و خاک و آلودگی روی آن حداقل باشد. از این مقره در مناطق استفاده می‌شود که آلودگی زیاد است و باران کم می‌بارد.
 
=== مقره‌های یکپارچه (Long rod Insulator) ===
اینمقره‌های مقره‌هایکپارچه (Long rod Insulator) به شکل استوانه‌ای بلند بوده که دارای شیارها و برآمدگی‌هایی است. جنس این مقره‌ها معمولاً از چینی و سرامیک است و به دو صورت توپر (solid core sylindrical posts) و تو خالی (Hollow Insulator) ساخته می‌شود. این مقره‌ها می‌توانند به صورت‌های مختلفی به هم وصل شوند. (عمودی یا مایل)
 
=== مقره‌های بوشینگ (Bushing Insulator) ===
اینمقره‌های نوعبوشینگ مقره‌ها(Bushing Insulator مانند مقره‌های یکپارچه می‌باشد با این تفاوت که قطر ابتدا و انتهای آن متفاوت است. از این نوع مقره در ترانس‌ها استفاده می‌شود که محل اتصال مقره به ترانس دارای قطر بیشتری است.
 
== آرایش مقره‌ها در زنجیره ==
مقره‌های بشقابی با توجه به نیروی مکانیکی و سطوح ولتاژ به صورت تیپ ساخته می‌شوند. با توجه به سطح ولتاژ و نیروی مکانیکی نحوه اتصال و تشکیل زنجیره مقره‌ها متفاوت و به شرح زیر است.
 
=== زنجیره مقره‌های آویزی (Suspension String) ===
[[پرونده:مقره 63 کیلوولت.jpg|بندانگشتی|چپ|300px|مقره‌ای کششی، که برای خط ۶۳ [[کیلوولت]] استفاده شده استشده‌است.]]
اینزنجیره نوعمقره‌های زنجیرهآویزی (Suspension String) مقره دارای انواع مختلف می‌باشد.:
 
:زنجیره مقره آویزی (I - String): این زنجیره در مواردی استفاده می‌شود که نیروی مکانیکی چندان زیاد نباشد. معمولاً در هادی‌های تک سیمه از آن استفاده می‌شود.
==== زنجیره مقره آویزی (I - String) ====
این :زنجیره مقره آویزی دوبل (II - String): در مواردیاین استفادهفرم می‌شودجهت کهبالا نیرویبردن مکانیکیاستقامت چندانمکانیکی، زیاددو نباشدردیف زنجیری مقره به موازات یکدیگر و به شکل II مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولاً در هادی‌های تک سیمهباندل از آناین تیپ استفاده می‌شود.
:زنجیره مقره آویزی V شکل (V - String): در مناطق با سرعت باد زیاد، نوسانات بوجود آمده بر روی زنجیره مقره و در نتیجه انحراف بیش از حد آن می‌تواند منجر به کاهش فاصله ایزولاسیون گردیده و در نتیجه بروز قوس الکتریکی و اختلال در برق رسانی را به دنبال آورد. جهت جلوگیری از این مشکلات در این مناطق از زنجیری مقره V استفاده می‌شود تا از نوسانات زنجیره مقره جلوگیری شود.
 
==== زنجیره مقره آویزی دوبل (II - String) ====
در این فرم جهت بالا بردن استقامت مکانیکی، دو ردیف زنجیری مقره به موازات یکدیگر و به شکل II مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولاً در هادی‌های باندل از این تیپ استفاده می‌شود.
 
==== زنجیره مقره آویزی V شکل (V - String) ====
در مناطق با سرعت باد زیاد، نوسانات بوجود آمده بر روی زنجیره مقره و در نتیجه انحراف بیش از حد آن می‌تواند منجر به کاهش فاصله ایزولاسیون گردیده و در نتیجه بروز قوس الکتریکی و اختلال در برق رسانی را به دنبال آورد. جهت جلوگیری از این مشکلات در این مناطق از زنجیری مقره V استفاده می‌شود تا از نوسانات زنجیره مقره جلوگیری شود.
در زنجیره مقره V شکل معمولاً طول دو بازو برابر می‌باشد. اما در مواردی که به دلیل زاویه خط نیاز به بازوهای متفاوت باشد، می‌توان با کاهش یا افزایش طول یک بازو به این حالت دست پیدا کرد.
معمولاً زاویه بین دو بازو در زنجیره مقره بین ۹۰ تا ۱۰۰ درجه می‌باشد.
:زنجیره مقره آویزی V شکل دوبل (Double V - String): برای داشتن استقامت مکانیکی بیشتر، زنجیره مقره V شکل می‌تواند به صورت دوبل نصب شود.
 
:زنجیره مقره کششی (Tension String): در برج‌های کششی، مقره‌ها بصورت زنجیره مقره وظیفه اتصال هادی به برج را به عهده دارمد. این زنجیره مقره‌ها می‌توانند به صورت دوبل یا سه تایی یا بیشتر مورد استفاده قرار گیرند که انتخاب آن بستگی به تعداد هادی‌های هر فاز و همچنین شرایط بارگذاری و نوع مقره دارد.
==== زنجیره مقره آویزی V شکل دوبل (Double V - String) ====
:زنجیره مقره جامپر (Jumper Insulator String): این زنجیره مقره، سیم جامپر ارتباطی فازها را در برج کششی به صورت آویزی نگه داشته و از حرکت جانبی آن جلوگیری می‌کند. نیروی مکانیکی وارده به این نوع زنجیره چندان قابل ملاحظه نیست.
برای داشتن استقامت مکانیکی بیشتر، زنجیره مقره V شکل می‌تواند به صورت دوبل نصب شود.
 
=== زنجیره مقره کششی (Tension String) ===
[[پرونده:مقره 63 کیلوولت.jpg|بندانگشتی|چپ|300px|مقره‌ای کششی، که برای خط ۶۳ [[کیلوولت]] استفاده شده است.]]
در برج‌های کششی، مقره‌ها بصورت زنجیره مقره وظیفه اتصال هادی به برج را به عهده دارمد. این زنجیره مقره‌ها می‌توانند به صورت دوبل یا سه تایی یا بیشتر مورد استفاده قرار گیرند که انتخاب آن بستگی به تعداد هادی‌های هر فاز و همچنین شرایط بارگذاری و نوع مقره دارد.
 
=== زنجیره مقره جامپر (Jumper Insulator String) ===
این زنجیره مقره، سیم جامپر ارتباطی فازها را در برج کششی به صورت آویزی نگه داشته و از حرکت جانبی آن جلوگیری می‌کند. نیروی مکانیکی وارده به این نوع زنجیره چندان قابل ملاحظه نیست.
 
== جستارهای وابسته ==