شمس‌العماره: تفاوت میان نسخه‌ها

| کاربری = [[عمارت]]

'''شَمس اُلعِماره''' یکی از بناهای تاریخی تهران، مربوط به دورهٔ [[قاجار]] و از شاخص‌ترین بناهای [[کاخ گلستان]] و برجسته‌ترین ساختمان ضلع شرقی مجموعه کاخ گلستان است.<ref name="golestan">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.golestanpalace.ir/fr_site/collections/shams.htm| عنوان = کاخ گلستان| تاریخ بازدید = ۱۸-۰۸-۱۳۹۰| نویسنده = | نشانی نویسنده = | نویسندگان دیگر = | تاریخ = | سال = | ماه = | ناشر = وبگاه مجموعه فرهنگی تاریخی کاخ گلستان| صفحه = | زبان = فارسی|}}</ref> که کار ساخت آن از سال ۱۲۴۴ تا ۱۲۴۶ به طول انجامید که تاریخ بنایش (۱۲۸۴ قمری) را بحساب جمل «کاخ شاهنشاه» می‌نامند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.tishineh.com/touritem/624-32/1|عنوان = عمارت شمس العماره، تیشینه}}</ref> دلیل برجسته بودن این سازه، بلندی، تزیینات و طراحی آن است.<ref name="golestan" />

شمس‌العماره دارای پنج طبقه و ۳۵ متر ارتفاع است که در زمان ساخت بلندترین ساختمان آن دوره در تهران بوده استبوده‌است و اولین ساختمانی بود که از فلز در سازهٔ آن استفاده کرده‌اند. کلیهٔ ستون‌های طبقات بالا و حفاظ‌ها چدنی هستند.<ref name='tabloo'>تابلوی موجود در محوطهٔ کاخ گلستان</ref>

ناصرالدین شاه، پیش از سفر به اروپا و با دیدن تصاویر بناهای فرنگستان یا مانند عمارت [[عالی‌قاپو اصفهان]]، تمایل پیدا کرد بنایی مرتفع نظیر آنها در پایتخت خود ایجاد کند تا بتواند از بالای آن منظره شهر و دورنمای پیرامون را تماشا کند. ساخت این ساختمان در سال ۱۲۴۴ هه‍. ش به دستور [[ناصرالدین شاه]] آغاز و پس از دو سال به مباشرت [[دوستعلی‌خان نظام‌الدوله]] به پایان رسید. این ساختمان برای تماشای شهر [[تهران]] و اطراف آن توسط شاه و مهمانان او مورد استفاده بود. طرح و نقشه آن ظاهراظاهراً از [[معیرالممالک]] و معمار آن استاد [[علی محمد کاشی]] بود.<ref name="golestan" /> سبک این بنا ترکیبی از معماری سنتی ایرانی و معماری غربی است.

== در شمس العماره یا درهیئت  وزرا  ==

هیئت وزرا  غالباغالباً در عمارت  بادگیر تشکیل می شدمی‌شد که اعضای آن  نیز  از این در یعنی  در شمس العماره که در به نسبه بزرگی بود رفت و آمد میکردندمی‌کردند و به در هیئت وزرا مشهور شده بود و اتومبیل رئیس الوزرا  که تنها  اتومبیل آن هیئت و ماشین کالسکه ای  هفت نفره سیاهی بود جلو در توقف می نمود می‌نمود

لازم بهاست ذکر استشود [https://tehroongard.com/wp-content/uploads/2017/12/sardar-vozara2-compressor.jpg در شمس العماره یا هیئت وزرا] تنها سردر قاجاری باقی مانده از کاخ گلستان می باشدمی‌باشد<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=15 آذر 96|وب‌گاه=طهرونگرد|نشانی=https://tehroongard.com/1396/09/15/%D8%AF%D8%B1%D8%A8درب-%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AAهیئت-%D9%88%D8%B2%D8%B1%D8%A7وزرا/|عنوان=در شمس العماره یا در هیئت وزرا و داستان آن}}</ref>

ساختمان دو برج هم شکل دارد، کاشی‌کاری و پنجره سازه‌ای آن ایرانی است و بهره‌ای هم از معماری غربی دارد.<ref name="golestan" />

طبقه اول شامل ایوان و تالار شاه‌نشین است که دارای آینه‌کاری ممتاز و کم‌نظیری است و [[اتاق گوشواره|اتاق‌های گوشواره]] که در دو طرف شاه‌نشین واقع شده‌اند دارای تزئینات درخور توجهی هستند. در سایر طبقات هم اتاق‌های کوچک با تزئینات مشبک، نقاشی، آینه‌کاری وجود دارند.<ref name='tabloo' />

کف شاه‌نشین و نمای بنا با کاشی‌کاری هفت‌رنگ به سبک قاجاری تزئین شده‌اند. این کاشی‌کاری‌ها نماها و تصاویری از طبیعت اروپا و معماری غربی را به نمایش می‌گذارند با این وجود سبک آنها ایرانی است.<ref name='tabloo' />

ازاره‌های مرمرین این بنا با نقوش گیاهان و جانوران به صورت نقش‌برجسته تزئین شده‌اند و به نظر می‌رسد که ازاره‌ها به دوره‌های متفاوتی تعلق دارند.<ref name='tabloo' />

این ساعت پیشکشی [[ملکه ویکتوریا]] به کاخ ناصرالدین‌شاه است، همان کاخی که به شیوهٔ اروپایی ساخته شده و در میان ساختمان‌های کاخ گلستان، رنگ و رویی دیگر گونه دارد. ساعت پیشکشی بر بلندای کاخ شمس‌العماره نصب شد و آوای ناقوسش، همهٔ تهران کوچک آن زمان را از گذر زمان آگاه می‌کرد. اما بلند بودن صدای نواختن ساعت پس از چندی شوند (:سبب) آن شد که با گلایهٔ کاخ‌نشینان، به دستور شاه، صدای آن‌راآن را کمتر کنند. این دستکاری همانا و خاموش شدن ساعت شمس‌العماره، همانا. خاموشی‌ای که نزدیک به ۱۰۰ سال به درازا انجامید. اما از ۲۲ آبان ماه ۱۳۹۱، (با تعمیراتی که روی آن انجام شد) این خاموشی پایان گرفت و ناقوسش به صدا درآمد.<ref>''[[امرداد (هفته‌نامه)|هفته‌نامهٔ امرداد]]''، شنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۱، سال سیزدهم، شمارهٔ ۲۸۷، ص ۲.</ref>

{{پانویس|۲}}